بازشناسی مؤلفه های شکل دهنده هویت ایرانی- اسلامی در خانه های تاریخی ایران

شکل‌گیری خانه در ایران از دیرباز مبتنی بر معیارها و نمادهای خاص خود بوده است. خانه ایرانی، موجودیتی ارزشمند است؛ برآورده کنندۀ نیازهای ساکنانش و شکل گرفته بر پایۀ ارزش‌های کیهانی و جهات مقدس. با وقوع انقلاب صنعتی و شکل‌گیری ایدئولوژی مدرنیسم، ارزش‌هایی که شکل‌دهندۀ جهان آرمانی انسان سنتی بودند، به ی...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: رسا ربیعی, محمد منصور فلامکی, داراب دیبا
Format: Article
Language:fas
Published: The Institute of Islamic Art Studies 2023-05-01
Series:هنر اسلامی
Subjects:
Online Access:https://www.sysislamicartjournal.ir/article_153406_91c1b18273cba6a0d89ad19529ac5fff.pdf
_version_ 1797736580736090112
author رسا ربیعی
محمد منصور فلامکی
داراب دیبا
author_facet رسا ربیعی
محمد منصور فلامکی
داراب دیبا
author_sort رسا ربیعی
collection DOAJ
description شکل‌گیری خانه در ایران از دیرباز مبتنی بر معیارها و نمادهای خاص خود بوده است. خانه ایرانی، موجودیتی ارزشمند است؛ برآورده کنندۀ نیازهای ساکنانش و شکل گرفته بر پایۀ ارزش‌های کیهانی و جهات مقدس. با وقوع انقلاب صنعتی و شکل‌گیری ایدئولوژی مدرنیسم، ارزش‌هایی که شکل‌دهندۀ جهان آرمانی انسان سنتی بودند، به یکباره فرو ریختند و بازتاب آن در معماری به جدایی روح از ماده، باطن از ظاهر، کیفیت از کمیت و در نتیجه هویت از معماری انجامید. خانۀ ایرانی که زمانی نماد هویت ملت ایران بود به ساختمان‌های مکعب شکل یکنواختی تبدیل شد که بی‌توجه به فرهنگ، اقلیم، بینش شاعرانه-اساطیری و ارزش‌های دینی، در کنار یکدیگر قد برافراشتند و روزبه‌روز چهره شهر را آشفته‌تر کردند. هویت که یکی از پرتنش‌ترین و پیچیده‌ترین مقوله‌های عصر حاضر است، نیرو محرکه این پژوهش است. در این پژوهش به بررسی ریشه‌های شکل‌دهندۀ هویت خانۀ ایرانی در گذشته پرداخته می‌شود تا با بازشناسی آن‌ها بتوان هویت بیمار، مخدوش و زیرسؤال رفتۀ خانۀ معاصر ایرانی را اصلاح و درمان کرد. این پژوهش از نوع کاربردی-توسعه‌ای و روش انجام آن کیفی می‌باشد. چهارچوب نظری پژوهش با استفاده از روش کتابخانه‌ای و مرور اسناد مربوط به هویت و خانه ایرانی شکل گرفته است. نتایج بررسی به ارائه معیارهایی جهت باززنده‌سازی هویت ایرانی-اسلامی در خانه‌های معاصر می‌انجامد.اهداف پژوهش: شناخت شاخص‌های شکل‌دهندۀ هویت ایرانی- اسلامی در خانه‌های تاریخی ایران.شکل‌گیری خانه‌های معاصر بر مبنای الگوهای ایرانی- اسلامی.سؤالات پژوهش: مؤلفه‌های شکل‌دهندۀ هویت در خانه‌های تاریخی ایران کدام‌اند؟چگونه می‌توان هویت مخدوش‌شدۀ خانه‌های معاصر را باززنده‌سازی کرد؟
first_indexed 2024-03-12T13:14:58Z
format Article
id doaj.art-e2201c44096a4e9e9202134447fa835b
institution Directory Open Access Journal
issn 1735-708X
2676-7759
language fas
last_indexed 2024-03-12T13:14:58Z
publishDate 2023-05-01
publisher The Institute of Islamic Art Studies
record_format Article
series هنر اسلامی
spelling doaj.art-e2201c44096a4e9e9202134447fa835b2023-08-27T08:41:12ZfasThe Institute of Islamic Art Studiesهنر اسلامی1735-708X2676-77592023-05-01204931933410.22034/ias.2022.339682.1949153406بازشناسی مؤلفه های شکل دهنده هویت ایرانی- اسلامی در خانه های تاریخی ایرانرسا ربیعی0محمد منصور فلامکی1داراب دیبا2گروه معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایرانگروه معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایرانگروه معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایرانشکل‌گیری خانه در ایران از دیرباز مبتنی بر معیارها و نمادهای خاص خود بوده است. خانه ایرانی، موجودیتی ارزشمند است؛ برآورده کنندۀ نیازهای ساکنانش و شکل گرفته بر پایۀ ارزش‌های کیهانی و جهات مقدس. با وقوع انقلاب صنعتی و شکل‌گیری ایدئولوژی مدرنیسم، ارزش‌هایی که شکل‌دهندۀ جهان آرمانی انسان سنتی بودند، به یکباره فرو ریختند و بازتاب آن در معماری به جدایی روح از ماده، باطن از ظاهر، کیفیت از کمیت و در نتیجه هویت از معماری انجامید. خانۀ ایرانی که زمانی نماد هویت ملت ایران بود به ساختمان‌های مکعب شکل یکنواختی تبدیل شد که بی‌توجه به فرهنگ، اقلیم، بینش شاعرانه-اساطیری و ارزش‌های دینی، در کنار یکدیگر قد برافراشتند و روزبه‌روز چهره شهر را آشفته‌تر کردند. هویت که یکی از پرتنش‌ترین و پیچیده‌ترین مقوله‌های عصر حاضر است، نیرو محرکه این پژوهش است. در این پژوهش به بررسی ریشه‌های شکل‌دهندۀ هویت خانۀ ایرانی در گذشته پرداخته می‌شود تا با بازشناسی آن‌ها بتوان هویت بیمار، مخدوش و زیرسؤال رفتۀ خانۀ معاصر ایرانی را اصلاح و درمان کرد. این پژوهش از نوع کاربردی-توسعه‌ای و روش انجام آن کیفی می‌باشد. چهارچوب نظری پژوهش با استفاده از روش کتابخانه‌ای و مرور اسناد مربوط به هویت و خانه ایرانی شکل گرفته است. نتایج بررسی به ارائه معیارهایی جهت باززنده‌سازی هویت ایرانی-اسلامی در خانه‌های معاصر می‌انجامد.اهداف پژوهش: شناخت شاخص‌های شکل‌دهندۀ هویت ایرانی- اسلامی در خانه‌های تاریخی ایران.شکل‌گیری خانه‌های معاصر بر مبنای الگوهای ایرانی- اسلامی.سؤالات پژوهش: مؤلفه‌های شکل‌دهندۀ هویت در خانه‌های تاریخی ایران کدام‌اند؟چگونه می‌توان هویت مخدوش‌شدۀ خانه‌های معاصر را باززنده‌سازی کرد؟https://www.sysislamicartjournal.ir/article_153406_91c1b18273cba6a0d89ad19529ac5fff.pdfهویتبحران هویتمدرنیسمخانه ایرانیمسکن
spellingShingle رسا ربیعی
محمد منصور فلامکی
داراب دیبا
بازشناسی مؤلفه های شکل دهنده هویت ایرانی- اسلامی در خانه های تاریخی ایران
هنر اسلامی
هویت
بحران هویت
مدرنیسم
خانه ایرانی
مسکن
title بازشناسی مؤلفه های شکل دهنده هویت ایرانی- اسلامی در خانه های تاریخی ایران
title_full بازشناسی مؤلفه های شکل دهنده هویت ایرانی- اسلامی در خانه های تاریخی ایران
title_fullStr بازشناسی مؤلفه های شکل دهنده هویت ایرانی- اسلامی در خانه های تاریخی ایران
title_full_unstemmed بازشناسی مؤلفه های شکل دهنده هویت ایرانی- اسلامی در خانه های تاریخی ایران
title_short بازشناسی مؤلفه های شکل دهنده هویت ایرانی- اسلامی در خانه های تاریخی ایران
title_sort بازشناسی مؤلفه های شکل دهنده هویت ایرانی اسلامی در خانه های تاریخی ایران
topic هویت
بحران هویت
مدرنیسم
خانه ایرانی
مسکن
url https://www.sysislamicartjournal.ir/article_153406_91c1b18273cba6a0d89ad19529ac5fff.pdf
work_keys_str_mv AT rsạrbyʿy bạzsẖnạsymwlfhhạysẖḵldhndhhwytạyrạnyạslạmydrkẖạnhhạytạrykẖyạyrạn
AT mḥmdmnṣwrflạmḵy bạzsẖnạsymwlfhhạysẖḵldhndhhwytạyrạnyạslạmydrkẖạnhhạytạrykẖyạyrạn
AT dạrạbdybạ bạzsẖnạsymwlfhhạysẖḵldhndhhwytạyrạnyạslạmydrkẖạnhhạytạrykẖyạyrạn