پدیده دیاپیریسم نمکی و تأثیر آن بر آلودگی منابع آب با تأکید بر ایران

یکی از مهمترین مشکلات و بحران‌های حال و آینده جهان به ویژه کشور ایران، بحران کمبود، آلودگی و محدودیت منابع آب شیرین می‌باشد. به ویژه اینکه همین مقدار منابع آب کمی هم که در ایران وجود دارد به علت بسیاری عوامل طبیعی و انسانی، آلوده و غیرقابل استفاده و مصرف می شوند. یکی از مهمترین مشکلات منابع آب شیرین...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: سید حجت موسوی
Format: Article
Language:fas
Published: سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح 2013-02-01
Series:اطلاعات جغرافیایی
Subjects:
Online Access:http://www.sepehr.org/article_26086_7c95e9cd7e571a13be316a0a5612bd17.pdf
_version_ 1818253862020055040
author سید حجت موسوی
author_facet سید حجت موسوی
author_sort سید حجت موسوی
collection DOAJ
description یکی از مهمترین مشکلات و بحران‌های حال و آینده جهان به ویژه کشور ایران، بحران کمبود، آلودگی و محدودیت منابع آب شیرین می‌باشد. به ویژه اینکه همین مقدار منابع آب کمی هم که در ایران وجود دارد به علت بسیاری عوامل طبیعی و انسانی، آلوده و غیرقابل استفاده و مصرف می شوند. یکی از مهمترین مشکلات منابع آب شیرین، آلوده و شور شدن آنها توسط عوامل مختلف طبیعی است. در ایران رودخانه‌های بسیاری وجود دارند که در قسمت منشأ و سرچشمه، آب آنها دارای کیفیت مطلوب بوده، ولی در قسمت‌های وسطی و انتها آب آنها به علت پاره ای عوامل کیفیت خود را از دست داده و غیر قابل استفاده می‌شوند. عوامل طبیعی بسیاری در شوری آب این رودها، از جمله تشکیلات زمین‌شناسی شور، گنبدهای نمکی، طی یک مسافت طولانی و شستن رسوبات سازندهای مختلف، دمای بسیار بالای منطقه و تبخیر بیش از حد و... دخیل می باشند که می توان یکی از مهمترین عوامل را عامل گنبدهای نمکی برشمرد که به علت موقعیت زمین‌شناسی و جغرافیایی ایران در بیشتر نقاط کشور به ویژه قسمت ایران مرکزی، جنوب و شمال غرب مشاهده می‌شوند. از جمله رودهایی که دارای چنین مشکلی می‌باشند، می‌توان حبله رود در گرمسار، آجی چای (تلخه رود) در آذربایجان، دهرم (از شاخه‌های رود مند) در استان فارس، دالکی و بسیاری دیگر را نام برد، که سالانه به طور متوسط چندین هزار تن املاح و نمک از طریق شستشوی سازندها و گنبدهای نمکی موجود در مسیر این رودها وارد آب آنها شده و کیفیت آب را به طور کلی تغییر می‌دهند که در صورت انجام پاره‌ای اعمال از جمله تغییر مسیر شاخه‌های شور و یا شیرین، جلوگیری از ریختن آب چشمه‌های شور به درون رودهای شیرین، کانالیزه کردن مسیر رود‌های شیرین و...، می‌توان این منابع مهم و کمیاب را احیا و بازسازی کرد تا آب این رودها حداقل قابل مصرف برای کشاورزی و یا صنعتی و پروژه‌های عمرانی و ... در قسمتهای میان رود و پایان رود گردد.
first_indexed 2024-12-12T16:46:48Z
format Article
id doaj.art-e1c38fc2e6ed4ed69344d719a322136e
institution Directory Open Access Journal
issn 2588-3860
2588-3879
language fas
last_indexed 2024-12-12T16:46:48Z
publishDate 2013-02-01
publisher سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح
record_format Article
series اطلاعات جغرافیایی
spelling doaj.art-e1c38fc2e6ed4ed69344d719a322136e2022-12-22T00:18:27Zfasسازمان جغرافیایی نیروهای مسلحاطلاعات جغرافیایی2588-38602588-38792013-02-012184-1707626086پدیده دیاپیریسم نمکی و تأثیر آن بر آلودگی منابع آب با تأکید بر ایرانسید حجت موسوی0کارشناس ارشد ژئومورفولوژی دانشگاه اصفهانیکی از مهمترین مشکلات و بحران‌های حال و آینده جهان به ویژه کشور ایران، بحران کمبود، آلودگی و محدودیت منابع آب شیرین می‌باشد. به ویژه اینکه همین مقدار منابع آب کمی هم که در ایران وجود دارد به علت بسیاری عوامل طبیعی و انسانی، آلوده و غیرقابل استفاده و مصرف می شوند. یکی از مهمترین مشکلات منابع آب شیرین، آلوده و شور شدن آنها توسط عوامل مختلف طبیعی است. در ایران رودخانه‌های بسیاری وجود دارند که در قسمت منشأ و سرچشمه، آب آنها دارای کیفیت مطلوب بوده، ولی در قسمت‌های وسطی و انتها آب آنها به علت پاره ای عوامل کیفیت خود را از دست داده و غیر قابل استفاده می‌شوند. عوامل طبیعی بسیاری در شوری آب این رودها، از جمله تشکیلات زمین‌شناسی شور، گنبدهای نمکی، طی یک مسافت طولانی و شستن رسوبات سازندهای مختلف، دمای بسیار بالای منطقه و تبخیر بیش از حد و... دخیل می باشند که می توان یکی از مهمترین عوامل را عامل گنبدهای نمکی برشمرد که به علت موقعیت زمین‌شناسی و جغرافیایی ایران در بیشتر نقاط کشور به ویژه قسمت ایران مرکزی، جنوب و شمال غرب مشاهده می‌شوند. از جمله رودهایی که دارای چنین مشکلی می‌باشند، می‌توان حبله رود در گرمسار، آجی چای (تلخه رود) در آذربایجان، دهرم (از شاخه‌های رود مند) در استان فارس، دالکی و بسیاری دیگر را نام برد، که سالانه به طور متوسط چندین هزار تن املاح و نمک از طریق شستشوی سازندها و گنبدهای نمکی موجود در مسیر این رودها وارد آب آنها شده و کیفیت آب را به طور کلی تغییر می‌دهند که در صورت انجام پاره‌ای اعمال از جمله تغییر مسیر شاخه‌های شور و یا شیرین، جلوگیری از ریختن آب چشمه‌های شور به درون رودهای شیرین، کانالیزه کردن مسیر رود‌های شیرین و...، می‌توان این منابع مهم و کمیاب را احیا و بازسازی کرد تا آب این رودها حداقل قابل مصرف برای کشاورزی و یا صنعتی و پروژه‌های عمرانی و ... در قسمتهای میان رود و پایان رود گردد.http://www.sepehr.org/article_26086_7c95e9cd7e571a13be316a0a5612bd17.pdfدیاپیریسم نمکیلندفرملاکولیتباتولیتریفتکافتولکانیسم
spellingShingle سید حجت موسوی
پدیده دیاپیریسم نمکی و تأثیر آن بر آلودگی منابع آب با تأکید بر ایران
اطلاعات جغرافیایی
دیاپیریسم نمکی
لندفرم
لاکولیت
باتولیت
ریفت
کافت
ولکانیسم
title پدیده دیاپیریسم نمکی و تأثیر آن بر آلودگی منابع آب با تأکید بر ایران
title_full پدیده دیاپیریسم نمکی و تأثیر آن بر آلودگی منابع آب با تأکید بر ایران
title_fullStr پدیده دیاپیریسم نمکی و تأثیر آن بر آلودگی منابع آب با تأکید بر ایران
title_full_unstemmed پدیده دیاپیریسم نمکی و تأثیر آن بر آلودگی منابع آب با تأکید بر ایران
title_short پدیده دیاپیریسم نمکی و تأثیر آن بر آلودگی منابع آب با تأکید بر ایران
title_sort پدیده دیاپیریسم نمکی و تأثیر آن بر آلودگی منابع آب با تأکید بر ایران
topic دیاپیریسم نمکی
لندفرم
لاکولیت
باتولیت
ریفت
کافت
ولکانیسم
url http://www.sepehr.org/article_26086_7c95e9cd7e571a13be316a0a5612bd17.pdf
work_keys_str_mv AT sydḥjtmwswy pdydhdyạpyrysmnmḵywtạtẖyrậnbrậlwdgymnạbʿậbbạtạḵydbrạyrạn