ŞUÛBİYYE HAREKETİNİN TARİH ARKA PLANI VE TEZÂHÜRLERİ: ASABİYYEDEN ŞUÛBİYYEYE

Şuûbiyye erken dönem İslâm toplumunda Arapların üstünlük iddialarına karşı çıkan bir harekettir. Esasında bu faaliyet Arap kabileleri arasında etkin rol oynayan asabiye anlayışının bir sonucudur. Suûbiyye kavramı Kur’ân’da geçen “Biz sizi bir erkek ve dişiden yarattık, sonra tanışasınız diye sizi mi...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Adem Apak
Format: Article
Language:English
Published: Necmettin Erbakan University Press 2008-12-01
Series:İstem
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/260754
Description
Summary:Şuûbiyye erken dönem İslâm toplumunda Arapların üstünlük iddialarına karşı çıkan bir harekettir. Esasında bu faaliyet Arap kabileleri arasında etkin rol oynayan asabiye anlayışının bir sonucudur. Suûbiyye kavramı Kur’ân’da geçen “Biz sizi bir erkek ve dişiden yarattık, sonra tanışasınız diye sizi millet ve kabilelere ayırdık” âyetinden alınmıştır. Bu bakış açısına göre Şuûbiyye, millet ile kabileler, dolayısıyla bütün Müslümanlar arasında tam bir eşitliği savunan bir hareket demektir. Hicretin ikinci asrında (M 8. yüzyıl) görünürleşmeye başlayan bu hareket Hicretin 3. asrında (M.9 yüzyıl) en zirve noktasına ulaşmıştır. Ermeni, Kıptî, Berberî ve Slav referansları barındırsa da Şuûbilerin pek çoğu Fars asıllıdır. Hareketin en önemli temsilcileri ise, Beşşâr b. Burd, Ebû Firâs ve İbn Garsiya’dır. Câhız ve İbn Kuteybe gibi yazarlar ise Arapları savunmuş ve Şuûbîlerin iddialarına cevap vermişlerdir
ISSN:1304-0618
2602-408X