خوانش فارابی و گادامر از افلاطون

چکیده فارابی فلسفه افلاطون را در قالب زبان و روش ارسطو توضیح داده و از منطق صوری در تفسیرهای خویش سود جسته است. اما گادامر معتقد است فلسفه دیالکتیکی افلاطون را فقط با دیالکتیک خودش و نه با روشی دیگر می‌توان فهمید. فارابی فیلسوفی مشائی است اما به تفاوت شیوه بیان دیالکتیکی افلاطون و روش صوری ارسطو در...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: مرتضی حسین
Format: Article
Language:English
Published: University of Qom 2013-03-01
Series:Pizhūhish/hā-yi Falsafī- Kalāmī
Subjects:
Online Access:http://pfk.qom.ac.ir/article_67_e09589b2fe4ddd501de47b715eea5742.pdf
_version_ 1827847447006674944
author مرتضی حسین
author_facet مرتضی حسین
author_sort مرتضی حسین
collection DOAJ
description چکیده فارابی فلسفه افلاطون را در قالب زبان و روش ارسطو توضیح داده و از منطق صوری در تفسیرهای خویش سود جسته است. اما گادامر معتقد است فلسفه دیالکتیکی افلاطون را فقط با دیالکتیک خودش و نه با روشی دیگر می‌توان فهمید. فارابی فیلسوفی مشائی است اما به تفاوت شیوه بیان دیالکتیکی افلاطون و روش صوری ارسطو در آثارش اشاره می‌کند. او در تدوین فلسفه نوینش به تفکر توفیقی تمدن اسلامی که لازمه آن وحدت اصل تفکر فلسفی است توجه کرده است. تقسیم‌بندی نوین فارابی از علوم، و منشأ یکسان دیانت و فلسفه در تفکر او به همین نکته باز می‌گردد. در نهایت فارابی چنین نتیجه می‌گیرد که می‌توان میان افلاطون و ارسطو وفاق (جمع) ایجاد کرد. اما برخلاف فارابی، گادامر بر اساس پرسش و پاسخ هرمنوتیکی می‌خواهد با امتزاج افق خویش با متن، به پرسش‌های پنهانی که افلاطون در پی پاسخ به آنهاست برسد. از نظر او، متن بیگانه‌ای است که حالت پرسش و پاسخ دادن به آن، نحوه وجودی آناست. این رجوع به متن مستلزم دوری هرمنوتیکی است، اما او دور هرمنوتیکی را صوری ندانسته، آن را بری از اشکال‌های وارد بر روش‌های نظری می‌داند. گادامر اختلافات ارسطو با افلاطون را برآمده از روش صوری ارسطو و تنها در شیوه بیان او می‌داند و معتقد است می‌توان میان افلاطون و ارسطو وفاق ایجاد کرد. در این نوشتار نشان می‌دهیم فارابی (بر اساس روش صوری) و گادامر (بر اساس هرمنوتیک فلسفی) به نتیجه‌ای واحد، یعنی وفاق افلاطون و ارسطو، رسیده‌اند. مسلماً یکسان دانستن آرای افلاطون و ارسطو با تفسیرهای فلسفی، رقیبی برای رهیافت‌های صرفاً تاریخی- تجربی است که در آن فلسفه فارابی را التقاطی از آرای افلاطون و ارسطو دانسته‌اند.
first_indexed 2024-03-12T09:30:41Z
format Article
id doaj.art-e70b91938d0e49d1a4fffb4a9358ff7c
institution Directory Open Access Journal
issn 1735-9791
2538-2500
language English
last_indexed 2024-03-12T09:30:41Z
publishDate 2013-03-01
publisher University of Qom
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi Falsafī- Kalāmī
spelling doaj.art-e70b91938d0e49d1a4fffb4a9358ff7c2023-09-02T13:54:33ZengUniversity of QomPizhūhish/hā-yi Falsafī- Kalāmī1735-97912538-25002013-03-011455-5622524810.22091/pfk.2013.6767خوانش فارابی و گادامر از افلاطونمرتضی حسین0استادیار موسسه حکمت و فلسفه ایرانچکیده فارابی فلسفه افلاطون را در قالب زبان و روش ارسطو توضیح داده و از منطق صوری در تفسیرهای خویش سود جسته است. اما گادامر معتقد است فلسفه دیالکتیکی افلاطون را فقط با دیالکتیک خودش و نه با روشی دیگر می‌توان فهمید. فارابی فیلسوفی مشائی است اما به تفاوت شیوه بیان دیالکتیکی افلاطون و روش صوری ارسطو در آثارش اشاره می‌کند. او در تدوین فلسفه نوینش به تفکر توفیقی تمدن اسلامی که لازمه آن وحدت اصل تفکر فلسفی است توجه کرده است. تقسیم‌بندی نوین فارابی از علوم، و منشأ یکسان دیانت و فلسفه در تفکر او به همین نکته باز می‌گردد. در نهایت فارابی چنین نتیجه می‌گیرد که می‌توان میان افلاطون و ارسطو وفاق (جمع) ایجاد کرد. اما برخلاف فارابی، گادامر بر اساس پرسش و پاسخ هرمنوتیکی می‌خواهد با امتزاج افق خویش با متن، به پرسش‌های پنهانی که افلاطون در پی پاسخ به آنهاست برسد. از نظر او، متن بیگانه‌ای است که حالت پرسش و پاسخ دادن به آن، نحوه وجودی آناست. این رجوع به متن مستلزم دوری هرمنوتیکی است، اما او دور هرمنوتیکی را صوری ندانسته، آن را بری از اشکال‌های وارد بر روش‌های نظری می‌داند. گادامر اختلافات ارسطو با افلاطون را برآمده از روش صوری ارسطو و تنها در شیوه بیان او می‌داند و معتقد است می‌توان میان افلاطون و ارسطو وفاق ایجاد کرد. در این نوشتار نشان می‌دهیم فارابی (بر اساس روش صوری) و گادامر (بر اساس هرمنوتیک فلسفی) به نتیجه‌ای واحد، یعنی وفاق افلاطون و ارسطو، رسیده‌اند. مسلماً یکسان دانستن آرای افلاطون و ارسطو با تفسیرهای فلسفی، رقیبی برای رهیافت‌های صرفاً تاریخی- تجربی است که در آن فلسفه فارابی را التقاطی از آرای افلاطون و ارسطو دانسته‌اند.http://pfk.qom.ac.ir/article_67_e09589b2fe4ddd501de47b715eea5742.pdfفارابیگادامرافلاطونفلسفه یونانمدینه فاضلههرمنوتیک فلسفیروش
spellingShingle مرتضی حسین
خوانش فارابی و گادامر از افلاطون
Pizhūhish/hā-yi Falsafī- Kalāmī
فارابی
گادامر
افلاطون
فلسفه یونان
مدینه فاضله
هرمنوتیک فلسفی
روش
title خوانش فارابی و گادامر از افلاطون
title_full خوانش فارابی و گادامر از افلاطون
title_fullStr خوانش فارابی و گادامر از افلاطون
title_full_unstemmed خوانش فارابی و گادامر از افلاطون
title_short خوانش فارابی و گادامر از افلاطون
title_sort خوانش فارابی و گادامر از افلاطون
topic فارابی
گادامر
افلاطون
فلسفه یونان
مدینه فاضله
هرمنوتیک فلسفی
روش
url http://pfk.qom.ac.ir/article_67_e09589b2fe4ddd501de47b715eea5742.pdf
work_keys_str_mv AT mrtḍyḥsyn kẖwạnsẖfạrạbywgạdạmrạzạflạṭwn