Múnlaí teanga na Gaeilge agus an idé-eolaíocht teanga

Cíorann an t-alt seo na múnlaí teanga atá i réim sa Ghaeilge .i. na spriocanna don teanga a nglactar leo sa lá inniu. Déantar anailís ar na múnlaí teanga atá intuigthe san anailís teangeolaíochta agus i gcáipéisí curaclaim na Gaeilge ón réamhscolaíocht go dtí an ollscolaíocht. Féachtar ina dhiaidh s...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Noel Ó Murchadha
Format: Article
Language:English
Published: The Irish Association for Applied Linguistics 2020-11-01
Series:Teanga: The Journal of the Irish Association for Applied Linguistics
Subjects:
Online Access:https://journal.iraal.ie/index.php/teanga/article/view/487
_version_ 1818392252544712704
author Noel Ó Murchadha
author_facet Noel Ó Murchadha
author_sort Noel Ó Murchadha
collection DOAJ
description Cíorann an t-alt seo na múnlaí teanga atá i réim sa Ghaeilge .i. na spriocanna don teanga a nglactar leo sa lá inniu. Déantar anailís ar na múnlaí teanga atá intuigthe san anailís teangeolaíochta agus i gcáipéisí curaclaim na Gaeilge ón réamhscolaíocht go dtí an ollscolaíocht. Féachtar ina dhiaidh sin ar na hidé-eolaíochtaí teanga ar a bhfuil na múnlaí sin bunaithe agus ar na tuiscintí a chuireann siad in iúl maidir leis an rud is teanga ann. Ceistítear roinnt de na tuiscintí seanbhunaithe ar an rud is Gaeilge agus Gaeilge mhaith ann sa lá inniu. Ar deireadh, cuirtear moltaí i láthair maidir leis an tslí a bhfaighfí múnlaí teanga na Gaeilge a athshamhlú don aonú aois is fiche. This article examines dominant language models in Irish, i.e. the target language varieties of Irish that are deemed most acceptable today. The language models implicit in linguistic analyses and in Irish language curriculum documents from preschool to university level are analysed. The ideologies on which those models are based and the implicit understandings of what constitutes ‘a language’ are examined. Some long-established ideas about what Irish is and what good Irish should look like are questioned. Finally, recommendations are made about how language models for Irish might be reimagined for the twenty-first century.
first_indexed 2024-12-14T05:26:28Z
format Article
id doaj.art-e69a4f8aabe4412ebaea5dcc4f43f7ef
institution Directory Open Access Journal
issn 0332-205X
2565-6325
language English
last_indexed 2024-12-14T05:26:28Z
publishDate 2020-11-01
publisher The Irish Association for Applied Linguistics
record_format Article
series Teanga: The Journal of the Irish Association for Applied Linguistics
spelling doaj.art-e69a4f8aabe4412ebaea5dcc4f43f7ef2022-12-21T23:15:30ZengThe Irish Association for Applied LinguisticsTeanga: The Journal of the Irish Association for Applied Linguistics0332-205X2565-63252020-11-012710.35903/teanga.v27i.487Múnlaí teanga na Gaeilge agus an idé-eolaíocht teangaNoel Ó Murchadha0Trinity College DublinCíorann an t-alt seo na múnlaí teanga atá i réim sa Ghaeilge .i. na spriocanna don teanga a nglactar leo sa lá inniu. Déantar anailís ar na múnlaí teanga atá intuigthe san anailís teangeolaíochta agus i gcáipéisí curaclaim na Gaeilge ón réamhscolaíocht go dtí an ollscolaíocht. Féachtar ina dhiaidh sin ar na hidé-eolaíochtaí teanga ar a bhfuil na múnlaí sin bunaithe agus ar na tuiscintí a chuireann siad in iúl maidir leis an rud is teanga ann. Ceistítear roinnt de na tuiscintí seanbhunaithe ar an rud is Gaeilge agus Gaeilge mhaith ann sa lá inniu. Ar deireadh, cuirtear moltaí i láthair maidir leis an tslí a bhfaighfí múnlaí teanga na Gaeilge a athshamhlú don aonú aois is fiche. This article examines dominant language models in Irish, i.e. the target language varieties of Irish that are deemed most acceptable today. The language models implicit in linguistic analyses and in Irish language curriculum documents from preschool to university level are analysed. The ideologies on which those models are based and the implicit understandings of what constitutes ‘a language’ are examined. Some long-established ideas about what Irish is and what good Irish should look like are questioned. Finally, recommendations are made about how language models for Irish might be reimagined for the twenty-first century.https://journal.iraal.ie/index.php/teanga/article/view/487Gaeilgeidé-eolaíochtspriocanna teangamúnlaí teanga
spellingShingle Noel Ó Murchadha
Múnlaí teanga na Gaeilge agus an idé-eolaíocht teanga
Teanga: The Journal of the Irish Association for Applied Linguistics
Gaeilge
idé-eolaíocht
spriocanna teanga
múnlaí teanga
title Múnlaí teanga na Gaeilge agus an idé-eolaíocht teanga
title_full Múnlaí teanga na Gaeilge agus an idé-eolaíocht teanga
title_fullStr Múnlaí teanga na Gaeilge agus an idé-eolaíocht teanga
title_full_unstemmed Múnlaí teanga na Gaeilge agus an idé-eolaíocht teanga
title_short Múnlaí teanga na Gaeilge agus an idé-eolaíocht teanga
title_sort munlai teanga na gaeilge agus an ide eolaiocht teanga
topic Gaeilge
idé-eolaíocht
spriocanna teanga
múnlaí teanga
url https://journal.iraal.ie/index.php/teanga/article/view/487
work_keys_str_mv AT noelomurchadha munlaiteanganagaeilgeagusanideeolaiochtteanga