بازشناسی قنات، راهگشای توسعه پایدار در "تمدن کاریزی"، مطالعه موردی: قنات زارچ، استان یزد

در سرزمین‌های خشک که حیات و بقای کشاورزی به آب و آبیاری وابسته است، کمبود آب از مهمترین انگیزه‌ ابداعات و نوآوری‌های فراوان از جمله حفر قنات بوده ‌است که نقشی انکارناپذیر در حفظ و گسترش تمدن در فلات ایران داشته ‌است. آنچه امروزه توسعه پایدار می‌نامند، نیاکان ما در عمل درک کرده و به کار بسته بودند. آ...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: خدیجه بوزرجمهری, سیده سمیه خاتمی
Format: Article
Language:fas
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2018-08-01
Series:آب و توسعه پایدار
Subjects:
Online Access:https://jwsd.um.ac.ir/article_30631_2561d8d0263acc04ecc50753e85816dd.pdf
_version_ 1818139880023130112
author خدیجه بوزرجمهری
سیده سمیه خاتمی
author_facet خدیجه بوزرجمهری
سیده سمیه خاتمی
author_sort خدیجه بوزرجمهری
collection DOAJ
description در سرزمین‌های خشک که حیات و بقای کشاورزی به آب و آبیاری وابسته است، کمبود آب از مهمترین انگیزه‌ ابداعات و نوآوری‌های فراوان از جمله حفر قنات بوده ‌است که نقشی انکارناپذیر در حفظ و گسترش تمدن در فلات ایران داشته ‌است. آنچه امروزه توسعه پایدار می‌نامند، نیاکان ما در عمل درک کرده و به کار بسته بودند. آنها نظامی برای بهره‌برداری پایدار از منابع آب و خاک این مناطق ایجاد کرده‌اند که می‌تواند سرمشق مناسبی برای حل بحران‌های اخیر باشد. این تحقیق درصدد پاسخگویی به این پرسش است که چگونه و تحت چه شرایطی قنات توانسته ‌است سازگاری انسان با طبیعت و تعادل پایدار را سبب شود؟ بدین منظور و با توجه به ماهیت پژوهش از روش تحقیق کیفی تحلیل محتوا و نرم افزار Maxqda استفاده شده ‌است. محدوده مورد مطالعه قنات زارچ است که در پهنه وسیعی از استان یزد واقع شده‌ است. جامعه مورد مطالعه شامل 16 نفر از خبرگان قنات و مقنیان هستند که اطلاعات آنان تجزیه و تحلیل شده است. نتایج حاکی از آن است که همه ابعاد دانش بومی قنات‏شناسیِ آنان متأثر از ویژگی‌های طبیعی و جهت دستیابی به اهداف اقتصادی شکل گرفته است و در این مسیر نظامی اجتماعی پایه‏ ریزی شده که نشانگر وجود نظام برنامه‌ریزی محلی در راستای توسعه پایدار می‌باشد.
first_indexed 2024-12-11T10:35:07Z
format Article
id doaj.art-eb6d2f6b174e4970bf97f756c0ba383a
institution Directory Open Access Journal
issn 2423-5474
2717-3321
language fas
last_indexed 2024-12-11T10:35:07Z
publishDate 2018-08-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series آب و توسعه پایدار
spelling doaj.art-eb6d2f6b174e4970bf97f756c0ba383a2022-12-22T01:10:45ZfasFerdowsi University of Mashhadآب و توسعه پایدار2423-54742717-33212018-08-015112313210.22067/jwsd.v5i1.6316830631بازشناسی قنات، راهگشای توسعه پایدار در "تمدن کاریزی"، مطالعه موردی: قنات زارچ، استان یزدخدیجه بوزرجمهری0سیده سمیه خاتمی1دانشگاه فردوسی مشهدفردوسی مشهددر سرزمین‌های خشک که حیات و بقای کشاورزی به آب و آبیاری وابسته است، کمبود آب از مهمترین انگیزه‌ ابداعات و نوآوری‌های فراوان از جمله حفر قنات بوده ‌است که نقشی انکارناپذیر در حفظ و گسترش تمدن در فلات ایران داشته ‌است. آنچه امروزه توسعه پایدار می‌نامند، نیاکان ما در عمل درک کرده و به کار بسته بودند. آنها نظامی برای بهره‌برداری پایدار از منابع آب و خاک این مناطق ایجاد کرده‌اند که می‌تواند سرمشق مناسبی برای حل بحران‌های اخیر باشد. این تحقیق درصدد پاسخگویی به این پرسش است که چگونه و تحت چه شرایطی قنات توانسته ‌است سازگاری انسان با طبیعت و تعادل پایدار را سبب شود؟ بدین منظور و با توجه به ماهیت پژوهش از روش تحقیق کیفی تحلیل محتوا و نرم افزار Maxqda استفاده شده ‌است. محدوده مورد مطالعه قنات زارچ است که در پهنه وسیعی از استان یزد واقع شده‌ است. جامعه مورد مطالعه شامل 16 نفر از خبرگان قنات و مقنیان هستند که اطلاعات آنان تجزیه و تحلیل شده است. نتایج حاکی از آن است که همه ابعاد دانش بومی قنات‏شناسیِ آنان متأثر از ویژگی‌های طبیعی و جهت دستیابی به اهداف اقتصادی شکل گرفته است و در این مسیر نظامی اجتماعی پایه‏ ریزی شده که نشانگر وجود نظام برنامه‌ریزی محلی در راستای توسعه پایدار می‌باشد.https://jwsd.um.ac.ir/article_30631_2561d8d0263acc04ecc50753e85816dd.pdfدانش بومیمقنّیتمدن کاریزیتحلیل محتوا
spellingShingle خدیجه بوزرجمهری
سیده سمیه خاتمی
بازشناسی قنات، راهگشای توسعه پایدار در "تمدن کاریزی"، مطالعه موردی: قنات زارچ، استان یزد
آب و توسعه پایدار
دانش بومی
مقنّی
تمدن کاریزی
تحلیل محتوا
title بازشناسی قنات، راهگشای توسعه پایدار در "تمدن کاریزی"، مطالعه موردی: قنات زارچ، استان یزد
title_full بازشناسی قنات، راهگشای توسعه پایدار در "تمدن کاریزی"، مطالعه موردی: قنات زارچ، استان یزد
title_fullStr بازشناسی قنات، راهگشای توسعه پایدار در "تمدن کاریزی"، مطالعه موردی: قنات زارچ، استان یزد
title_full_unstemmed بازشناسی قنات، راهگشای توسعه پایدار در "تمدن کاریزی"، مطالعه موردی: قنات زارچ، استان یزد
title_short بازشناسی قنات، راهگشای توسعه پایدار در "تمدن کاریزی"، مطالعه موردی: قنات زارچ، استان یزد
title_sort بازشناسی قنات، راهگشای توسعه پایدار در تمدن کاریزی ، مطالعه موردی قنات زارچ، استان یزد
topic دانش بومی
مقنّی
تمدن کاریزی
تحلیل محتوا
url https://jwsd.um.ac.ir/article_30631_2561d8d0263acc04ecc50753e85816dd.pdf
work_keys_str_mv AT kẖdyjhbwzrjmhry bạzsẖnạsyqnạtrạhgsẖạytwsʿhpạydạrdrtmdnḵạryzymṭạlʿhmwrdyqnạtzạrcẖạstạnyzd
AT sydhsmyhkẖạtmy bạzsẖnạsyqnạtrạhgsẖạytwsʿhpạydạrdrtmdnḵạryzymṭạlʿhmwrdyqnạtzạrcẖạstạnyzd