Мектеп жасына дейінгі балалардың танымдық процестерін қарым-қатынас арқылы дамытудың психологиялық маңыздылығы
Мақалада мектеп жасына дейінгі балалардың танымдық (ес, зейін, ойлау) жоғарғы психикалық поцестерді қарым-қатынас арқылы дамытуға байланысты теориялық және эмперикалық тұрғыдан зерттеулердің нәтижелері көрсетілген. Мектеп жасына дейінгі балалардың танымдық қабілеттерінің қарым-қатынас арқылы дамуын...
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Al-Farabi Kazakh National University
2021-07-01
|
| Series: | Хабаршы. Психология және социология сериясы |
| Online Access: | https://bulletin-psysoc.kaznu.kz/index.php/1-psy/article/view/1251 |
| _version_ | 1797653310861213696 |
|---|---|
| author | A. M. Abilkassym N. K. Toxanbayeva H. T. Naubaeva U. Sh. Zhamirova |
| author_facet | A. M. Abilkassym N. K. Toxanbayeva H. T. Naubaeva U. Sh. Zhamirova |
| author_sort | A. M. Abilkassym |
| collection | DOAJ |
| description |
Мақалада мектеп жасына дейінгі балалардың танымдық (ес, зейін, ойлау) жоғарғы психикалық поцестерді қарым-қатынас арқылы дамытуға байланысты теориялық және эмперикалық тұрғыдан зерттеулердің нәтижелері көрсетілген. Мектеп жасына дейінгі балалардың танымдық қабілеттерінің қарым-қатынас арқылы дамуын, олардың қасиеттері мен ерекшеліктерін көрсетеді. Біздің зерттеуімізге 5-6 жастағы Нұр-бөбек балабақшасының (ересек топ), оның ішінде 29 ұл (51,8%) және 27 қыз (48,2%) – 56 тәрбиеленуші қатысты. Тақырыптың өзектілігі – мектепке дейінгі балалардың балабақшада жоғары деңгейде тәрбиеленуін арттыру, қарым-қатынас мәселесін жақсарту мен нәтижелер шығару болып отыр. Балада қарым-қатынас дағдыларын қалыптастыру кезеңдерін бақылай отырып, адамдардағы бастапқы бағдарлауды дамытудағы тәрбиелік рөлді, олардың жағдайын өрескел ажыратуды және тек жақын адамдармен ғана емес, сонымен бірге ересектер мен балалармен қарым-қатынас жасаудың тәсілдерін есте ұстаған жөн. Мектеп жасына дейінгі балалардың танымдық процестері мен коммуникативтік дағдыларын диагностикалау үшін әдістер батареясы таңдалды: 9 танымдық қабілеттерді бағалау әдісі, эмоционалды жағдайды бағалаудың 2 әдісі (эмоцияларды түсіну және мазасыздық деңгейін анықтау), және коммуникативті дағдыларды бағалайтын 2 әдісі. Қарым-қатынас индикаторлары мен таным процестері арасындағы байланысты талдау үшін Спирменнің корреляциялық коэффициенті қолданылды.
Түйін сөздер: танымдық процестер, қарым-қатынас, психика, бала, балабақша.
|
| first_indexed | 2024-03-11T16:42:48Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-e98224adf8db47be8f6c1a21a7730fae |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2617-7544 2617-7552 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-11T16:42:48Z |
| publishDate | 2021-07-01 |
| publisher | Al-Farabi Kazakh National University |
| record_format | Article |
| series | Хабаршы. Психология және социология сериясы |
| spelling | doaj.art-e98224adf8db47be8f6c1a21a7730fae2023-10-23T08:51:26ZengAl-Farabi Kazakh National UniversityХабаршы. Психология және социология сериясы2617-75442617-75522021-07-0177210.26577/JPsS.2021.v77.i2.02Мектеп жасына дейінгі балалардың танымдық процестерін қарым-қатынас арқылы дамытудың психологиялық маңыздылығыA. M. Abilkassym0N. K. Toxanbayeva1H. T. Naubaeva2U. Sh. Zhamirova3Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Қазақстан, Алматы қ.Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Қазақстан, Алматы қ.I. Жансүгіров атындағы Жетісу мемлекеттік университеті, Қазақстан, Талдықорған қ.М.Х. Дулати атындағы Тараз өңірлік университеті, Қазақстан, Тараз қ. Мақалада мектеп жасына дейінгі балалардың танымдық (ес, зейін, ойлау) жоғарғы психикалық поцестерді қарым-қатынас арқылы дамытуға байланысты теориялық және эмперикалық тұрғыдан зерттеулердің нәтижелері көрсетілген. Мектеп жасына дейінгі балалардың танымдық қабілеттерінің қарым-қатынас арқылы дамуын, олардың қасиеттері мен ерекшеліктерін көрсетеді. Біздің зерттеуімізге 5-6 жастағы Нұр-бөбек балабақшасының (ересек топ), оның ішінде 29 ұл (51,8%) және 27 қыз (48,2%) – 56 тәрбиеленуші қатысты. Тақырыптың өзектілігі – мектепке дейінгі балалардың балабақшада жоғары деңгейде тәрбиеленуін арттыру, қарым-қатынас мәселесін жақсарту мен нәтижелер шығару болып отыр. Балада қарым-қатынас дағдыларын қалыптастыру кезеңдерін бақылай отырып, адамдардағы бастапқы бағдарлауды дамытудағы тәрбиелік рөлді, олардың жағдайын өрескел ажыратуды және тек жақын адамдармен ғана емес, сонымен бірге ересектер мен балалармен қарым-қатынас жасаудың тәсілдерін есте ұстаған жөн. Мектеп жасына дейінгі балалардың танымдық процестері мен коммуникативтік дағдыларын диагностикалау үшін әдістер батареясы таңдалды: 9 танымдық қабілеттерді бағалау әдісі, эмоционалды жағдайды бағалаудың 2 әдісі (эмоцияларды түсіну және мазасыздық деңгейін анықтау), және коммуникативті дағдыларды бағалайтын 2 әдісі. Қарым-қатынас индикаторлары мен таным процестері арасындағы байланысты талдау үшін Спирменнің корреляциялық коэффициенті қолданылды. Түйін сөздер: танымдық процестер, қарым-қатынас, психика, бала, балабақша. https://bulletin-psysoc.kaznu.kz/index.php/1-psy/article/view/1251 |
| spellingShingle | A. M. Abilkassym N. K. Toxanbayeva H. T. Naubaeva U. Sh. Zhamirova Мектеп жасына дейінгі балалардың танымдық процестерін қарым-қатынас арқылы дамытудың психологиялық маңыздылығы Хабаршы. Психология және социология сериясы |
| title | Мектеп жасына дейінгі балалардың танымдық процестерін қарым-қатынас арқылы дамытудың психологиялық маңыздылығы |
| title_full | Мектеп жасына дейінгі балалардың танымдық процестерін қарым-қатынас арқылы дамытудың психологиялық маңыздылығы |
| title_fullStr | Мектеп жасына дейінгі балалардың танымдық процестерін қарым-қатынас арқылы дамытудың психологиялық маңыздылығы |
| title_full_unstemmed | Мектеп жасына дейінгі балалардың танымдық процестерін қарым-қатынас арқылы дамытудың психологиялық маңыздылығы |
| title_short | Мектеп жасына дейінгі балалардың танымдық процестерін қарым-қатынас арқылы дамытудың психологиялық маңыздылығы |
| title_sort | мектеп жасына дейінгі балалардың танымдық процестерін қарым қатынас арқылы дамытудың психологиялық маңыздылығы |
| url | https://bulletin-psysoc.kaznu.kz/index.php/1-psy/article/view/1251 |
| work_keys_str_mv | AT amabilkassym mektepžasynadejíngíbalalardyңtanymdykˌprocesterínkˌarymkˌatynasarkˌylydamytudyңpsihologiâlykˌmaңyzdylyġy AT nktoxanbayeva mektepžasynadejíngíbalalardyңtanymdykˌprocesterínkˌarymkˌatynasarkˌylydamytudyңpsihologiâlykˌmaңyzdylyġy AT htnaubaeva mektepžasynadejíngíbalalardyңtanymdykˌprocesterínkˌarymkˌatynasarkˌylydamytudyңpsihologiâlykˌmaңyzdylyġy AT ushzhamirova mektepžasynadejíngíbalalardyңtanymdykˌprocesterínkˌarymkˌatynasarkˌylydamytudyңpsihologiâlykˌmaңyzdylyġy |