تعیین حداقل فشار لازم برای آغاز رشد ترک، در عملیات شکست هیدرولیکی

عملیات شکست هیدرولیکی، یکی از روش‌های افزایش بازده چاه‌های نفت و گاز محسوب می‌شود. این عملیات، فرآیندی است که در آن سیال با نرخ تزریقی نسبتاً بالا درون چاه پمپ می‌شود. عملیات پمپ کردن تا جایی ادامه می‌یابد که فشار به حدی برسد که باعث ایجاد و سپس گسترش شکافی در دیواره چاه شود. در این مقاله، هدف تعیین...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: مجید رضا آیت اللهی, محمدحسن پورکاویان, محمد رضا محمدعلیها
Format: Article
Language:English
Published: Iranian Society of Mining Engineering 2011-12-01
Series:نشریه مهندسی معدن
Subjects:
Online Access:https://ijme.iranjournals.ir/article_2583_e81c46a4a7f83c841ae9311d58460c2a.pdf
_version_ 1797790226963234816
author مجید رضا آیت اللهی
محمدحسن پورکاویان
محمد رضا محمدعلیها
author_facet مجید رضا آیت اللهی
محمدحسن پورکاویان
محمد رضا محمدعلیها
author_sort مجید رضا آیت اللهی
collection DOAJ
description عملیات شکست هیدرولیکی، یکی از روش‌های افزایش بازده چاه‌های نفت و گاز محسوب می‌شود. این عملیات، فرآیندی است که در آن سیال با نرخ تزریقی نسبتاً بالا درون چاه پمپ می‌شود. عملیات پمپ کردن تا جایی ادامه می‌یابد که فشار به حدی برسد که باعث ایجاد و سپس گسترش شکافی در دیواره چاه شود. در این مقاله، هدف تعیین حداقل فشار لازم برای آغاز رشد شکاف، از محل شکاف اولیه ایجادشده در دیواره چاه، است. این بررسی از این نظر اهمیت دارد که اگر حداقل فشار لازم برای آغاز رشد شکاف مشخص باشد، می‌توان در انتخاب پمپ مورد نیاز، با دقت بیشتری عمل کرد و از هزینه های غیر لازم خودداری نمود. اما از آنجایی‌که روش شکست هیدرولیکی اساساً یک فرآیند بروز و گسترش ترک است، استفاده از مبانی مکانیک شکست می‌تواند ابزاری مناسب برای بررسی مناسب و مطالعه دقیق‌تر رفتار شکست توده‌های سنگی باشد. در این بررسی نمودارهای حداقل فشار لازم برای آغاز رشد شکاف، در حالت‌های مختلف یک چاه در حین عملیات شکست هیدرولیکی ارائه شده است. بدین منظور تعداد زیادی مدل المان محدود چاه ترک‌دار، در معرض بارگذاری‌های مختلف، مورد تحلیل قرار گرفته است. همچنین تأثیر پارامترهای مختلف نظیر تنش‌های ساختاری، عمق نسبی ترک اولیه ایجادشده در دیواره چاه و نیز زاویه چاه، بر حداقل فشار لازم برای آغاز و گسترش شکاف، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که مهمترین پارامتر اثرگذار بر حداقل فشار لازم، تنش افقی مینیمم در اعماق زمین است. افزایش تنش برجای افقی مینیمم، فشار شکست بیشتری را موجب می‌شود. ضمناً با ایجاد چاه مایل می‌توان با فشار پمپ کمتری، شکاف را گسترش داد.
first_indexed 2024-03-13T02:01:46Z
format Article
id doaj.art-e0fd2cda4b904f37ba20b5e3d662d757
institution Directory Open Access Journal
issn 1735-7616
2676-4482
language English
last_indexed 2024-03-13T02:01:46Z
publishDate 2011-12-01
publisher Iranian Society of Mining Engineering
record_format Article
series نشریه مهندسی معدن
spelling doaj.art-e0fd2cda4b904f37ba20b5e3d662d7572023-07-01T19:56:42ZengIranian Society of Mining Engineeringنشریه مهندسی معدن1735-76162676-44822011-12-0161261702583تعیین حداقل فشار لازم برای آغاز رشد ترک، در عملیات شکست هیدرولیکیمجید رضا آیت اللهی0محمدحسن پورکاویان1محمد رضا محمدعلیها2دانشگاه علم و صنعتدانشگاه علم و صنعتدانشگاه علم و صنعتعملیات شکست هیدرولیکی، یکی از روش‌های افزایش بازده چاه‌های نفت و گاز محسوب می‌شود. این عملیات، فرآیندی است که در آن سیال با نرخ تزریقی نسبتاً بالا درون چاه پمپ می‌شود. عملیات پمپ کردن تا جایی ادامه می‌یابد که فشار به حدی برسد که باعث ایجاد و سپس گسترش شکافی در دیواره چاه شود. در این مقاله، هدف تعیین حداقل فشار لازم برای آغاز رشد شکاف، از محل شکاف اولیه ایجادشده در دیواره چاه، است. این بررسی از این نظر اهمیت دارد که اگر حداقل فشار لازم برای آغاز رشد شکاف مشخص باشد، می‌توان در انتخاب پمپ مورد نیاز، با دقت بیشتری عمل کرد و از هزینه های غیر لازم خودداری نمود. اما از آنجایی‌که روش شکست هیدرولیکی اساساً یک فرآیند بروز و گسترش ترک است، استفاده از مبانی مکانیک شکست می‌تواند ابزاری مناسب برای بررسی مناسب و مطالعه دقیق‌تر رفتار شکست توده‌های سنگی باشد. در این بررسی نمودارهای حداقل فشار لازم برای آغاز رشد شکاف، در حالت‌های مختلف یک چاه در حین عملیات شکست هیدرولیکی ارائه شده است. بدین منظور تعداد زیادی مدل المان محدود چاه ترک‌دار، در معرض بارگذاری‌های مختلف، مورد تحلیل قرار گرفته است. همچنین تأثیر پارامترهای مختلف نظیر تنش‌های ساختاری، عمق نسبی ترک اولیه ایجادشده در دیواره چاه و نیز زاویه چاه، بر حداقل فشار لازم برای آغاز و گسترش شکاف، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که مهمترین پارامتر اثرگذار بر حداقل فشار لازم، تنش افقی مینیمم در اعماق زمین است. افزایش تنش برجای افقی مینیمم، فشار شکست بیشتری را موجب می‌شود. ضمناً با ایجاد چاه مایل می‌توان با فشار پمپ کمتری، شکاف را گسترش داد.https://ijme.iranjournals.ir/article_2583_e81c46a4a7f83c841ae9311d58460c2a.pdfمکانیک شکستشکست هیدرولیکیضریب شدت تنشتنش¬های ساختاریفشار مینیمم پمپاژمدل¬سازی اجزای محدود
spellingShingle مجید رضا آیت اللهی
محمدحسن پورکاویان
محمد رضا محمدعلیها
تعیین حداقل فشار لازم برای آغاز رشد ترک، در عملیات شکست هیدرولیکی
نشریه مهندسی معدن
مکانیک شکست
شکست هیدرولیکی
ضریب شدت تنش
تنش¬های ساختاری
فشار مینیمم پمپاژ
مدل¬سازی اجزای محدود
title تعیین حداقل فشار لازم برای آغاز رشد ترک، در عملیات شکست هیدرولیکی
title_full تعیین حداقل فشار لازم برای آغاز رشد ترک، در عملیات شکست هیدرولیکی
title_fullStr تعیین حداقل فشار لازم برای آغاز رشد ترک، در عملیات شکست هیدرولیکی
title_full_unstemmed تعیین حداقل فشار لازم برای آغاز رشد ترک، در عملیات شکست هیدرولیکی
title_short تعیین حداقل فشار لازم برای آغاز رشد ترک، در عملیات شکست هیدرولیکی
title_sort تعیین حداقل فشار لازم برای آغاز رشد ترک، در عملیات شکست هیدرولیکی
topic مکانیک شکست
شکست هیدرولیکی
ضریب شدت تنش
تنش¬های ساختاری
فشار مینیمم پمپاژ
مدل¬سازی اجزای محدود
url https://ijme.iranjournals.ir/article_2583_e81c46a4a7f83c841ae9311d58460c2a.pdf
work_keys_str_mv AT mjydrḍạậytạllhy tʿyynḥdạqlfsẖạrlạzmbrạyậgẖạzrsẖdtrḵdrʿmlyạtsẖḵsthydrwlyḵy
AT mḥmdḥsnpwrḵạwyạn tʿyynḥdạqlfsẖạrlạzmbrạyậgẖạzrsẖdtrḵdrʿmlyạtsẖḵsthydrwlyḵy
AT mḥmdrḍạmḥmdʿlyhạ tʿyynḥdạqlfsẖạrlạzmbrạyậgẖạzrsẖdtrḵdrʿmlyạtsẖḵsthydrwlyḵy