تحلیل روایت‌ شناسی ساختاری مکالمات میان مستکبرین و پیروان آنها در قرآن کریم

روایت‌شناسی یکی از علوم نسبتاً جدید در حوزه نقد ادبی است که از علم زبان‌شناسی مشتق شده است. این علم به بررسی فنون و ساختار روایت‌ها می‌پردازد و از این طریق، درصدد یافتن دستور زبان روایت است. استفاده از روش‌ها و نظریات مطرح شده در روایت‌شناسی، می‌تواند تحلیل بهتر و دقیق‌تری از داستان‌های قرآنی به دست...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: مجتبی شکوری
Format: Article
Language:fas
Published: Imam Sadiq University 2019-02-01
Series:مطالعات قرآن و حدیث
Subjects:
Online Access:https://qhs.journals.isu.ac.ir/article_2388_660809b2233be3e9cab08cc97a5bcdd7.pdf
_version_ 1819284748591169536
author مجتبی شکوری
author_facet مجتبی شکوری
author_sort مجتبی شکوری
collection DOAJ
description روایت‌شناسی یکی از علوم نسبتاً جدید در حوزه نقد ادبی است که از علم زبان‌شناسی مشتق شده است. این علم به بررسی فنون و ساختار روایت‌ها می‌پردازد و از این طریق، درصدد یافتن دستور زبان روایت است. استفاده از روش‌ها و نظریات مطرح شده در روایت‌شناسی، می‌تواند تحلیل بهتر و دقیق‌تری از داستان‌های قرآنی به دست دهد و جلوه‌های جدیدی از زیبایی و اعجاز قرآن را روشن سازد. یکی از موقعیت‌هایی که به‌صورت داستانی در قرآن بیان شده، مکالماتی است که بین مستکبرین و پیروان آنها در روز قیامت صورت می‌گیرد. هدف اصلی این مطالعه، استفاده از نظریات مطرح شده در این علم برای تحلیل روایت‌شناختی این فضای داستانی و شناسایی جنبه‌هایی جدید از صفات مستکبرین است. روش این مطالعه توصیفی ـ تحلیلی با رویکرد روایت‌شناسی ساختارگرا می‌باشد. یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که این دو فراز که در دو سوره مختلف قرار دارند، از نظر روایی دارای ساختار مشابه گفتگو محور هستند. استفاده از کارکرد روایتی در اکثر مقاطع داستان و کارکرد ایدئولوژیکی در انتهای روایت تأکیدی است بر این امر که بدون برداشت نکات هدایتی و ایدئولوژیک از داستان‌ها، مطالعه و شنیدن آنها امر بیهوده و بی‌نتیجه‌ای است. همچنین پرش‌های زمانی معدودی که در داستان وجود دارد، نشان‌دهنده‌ مسئولیت‌ناپذیری مستکبران و پیروان آنها است.
first_indexed 2024-12-24T01:52:18Z
format Article
id doaj.art-e149b583e6fb4e9c8409e25ea27ddd3b
institution Directory Open Access Journal
issn 2008-3211
2228-6632
language fas
last_indexed 2024-12-24T01:52:18Z
publishDate 2019-02-01
publisher Imam Sadiq University
record_format Article
series مطالعات قرآن و حدیث
spelling doaj.art-e149b583e6fb4e9c8409e25ea27ddd3b2022-12-21T17:21:41ZfasImam Sadiq Universityمطالعات قرآن و حدیث2008-32112228-66322019-02-01121537810.30497/quran.2019.23882388تحلیل روایت‌ شناسی ساختاری مکالمات میان مستکبرین و پیروان آنها در قرآن کریممجتبی شکوری0استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه کوثر بجنوردروایت‌شناسی یکی از علوم نسبتاً جدید در حوزه نقد ادبی است که از علم زبان‌شناسی مشتق شده است. این علم به بررسی فنون و ساختار روایت‌ها می‌پردازد و از این طریق، درصدد یافتن دستور زبان روایت است. استفاده از روش‌ها و نظریات مطرح شده در روایت‌شناسی، می‌تواند تحلیل بهتر و دقیق‌تری از داستان‌های قرآنی به دست دهد و جلوه‌های جدیدی از زیبایی و اعجاز قرآن را روشن سازد. یکی از موقعیت‌هایی که به‌صورت داستانی در قرآن بیان شده، مکالماتی است که بین مستکبرین و پیروان آنها در روز قیامت صورت می‌گیرد. هدف اصلی این مطالعه، استفاده از نظریات مطرح شده در این علم برای تحلیل روایت‌شناختی این فضای داستانی و شناسایی جنبه‌هایی جدید از صفات مستکبرین است. روش این مطالعه توصیفی ـ تحلیلی با رویکرد روایت‌شناسی ساختارگرا می‌باشد. یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که این دو فراز که در دو سوره مختلف قرار دارند، از نظر روایی دارای ساختار مشابه گفتگو محور هستند. استفاده از کارکرد روایتی در اکثر مقاطع داستان و کارکرد ایدئولوژیکی در انتهای روایت تأکیدی است بر این امر که بدون برداشت نکات هدایتی و ایدئولوژیک از داستان‌ها، مطالعه و شنیدن آنها امر بیهوده و بی‌نتیجه‌ای است. همچنین پرش‌های زمانی معدودی که در داستان وجود دارد، نشان‌دهنده‌ مسئولیت‌ناپذیری مستکبران و پیروان آنها است.https://qhs.journals.isu.ac.ir/article_2388_660809b2233be3e9cab08cc97a5bcdd7.pdfقرآن کریمروایت‌ شناسیروایت‌ شناسی ساختاریزبان‌ شناسیمستکبرینروز قیامت
spellingShingle مجتبی شکوری
تحلیل روایت‌ شناسی ساختاری مکالمات میان مستکبرین و پیروان آنها در قرآن کریم
مطالعات قرآن و حدیث
قرآن کریم
روایت‌ شناسی
روایت‌ شناسی ساختاری
زبان‌ شناسی
مستکبرین
روز قیامت
title تحلیل روایت‌ شناسی ساختاری مکالمات میان مستکبرین و پیروان آنها در قرآن کریم
title_full تحلیل روایت‌ شناسی ساختاری مکالمات میان مستکبرین و پیروان آنها در قرآن کریم
title_fullStr تحلیل روایت‌ شناسی ساختاری مکالمات میان مستکبرین و پیروان آنها در قرآن کریم
title_full_unstemmed تحلیل روایت‌ شناسی ساختاری مکالمات میان مستکبرین و پیروان آنها در قرآن کریم
title_short تحلیل روایت‌ شناسی ساختاری مکالمات میان مستکبرین و پیروان آنها در قرآن کریم
title_sort تحلیل روایت‌ شناسی ساختاری مکالمات میان مستکبرین و پیروان آنها در قرآن کریم
topic قرآن کریم
روایت‌ شناسی
روایت‌ شناسی ساختاری
زبان‌ شناسی
مستکبرین
روز قیامت
url https://qhs.journals.isu.ac.ir/article_2388_660809b2233be3e9cab08cc97a5bcdd7.pdf
work_keys_str_mv AT mjtbysẖḵwry tḥlylrwạytsẖnạsysạkẖtạrymḵạlmạtmyạnmstḵbrynwpyrwạnậnhạdrqrậnḵrym