نقش نحو فضا در تحلیل منظرین

نحو فضا نظریه و روشی است که با یک ساماندهی منطقی به شناخت پیکره‌بندی فضایی می‌پردازد و امکان تحلیل آن را میسر می‌سازد. در واقع نحو فضا با مطالعۀ فضا به صورت کمی، خصیصه‌های ذاتی فضا را به صورتی کمّی ‌و ملموس بیان می‌کند. این امر باعث کاربردی‌تر شدن و اهمیت روزافزون این روش است. از سوی دیگر در حوزۀ دا...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: صبا سلطان قرائی, سیدامیر منصوری, مریم سینگری
Format: Article
Language:English
Published: Nazar research center for Art, Architecture & Urbanism 2022-06-01
Series:منظر
Subjects:
Online Access:http://www.manzar-sj.com/article_125787_93afa76c52cb573c1e415f9d493c615d.pdf
_version_ 1811238933674065920
author صبا سلطان قرائی
سیدامیر منصوری
مریم سینگری
author_facet صبا سلطان قرائی
سیدامیر منصوری
مریم سینگری
author_sort صبا سلطان قرائی
collection DOAJ
description نحو فضا نظریه و روشی است که با یک ساماندهی منطقی به شناخت پیکره‌بندی فضایی می‌پردازد و امکان تحلیل آن را میسر می‌سازد. در واقع نحو فضا با مطالعۀ فضا به صورت کمی، خصیصه‌های ذاتی فضا را به صورتی کمّی ‌و ملموس بیان می‌کند. این امر باعث کاربردی‌تر شدن و اهمیت روزافزون این روش است. از سوی دیگر در حوزۀ دانش منظر، الگویی که بتواند با روش‌های محاسباتی و اندازه‌گیری قابلیت محاسبۀ هر دو بعد عینی و ذهنی منظر را داشته باشد وجود ندارد. با توجه به این که نظریۀ نحو فضا روش کمّی ‌است که به کالبد صرف توجه ندارد بلکه به مسائل اجتماعی همچون فعالیت هم می‌پردازد، به نظر ‌می‌رسد روش نحو فضا دارای قابلیت‌ها و ظرفیت‌هایی است که ‌می‌تواند ما را در ارزیابی منظر یاری کند. این پژوهش در پی دستیابی به مؤلفه‌های اختصاصی منظر، جهت پرکردن خلأ‌ها و ضعف‌های روش‌های رایج اندازه‌گیری و مطالعۀ کمّی ‌ابعاد عینی- ذهنی منظر و به دنبال پاسخ به این پرسش است که چگونه ‌می‌توان از روش نحو فضا برای تحلیل منظر استفاده کرد؟ در این پژوهش با روش ترکیبی توصیفی و تحلیلی و تبیین قیاسی، ابتدا به تحلیل محتوا برای شناخت روش نحو فضا و نظریه و مفاهیم بنیادی آن پرداخته و در ادامه این مفاهیم در کنار مفاهیم منظری تحلیل و بررسی شده است تا میزان و نحوۀ کارایی نحو فضا در منظر حاصل شود. در نهایت می‌توان گفت، منظر پدیده‌ای عینی-ذهنی و توأمان است. خصایص منظر وابسته به ویژگی‌های عینی (کالبدی فضا) و ذهنی (معنا) است. عوامل ذهنی خود به دو گروه تجسمی ‌و درام تقسیم شدند که قابلیت و روش‌های ‌اندازه‌گیری و ارزیابی متفاوتی دارند. مؤلفه‌های تجسمی، به صورت انعکاسی و حسی ادراک ‌می‌شوند و مؤلفه‌های درام وابسته به پردازش عقلی و ایجاد رابطه میان بخش‌های مختلف آن‌هاست. روش نحو فضا برای تحلیل برخی مؤلفه‌های منظر قابل استفاده و در برخی دیگر با نقصان همراه است. مؤلفه‌های عینی منظر به واسطۀ خصیصۀ نحوی خود با استفاده از روش نحو فضا قابل بررسی هستند؛ اما هر چه مؤلفه‌ها معنایی‌تر ‌می‌شوند، روش نحو فضا برای شناخت و تحلیل فضا ناکارآمدتر می‌شود.
first_indexed 2024-04-12T12:50:59Z
format Article
id doaj.art-e0e3ad00e184497785e5c701ccbc9c98
institution Directory Open Access Journal
issn 2008-7446
2008-2169
language English
last_indexed 2024-04-12T12:50:59Z
publishDate 2022-06-01
publisher Nazar research center for Art, Architecture & Urbanism
record_format Article
series منظر
spelling doaj.art-e0e3ad00e184497785e5c701ccbc9c982022-12-22T03:32:28ZengNazar research center for Art, Architecture & Urbanismمنظر2008-74462008-21692022-06-011459202910.22034/manzar.2021.252475.2098125787نقش نحو فضا در تحلیل منظرینصبا سلطان قرائی0سیدامیر منصوری1مریم سینگری2پژوهشگر دکتری، گروه معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران.استادیار دانشکدۀ معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران.استادیار گروه معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران.نحو فضا نظریه و روشی است که با یک ساماندهی منطقی به شناخت پیکره‌بندی فضایی می‌پردازد و امکان تحلیل آن را میسر می‌سازد. در واقع نحو فضا با مطالعۀ فضا به صورت کمی، خصیصه‌های ذاتی فضا را به صورتی کمّی ‌و ملموس بیان می‌کند. این امر باعث کاربردی‌تر شدن و اهمیت روزافزون این روش است. از سوی دیگر در حوزۀ دانش منظر، الگویی که بتواند با روش‌های محاسباتی و اندازه‌گیری قابلیت محاسبۀ هر دو بعد عینی و ذهنی منظر را داشته باشد وجود ندارد. با توجه به این که نظریۀ نحو فضا روش کمّی ‌است که به کالبد صرف توجه ندارد بلکه به مسائل اجتماعی همچون فعالیت هم می‌پردازد، به نظر ‌می‌رسد روش نحو فضا دارای قابلیت‌ها و ظرفیت‌هایی است که ‌می‌تواند ما را در ارزیابی منظر یاری کند. این پژوهش در پی دستیابی به مؤلفه‌های اختصاصی منظر، جهت پرکردن خلأ‌ها و ضعف‌های روش‌های رایج اندازه‌گیری و مطالعۀ کمّی ‌ابعاد عینی- ذهنی منظر و به دنبال پاسخ به این پرسش است که چگونه ‌می‌توان از روش نحو فضا برای تحلیل منظر استفاده کرد؟ در این پژوهش با روش ترکیبی توصیفی و تحلیلی و تبیین قیاسی، ابتدا به تحلیل محتوا برای شناخت روش نحو فضا و نظریه و مفاهیم بنیادی آن پرداخته و در ادامه این مفاهیم در کنار مفاهیم منظری تحلیل و بررسی شده است تا میزان و نحوۀ کارایی نحو فضا در منظر حاصل شود. در نهایت می‌توان گفت، منظر پدیده‌ای عینی-ذهنی و توأمان است. خصایص منظر وابسته به ویژگی‌های عینی (کالبدی فضا) و ذهنی (معنا) است. عوامل ذهنی خود به دو گروه تجسمی ‌و درام تقسیم شدند که قابلیت و روش‌های ‌اندازه‌گیری و ارزیابی متفاوتی دارند. مؤلفه‌های تجسمی، به صورت انعکاسی و حسی ادراک ‌می‌شوند و مؤلفه‌های درام وابسته به پردازش عقلی و ایجاد رابطه میان بخش‌های مختلف آن‌هاست. روش نحو فضا برای تحلیل برخی مؤلفه‌های منظر قابل استفاده و در برخی دیگر با نقصان همراه است. مؤلفه‌های عینی منظر به واسطۀ خصیصۀ نحوی خود با استفاده از روش نحو فضا قابل بررسی هستند؛ اما هر چه مؤلفه‌ها معنایی‌تر ‌می‌شوند، روش نحو فضا برای شناخت و تحلیل فضا ناکارآمدتر می‌شود.http://www.manzar-sj.com/article_125787_93afa76c52cb573c1e415f9d493c615d.pdfنحو فضاتحلیل نحوی منظررویکرد منظرین در تعریف فضامؤلفه‌های منظر
spellingShingle صبا سلطان قرائی
سیدامیر منصوری
مریم سینگری
نقش نحو فضا در تحلیل منظرین
منظر
نحو فضا
تحلیل نحوی منظر
رویکرد منظرین در تعریف فضا
مؤلفه‌های منظر
title نقش نحو فضا در تحلیل منظرین
title_full نقش نحو فضا در تحلیل منظرین
title_fullStr نقش نحو فضا در تحلیل منظرین
title_full_unstemmed نقش نحو فضا در تحلیل منظرین
title_short نقش نحو فضا در تحلیل منظرین
title_sort نقش نحو فضا در تحلیل منظرین
topic نحو فضا
تحلیل نحوی منظر
رویکرد منظرین در تعریف فضا
مؤلفه‌های منظر
url http://www.manzar-sj.com/article_125787_93afa76c52cb573c1e415f9d493c615d.pdf
work_keys_str_mv AT ṣbạslṭạnqrạỷy nqsẖnḥwfḍạdrtḥlylmnẓryn
AT sydạmyrmnṣwry nqsẖnḥwfḍạdrtḥlylmnẓryn
AT mrymsyngry nqsẖnḥwfḍạdrtḥlylmnẓryn