| Summary: | Klasik Türk edebiyatında şerh, literatürü oldukça zengin, müstakil bir telif türüdür. Edebiyatımızda Arapça, Farsça ve Türkçe olmak üzere üç farklı dilde yazılmış eserlere şerhler kaleme alınmıştır. Farsça eserlere yazılmış şerhlerde daha çok o dilde kalem oynatmış büyük ediplerin sanat anlayışlarını, eserlerindeki derin manaları ve mazmunları okuyucuya bildirme, açma kaygısı olduğu görülmektedir. XVIII. yüzyıl şarihlerinden Yûnus Edîb’in Şerh-i Dîvân-ı Şevket isimli eseri de bu kaygıyla kaleme alınmıştır. Tek nüsha ve 373 varak olan eserin, yazı biçimi taliktir. Müellif hattı olduğunu düşündüğümüz nüsha, Şevket-i Buhârî gazellerinin şerhinden oluşmaktadır. Makalenin birinci bölümünde “şerh” mefhumunun tarifi, şerh metinlerinin amacı ve yazım sebebi, Türk edebiyatında şerh ve şerh metinlerinin neşri gibi genel konular ele alınmıştır. İkinci bölümde kaynaklarda hakkında hiçbir bilgiye tesadüf edemediğimiz şarih Yûnus Edîb’in hayatı, edebî şahsiyeti ve eserleri, Şerh-i Dîvân-ı Şevket’ten istihraç edilerek yazılmaya çalışılmıştır. Şerh-i Dîvân-ı Şevket’in incelemesine ayırdığımız üçuncü bölümde eser ayrıntılı bir şekilde tahlile tabi tutulmuştur. Şerhin sebeb-i teşrihi, metodu ve yaklaşımı izah edildi, şerhte geçen ayet ve hadis iktibasları, atasözü ve deyimler, tazminler ve şerhin birtakım imla hususiyetleri metinden örneklerle ele alınıp değerlendirilmiştir.
|
|---|