پهنه‌بندی ناپایداری‌های ژئومورفولوژیکی ناشی از زلزله ازگله (21 آبان 1396،Mw=7.3) در استان‌های ایلام و کرمانشاه با مدل ویکور
هدف اصلی این پژوهش مطالعه و پهنه‌بندی ناپایداری‌های ژئومورفولوژیکی حاصل از زمین‌لرزه ازگله در ایلام و کرمانشاه با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند شاخصه ویکور است. منطقه تحت تأثیر این زلزله بسیار مستعد وقوع انواع حرکات و ناپایداری‌های ژئومورفولوژیکی است. دلایل آن، وجود چین‌خوردگی‌های جوان زاگرس همراه ب...
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2021-07-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_40004_daec5737c51a2dbf9cab36603afc351b.pdf |
| _version_ | 1826860348481732608 |
|---|---|
| author | فتح الله نادری صمد فتوحی حسین نگارش مرضیه خلیلی |
| author_facet | فتح الله نادری صمد فتوحی حسین نگارش مرضیه خلیلی |
| author_sort | فتح الله نادری |
| collection | DOAJ |
| description | هدف اصلی این پژوهش مطالعه و پهنه‌بندی ناپایداری‌های ژئومورفولوژیکی حاصل از زمین‌لرزه ازگله در ایلام و کرمانشاه با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند شاخصه ویکور است. منطقه تحت تأثیر این زلزله بسیار مستعد وقوع انواع حرکات و ناپایداری‌های ژئومورفولوژیکی است. دلایل آن، وجود چین‌خوردگی‌های جوان زاگرس همراه با عملکرد گسل‌های قطع کننده آن‌هاست که خردشدگی‌های شدیدی را در منطقه ایجاد کرده‌اند. برای انجام این تحقیق ابتدا با استفاده از نقشه‌های توپوگرافی، زمین‌شناسی، تصاویر ماهواره‌ای و عملیات میدانی ناپایداری‌های ژئومورفولوژیکی شاخصی که در تشدید خسارات ناشی از زلزله مؤثر بوده‌اند شناسایی و تعیین موقعیت شدند. عمده‌ترین این ناپایداری‌ها شامل زمین‌لغزش‌ها، ریزش‌ها و بهمن‌های سنگی، جریان‌ها، گسیختگی‌های تاج تپه‌ها و فرونشست زمین که منجر به مسدود شدن راه‌ها، تخریب منازل مسکونی، آلودگی منابع آب‌وخاک، تخریب اراضی کشاورزی، باغات و ... شده است. سپس با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند شاخصه VIKOR اقدام به پهنه‌بندی ناپایداری‌ها در 5 طبقه گردید. به‌منظور صحت سنجی، نقشه پهنه‌بندی با نقشه توزیع ناپایداری‌های ژئومورفولوژیکی شاخص در اثر زمین‌لرزه انطباق داده شد. نتایج نشان داد که دو طبقه ناپایداری زیاد و خیلی زیاد خیلی زیاد و طبقه خطر زیاد مجموعاً با مساحتی بالغ بر 6558 کیلومترمربع یعنی بیش از 28 درصد از منطقه مطالعاتی را به خود اختصاص داده‌اند و از بین عوامل مؤثر در وقوع ناپایداری‌ها، عوامل زمین‌شناسی، فاصله از گسل و شیب به ترتیب با 23/0، 22/0 و 15/0 امتیاز بیشترین تأثیر در ایجاد ناپایداری‌های منطقه را دارا هستند. نتیجه انطباق نقشه پهنه‌بندی با نقشه توزیع ناپایداری‌های بیانگر انطباق بیشتر ناپایداری‌ها ازجمله زمین‌لغزش‌ها، ریزش‌های سنگی و فرونشست‌ها با طبقات خطر بالاست. |
| first_indexed | 2024-12-19T04:11:11Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-dfe94d64dd7e42e3b31eee9bcac607e0 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| last_indexed | 2025-02-16T19:47:58Z |
| publishDate | 2021-07-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj.art-dfe94d64dd7e42e3b31eee9bcac607e02025-01-22T13:02:00ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762021-07-01102214110.22067/geoeh.2021.68682.101640004پهنه‌بندی ناپایداری‌های ژئومورفولوژیکی ناشی از زلزله ازگله (21 آبان 1396،Mw=7.3) در استان‌های ایلام و کرمانشاه با مدل ویکورفتح الله نادری0صمد فتوحی1حسین نگارش2مرضیه خلیلی3دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایراندانشیار گروه ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.استاد گروه ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.- استادیار گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.هدف اصلی این پژوهش مطالعه و پهنه‌بندی ناپایداری‌های ژئومورفولوژیکی حاصل از زمین‌لرزه ازگله در ایلام و کرمانشاه با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند شاخصه ویکور است. منطقه تحت تأثیر این زلزله بسیار مستعد وقوع انواع حرکات و ناپایداری‌های ژئومورفولوژیکی است. دلایل آن، وجود چین‌خوردگی‌های جوان زاگرس همراه با عملکرد گسل‌های قطع کننده آن‌هاست که خردشدگی‌های شدیدی را در منطقه ایجاد کرده‌اند. برای انجام این تحقیق ابتدا با استفاده از نقشه‌های توپوگرافی، زمین‌شناسی، تصاویر ماهواره‌ای و عملیات میدانی ناپایداری‌های ژئومورفولوژیکی شاخصی که در تشدید خسارات ناشی از زلزله مؤثر بوده‌اند شناسایی و تعیین موقعیت شدند. عمده‌ترین این ناپایداری‌ها شامل زمین‌لغزش‌ها، ریزش‌ها و بهمن‌های سنگی، جریان‌ها، گسیختگی‌های تاج تپه‌ها و فرونشست زمین که منجر به مسدود شدن راه‌ها، تخریب منازل مسکونی، آلودگی منابع آب‌وخاک، تخریب اراضی کشاورزی، باغات و ... شده است. سپس با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند شاخصه VIKOR اقدام به پهنه‌بندی ناپایداری‌ها در 5 طبقه گردید. به‌منظور صحت سنجی، نقشه پهنه‌بندی با نقشه توزیع ناپایداری‌های ژئومورفولوژیکی شاخص در اثر زمین‌لرزه انطباق داده شد. نتایج نشان داد که دو طبقه ناپایداری زیاد و خیلی زیاد خیلی زیاد و طبقه خطر زیاد مجموعاً با مساحتی بالغ بر 6558 کیلومترمربع یعنی بیش از 28 درصد از منطقه مطالعاتی را به خود اختصاص داده‌اند و از بین عوامل مؤثر در وقوع ناپایداری‌ها، عوامل زمین‌شناسی، فاصله از گسل و شیب به ترتیب با 23/0، 22/0 و 15/0 امتیاز بیشترین تأثیر در ایجاد ناپایداری‌های منطقه را دارا هستند. نتیجه انطباق نقشه پهنه‌بندی با نقشه توزیع ناپایداری‌های بیانگر انطباق بیشتر ناپایداری‌ها ازجمله زمین‌لغزش‌ها، ریزش‌های سنگی و فرونشست‌ها با طبقات خطر بالاست.https://geoeh.um.ac.ir/article_40004_daec5737c51a2dbf9cab36603afc351b.pdfناپایداری‌های ژئومورفولوژیکیروش ویکورزمین‌لرزه ازگلهایلامکرمانشاه |
| spellingShingle | فتح الله نادری صمد فتوحی حسین نگارش مرضیه خلیلی پهنه‌بندی ناپایداری‌های ژئومورفولوژیکی ناشی از زلزله ازگله (21 آبان 1396،Mw=7.3) در استان‌های ایلام و کرمانشاه با مدل ویکور جغرافیا و مخاطرات محیطی ناپایداری‌های ژئومورفولوژیکی روش ویکور زمین‌لرزه ازگله ایلام کرمانشاه |
| title | پهنه‌بندی ناپایداری‌های ژئومورفولوژیکی ناشی از زلزله ازگله (21 آبان 1396،Mw=7.3) در استان‌های ایلام و کرمانشاه با مدل ویکور |
| title_full | پهنه‌بندی ناپایداری‌های ژئومورفولوژیکی ناشی از زلزله ازگله (21 آبان 1396،Mw=7.3) در استان‌های ایلام و کرمانشاه با مدل ویکور |
| title_fullStr | پهنه‌بندی ناپایداری‌های ژئومورفولوژیکی ناشی از زلزله ازگله (21 آبان 1396،Mw=7.3) در استان‌های ایلام و کرمانشاه با مدل ویکور |
| title_full_unstemmed | پهنه‌بندی ناپایداری‌های ژئومورفولوژیکی ناشی از زلزله ازگله (21 آبان 1396،Mw=7.3) در استان‌های ایلام و کرمانشاه با مدل ویکور |
| title_short | پهنه‌بندی ناپایداری‌های ژئومورفولوژیکی ناشی از زلزله ازگله (21 آبان 1396،Mw=7.3) در استان‌های ایلام و کرمانشاه با مدل ویکور |
| title_sort | پهنه‌بندی ناپایداری‌های ژئومورفولوژیکی ناشی از زلزله ازگله 21 آبان 1396،mw 7 3 در استان‌های ایلام و کرمانشاه با مدل ویکور |
| topic | ناپایداری‌های ژئومورفولوژیکی روش ویکور زمین‌لرزه ازگله ایلام کرمانشاه |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_40004_daec5737c51a2dbf9cab36603afc351b.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ftḥạllhnạdry phnhbndynạpạydạryhạyzẖỷwmwrfwlwzẖyḵynạsẖyạzzlzlhạzglh21ậbạn1396mw73drạstạnhạyạylạmwḵrmạnsẖạhbạmdlwyḵwr AT ṣmdftwḥy phnhbndynạpạydạryhạyzẖỷwmwrfwlwzẖyḵynạsẖyạzzlzlhạzglh21ậbạn1396mw73drạstạnhạyạylạmwḵrmạnsẖạhbạmdlwyḵwr AT ḥsynngạrsẖ phnhbndynạpạydạryhạyzẖỷwmwrfwlwzẖyḵynạsẖyạzzlzlhạzglh21ậbạn1396mw73drạstạnhạyạylạmwḵrmạnsẖạhbạmdlwyḵwr AT mrḍyhkẖlyly phnhbndynạpạydạryhạyzẖỷwmwrfwlwzẖyḵynạsẖyạzzlzlhạzglh21ậbạn1396mw73drạstạnhạyạylạmwḵrmạnsẖạhbạmdlwyḵwr |