تحلیل روابط کتابشناختی اثر به اثر در کتابهای فارسی حوزه‌ی علوم پزشکی بر اساس الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی
مقدمه: سازماندهی کاربرمحور اطلاعات، یکی از مهمترین اهداف علوم کتابداری و اطلاعرسانی است. برای نیل به این هدف، IFLA (International federation of library associations) الگوی اف.آر.بی.آر. (Functional Requirements of Bibliographic Records یا FRBR) را ارایه کرده است. این پژوهش با هدف شناسایی و تحلیل ر...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Vesnu Publications
2013-08-01
|
| Series: | مدیریت اطلاعات سلامت |
| Online Access: | http://him.mui.ac.ir/index.php/him/article/view/550 |
| _version_ | 1811298251863752704 |
|---|---|
| author | Seyed Javad Ghazi Mirsaeid Masoud Mohammadi |
| author_facet | Seyed Javad Ghazi Mirsaeid Masoud Mohammadi |
| author_sort | Seyed Javad Ghazi Mirsaeid |
| collection | DOAJ |
| description | مقدمه: سازماندهی کاربرمحور اطلاعات، یکی از مهمترین اهداف علوم کتابداری و اطلاعرسانی است. برای نیل به این هدف، IFLA (International federation of library associations) الگوی اف.آر.بی.آر. (Functional Requirements of Bibliographic Records یا FRBR) را ارایه کرده است. این پژوهش با هدف شناسایی و تحلیل روابط کتابشناختی کتابهای فارسی منتشره‌ی حوزه‌ی علوم پزشکی در فاصله‌ی سالهای 89-1385 بر اساس الگوی اف.آر.بی.آر. و بررسی میزان تطابق این الگو با کتابهای حوزه‌ی علوم پزشکی انجام شد.
روش بررسی: روش پژوهش پیمایش توصیفی و جامعه‌ی این پژوهش شامل کلیه‌ی پیشینه‌های کتابشناختی حوزه‌ی علوم پزشکی موجود در OPEC (Online public access catalog ) کتابخانه‌ی ملی ایران به تعداد 105/926 کتاب فارسی در فاصله‌ی سالهای 89-1385 بود. روش جمعآوری دادهها، به صورت سرشماری و از طریق مراجعه به اپک کتابخانه‌ی ملی ایران و مشاهده‌ی مستقیم بود. دادهها پس از گردآوری و ورود به رایانه و استفاده از نرمافزار Excel، تجزیه و تحلیل شد و در قالب جداول و نمودارها در راستای نیل به اهداف پژوهش مورد استفاده قرار گرفت.
یافتهها: یافتهها نشان داد که در فاصله‌ی سالهای مورد بررسی از مجموع 105926 کتاب فارسی منتشر شده، 3781 کتاب (معادل 56/3 درصد) در حوزه‌ی علوم پزشکی بود. از مجموع کل کتابهای حوزه‌ی علوم پزشکی نیز تنها 390 کتاب (معادل 31/10 درصد) دارای روابط کتابشناختی اثر به اثر بودند. بیشترین فراوانی انواع روابط کتابشناختی در بین کتابهای فارسی حوزه‌ی علوم پزشکی در فاصله‌ی سالهای مورد بررسی، «تلخیص» بود و در مراتب بعدی، روابط «اقتباس و متممی» (ضمیمهای) قرار داشتند.
نتیجهگیری: هر چند که الگوی اف.آر.بی.آر در سازماندهی دانش بسیار مورد تأکید است، اما به دلیل تفاوت ماهوی علوم پزشکی با سایر علوم و ماهیت تجربی بودن آن، میزان روابط کتابشناختی اثر به اثر، به عنوان پایههای اف.آر.بی.آر. در آن بسیار کم است. از این‌رو، در شرایط کنونی به نظر میرسد که اجرایی کردن اف.آر.بی.آر. در سازماندهی کتابهای حوزه‌ی علوم پزشکی، حداقل در بخش روابط کتابشناختی اثر به اثر مقرون به صرفه نباشد.
واژههای کلیدی: تحلیل؛ اطلاعات کتابشناختی؛ مدیریت دانش؛ کتاب‌ها |
| first_indexed | 2024-04-13T06:16:44Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-e58f5b6ddafa46a8a358a9162710cc44 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1735-7853 1735-9813 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-04-13T06:16:44Z |
| publishDate | 2013-08-01 |
| publisher | Vesnu Publications |
| record_format | Article |
| series | مدیریت اطلاعات سلامت |
| spelling | doaj.art-e58f5b6ddafa46a8a358a9162710cc442022-12-22T02:58:48ZfasVesnu Publicationsمدیریت اطلاعات سلامت1735-78531735-98132013-08-01103509تحلیل روابط کتابشناختی اثر به اثر در کتابهای فارسی حوزه‌ی علوم پزشکی بر اساس الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختیSeyed Javad Ghazi Mirsaeid0Masoud Mohammadi1Assistant professor, Medical Library and Information Sciences, Health Information Management Research Center, School of Paramedics, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, IranLecturer, Library and Information Sciences, School of Nursing, Abadan University of Medical Sciences, Abadan, Iranمقدمه: سازماندهی کاربرمحور اطلاعات، یکی از مهمترین اهداف علوم کتابداری و اطلاعرسانی است. برای نیل به این هدف، IFLA (International federation of library associations) الگوی اف.آر.بی.آر. (Functional Requirements of Bibliographic Records یا FRBR) را ارایه کرده است. این پژوهش با هدف شناسایی و تحلیل روابط کتابشناختی کتابهای فارسی منتشره‌ی حوزه‌ی علوم پزشکی در فاصله‌ی سالهای 89-1385 بر اساس الگوی اف.آر.بی.آر. و بررسی میزان تطابق این الگو با کتابهای حوزه‌ی علوم پزشکی انجام شد. روش بررسی: روش پژوهش پیمایش توصیفی و جامعه‌ی این پژوهش شامل کلیه‌ی پیشینه‌های کتابشناختی حوزه‌ی علوم پزشکی موجود در OPEC (Online public access catalog ) کتابخانه‌ی ملی ایران به تعداد 105/926 کتاب فارسی در فاصله‌ی سالهای 89-1385 بود. روش جمعآوری دادهها، به صورت سرشماری و از طریق مراجعه به اپک کتابخانه‌ی ملی ایران و مشاهده‌ی مستقیم بود. دادهها پس از گردآوری و ورود به رایانه و استفاده از نرمافزار Excel، تجزیه و تحلیل شد و در قالب جداول و نمودارها در راستای نیل به اهداف پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. یافتهها: یافتهها نشان داد که در فاصله‌ی سالهای مورد بررسی از مجموع 105926 کتاب فارسی منتشر شده، 3781 کتاب (معادل 56/3 درصد) در حوزه‌ی علوم پزشکی بود. از مجموع کل کتابهای حوزه‌ی علوم پزشکی نیز تنها 390 کتاب (معادل 31/10 درصد) دارای روابط کتابشناختی اثر به اثر بودند. بیشترین فراوانی انواع روابط کتابشناختی در بین کتابهای فارسی حوزه‌ی علوم پزشکی در فاصله‌ی سالهای مورد بررسی، «تلخیص» بود و در مراتب بعدی، روابط «اقتباس و متممی» (ضمیمهای) قرار داشتند. نتیجهگیری: هر چند که الگوی اف.آر.بی.آر در سازماندهی دانش بسیار مورد تأکید است، اما به دلیل تفاوت ماهوی علوم پزشکی با سایر علوم و ماهیت تجربی بودن آن، میزان روابط کتابشناختی اثر به اثر، به عنوان پایههای اف.آر.بی.آر. در آن بسیار کم است. از این‌رو، در شرایط کنونی به نظر میرسد که اجرایی کردن اف.آر.بی.آر. در سازماندهی کتابهای حوزه‌ی علوم پزشکی، حداقل در بخش روابط کتابشناختی اثر به اثر مقرون به صرفه نباشد. واژههای کلیدی: تحلیل؛ اطلاعات کتابشناختی؛ مدیریت دانش؛ کتاب‌هاhttp://him.mui.ac.ir/index.php/him/article/view/550 |
| spellingShingle | Seyed Javad Ghazi Mirsaeid Masoud Mohammadi تحلیل روابط کتابشناختی اثر به اثر در کتابهای فارسی حوزه‌ی علوم پزشکی بر اساس الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی مدیریت اطلاعات سلامت |
| title | تحلیل روابط کتابشناختی اثر به اثر در کتابهای فارسی حوزه‌ی علوم پزشکی بر اساس الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی |
| title_full | تحلیل روابط کتابشناختی اثر به اثر در کتابهای فارسی حوزه‌ی علوم پزشکی بر اساس الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی |
| title_fullStr | تحلیل روابط کتابشناختی اثر به اثر در کتابهای فارسی حوزه‌ی علوم پزشکی بر اساس الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی |
| title_full_unstemmed | تحلیل روابط کتابشناختی اثر به اثر در کتابهای فارسی حوزه‌ی علوم پزشکی بر اساس الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی |
| title_short | تحلیل روابط کتابشناختی اثر به اثر در کتابهای فارسی حوزه‌ی علوم پزشکی بر اساس الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی |
| title_sort | تحلیل روابط کتابشناختی اثر به اثر در کتابهای فارسی حوزه‌ی علوم پزشکی بر اساس الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی |
| url | http://him.mui.ac.ir/index.php/him/article/view/550 |
| work_keys_str_mv | AT seyedjavadghazimirsaeid tḥlylrwạbṭḵtạbsẖnạkẖtyạtẖrbhạtẖrdrḵtạbhạyfạrsyḥwzhyʿlwmpzsẖḵybrạsạsạlgwymlzwmạtḵạrḵrdypysẖynhhạyḵtạbsẖnạkẖty AT masoudmohammadi tḥlylrwạbṭḵtạbsẖnạkẖtyạtẖrbhạtẖrdrḵtạbhạyfạrsyḥwzhyʿlwmpzsẖḵybrạsạsạlgwymlzwmạtḵạrḵrdypysẖynhhạyḵtạbsẖnạkẖty |