Performatywność wypowiedzi manifestacyjnej w demokracji – na przykładzie protestów kobiet w Polsce

Dyskurs publiczny jest jedną ze sfer, w której kształtowane jest potoczne rozumienie pojęć języka prawnego, a także wielu instytucji prawnych. Współcześnie wiele elementów dyskursu możemy odnaleźć w mediach społecznościowych. Innym elementem dyskursywnym w przestrzeni publicznej mogą być manifestac...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Agata Dąbrowska
Format: Article
Language:English
Published: Adam Mickiewicz University, Poznan 2024-03-01
Series:Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Subjects:
Online Access:https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/38289
_version_ 1827292624266985472
author Agata Dąbrowska
author_facet Agata Dąbrowska
author_sort Agata Dąbrowska
collection DOAJ
description Dyskurs publiczny jest jedną ze sfer, w której kształtowane jest potoczne rozumienie pojęć języka prawnego, a także wielu instytucji prawnych. Współcześnie wiele elementów dyskursu możemy odnaleźć w mediach społecznościowych. Innym elementem dyskursywnym w przestrzeni publicznej mogą być manifestacje, podczas których uczestnicy przedstawiają na transparentach zróżnicowane hasła. Celem artykułu jest określenie charakteru wypowiedzi formułowanych przez uczestników manifestacji w Polsce, w szczególności w kontekście performatywnego potencjału prezentowanych haseł, z punktu widzenia ich społecznego oddziaływania. Tło teoretyczne badań stanowiła koncepcja performatywnych aktów mowy Johna L. Austina oraz Johna R. Searle’a. Przeprowadzono analizę materiału empirycznego dostępnego w sferze publicznej. W procesie badawczym wykorzystano metodę analizy dyskursu ze szczególnym uwzględnieniem elementów analizy lingwistycznej i kontekstowej. Materiał obejmuje przede wszystkim komunikaty uczestników tak zwanego Czarnego Protestu oraz – będącego jego kontynuacją – Strajku Kobiet. Tak przeprowadzona interdyscyplinarna analiza materiałów umożliwia odkodowanie sensu komunikatów tworzonych przez obywateli uczestniczących w manifestacjach. Przeprowadzone badania pozwalają na odkrycie performatywnych praktyk związanych z działaniami władzy publicznej w kontekście dostępności aborcji w Polsce w ramach wypowiedzi manifestacyjnych. Zaprezentowane wnioski prowadzą do jakościowego rozszerzenia sposobu postrzegania aktywności obywateli w ramach procesów demokratycznych. I podnoszą potrzebę prowadzenia dalszych badań nad zjawiskami społecznej aktywności sferze publicznej oraz dyskursu prawnego z udziałem obywateli niebędących prawnikami.
first_indexed 2024-04-24T13:07:54Z
format Article
id doaj.art-e795906b04b2436387323058cd5dd1ed
institution Directory Open Access Journal
issn 0035-9629
2543-9170
language English
last_indexed 2024-04-24T13:07:54Z
publishDate 2024-03-01
publisher Adam Mickiewicz University, Poznan
record_format Article
series Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
spelling doaj.art-e795906b04b2436387323058cd5dd1ed2024-04-05T07:03:27ZengAdam Mickiewicz University, PoznanRuch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny0035-96292543-91702024-03-0186110.14746/rpeis.2024.86.1.07Performatywność wypowiedzi manifestacyjnej w demokracji – na przykładzie protestów kobiet w PolsceAgata Dąbrowska0https://orcid.org/0000-0001-9708-0657University of Łódź Dyskurs publiczny jest jedną ze sfer, w której kształtowane jest potoczne rozumienie pojęć języka prawnego, a także wielu instytucji prawnych. Współcześnie wiele elementów dyskursu możemy odnaleźć w mediach społecznościowych. Innym elementem dyskursywnym w przestrzeni publicznej mogą być manifestacje, podczas których uczestnicy przedstawiają na transparentach zróżnicowane hasła. Celem artykułu jest określenie charakteru wypowiedzi formułowanych przez uczestników manifestacji w Polsce, w szczególności w kontekście performatywnego potencjału prezentowanych haseł, z punktu widzenia ich społecznego oddziaływania. Tło teoretyczne badań stanowiła koncepcja performatywnych aktów mowy Johna L. Austina oraz Johna R. Searle’a. Przeprowadzono analizę materiału empirycznego dostępnego w sferze publicznej. W procesie badawczym wykorzystano metodę analizy dyskursu ze szczególnym uwzględnieniem elementów analizy lingwistycznej i kontekstowej. Materiał obejmuje przede wszystkim komunikaty uczestników tak zwanego Czarnego Protestu oraz – będącego jego kontynuacją – Strajku Kobiet. Tak przeprowadzona interdyscyplinarna analiza materiałów umożliwia odkodowanie sensu komunikatów tworzonych przez obywateli uczestniczących w manifestacjach. Przeprowadzone badania pozwalają na odkrycie performatywnych praktyk związanych z działaniami władzy publicznej w kontekście dostępności aborcji w Polsce w ramach wypowiedzi manifestacyjnych. Zaprezentowane wnioski prowadzą do jakościowego rozszerzenia sposobu postrzegania aktywności obywateli w ramach procesów demokratycznych. I podnoszą potrzebę prowadzenia dalszych badań nad zjawiskami społecznej aktywności sferze publicznej oraz dyskursu prawnego z udziałem obywateli niebędących prawnikami. https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/38289performatywne akty mowyanaliza dyskursumanifestacjeStrajk Kobietdemokracja
spellingShingle Agata Dąbrowska
Performatywność wypowiedzi manifestacyjnej w demokracji – na przykładzie protestów kobiet w Polsce
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
performatywne akty mowy
analiza dyskursu
manifestacje
Strajk Kobiet
demokracja
title Performatywność wypowiedzi manifestacyjnej w demokracji – na przykładzie protestów kobiet w Polsce
title_full Performatywność wypowiedzi manifestacyjnej w demokracji – na przykładzie protestów kobiet w Polsce
title_fullStr Performatywność wypowiedzi manifestacyjnej w demokracji – na przykładzie protestów kobiet w Polsce
title_full_unstemmed Performatywność wypowiedzi manifestacyjnej w demokracji – na przykładzie protestów kobiet w Polsce
title_short Performatywność wypowiedzi manifestacyjnej w demokracji – na przykładzie protestów kobiet w Polsce
title_sort performatywnosc wypowiedzi manifestacyjnej w demokracji na przykladzie protestow kobiet w polsce
topic performatywne akty mowy
analiza dyskursu
manifestacje
Strajk Kobiet
demokracja
url https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/38289
work_keys_str_mv AT agatadabrowska performatywnoscwypowiedzimanifestacyjnejwdemokracjinaprzykładzieprotestowkobietwpolsce