مدلسازی گرادیان مکانی خدمت اکوسیستمی تولید آب با InVEST در زیرحوزههای شمالی استان کرمان
خدمت اکوسیستمی تولید آب متاثر از فعالیت‌های مخرب انسانی است و اولین گام جهت مدیریت پایدار این خدمت، برآورد کمیت آن از طریق مدلسازی است. پژوهش حاضر با هدف به‌کارگیری مدل هیدرولوژیک InVEST در کمی‌سازی خدمت اکوسیستمی تولید آب و ارزشگذاری آن در زیرحوزههای خشک و نیمه‌خشک شمالی استان ک...
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
University of Tehran, College of Aburaihan
2023-03-01
|
| Series: | مدیریت آب و آبیاری |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jwim.ut.ac.ir/article_91949_a8619cff67ebc3cd887fe7014121e1dc.pdf |
| Summary: | خدمت اکوسیستمی تولید آب متاثر از فعالیت‌های مخرب انسانی است و اولین گام جهت مدیریت پایدار این خدمت، برآورد کمیت آن از طریق مدلسازی است. پژوهش حاضر با هدف به‌کارگیری مدل هیدرولوژیک InVEST در کمی‌سازی خدمت اکوسیستمی تولید آب و ارزشگذاری آن در زیرحوزههای خشک و نیمه‌خشک شمالی استان کرمان انجام شد. ابتدا، نقشه‌های میانگین بارندگی سالیانه، عمق لایه‌های محدودکنندۀ ریشه، مقدار آب در دسترس گیاه، کاربری اراضی/پوشش سطح زمین (LULC) و مرز حوزه و زیرحوزههای منطقه به‌عنوان ورودیهای مدل وارد شدند و نقشه مقدار تقریبی تبخیروتعرق واقعی (AET) در هر پیکسل و نقشۀ تولید آب برآورد شده در هر پیکسل به‌دست آمد. براساس محاسبات انجام شده توسط مدل در منطقه مورد نظر، سالانه 43/5112 میلیون مترمکعب آب با ارزشی بیش از 418500 میلیارد ریال تولید می‌شود که بیشترین مقدار تولید آب، در زیرحوزه یک (ابرقو-سیرجان) با 2103 میلیون مترمکعب در سال و کمترین میزان تولید آب، در زیرحوزه سه (کویرلوت شمالی) با مقدار 84/741 میلیون مترمکعب است. نتایج نشان داد که سطح عرضه خدمت تولید آب به‌شدت تحت تاثیر تغییرات مکانی LULC است به طوری‌که در مجموع، اراضی مرتعی پرتراکم 7/27630 MCM در هکتار و همچنین هر هکتار از جنگل پرتراکم، قادر به تولید 6/1104 MCM آب است که نقش پوشش گیاهی را در نفوذ آب و تغذیه آبخوان‌ها در مناطق مرتفع نشان میدهد. نتایج این مطالعه در برنامه‌ریزی مکانی جهت کاهش اثرات مخرب سیل و خشکسالی، جلوگیری از تخریب اراضی و توسعه پوشش گیاهی، تغذیه آبخوان‌ها و همچنین برآورد خسارات در حسابداری سبز قابل کاربرد است. |
|---|---|
| ISSN: | 2251-6298 2382-9931 |