الگوی فرهنگسازی رفتار اقتصادی−اجتماعی انفاق در رویکرد قرآنی
یکی از مهمترین آموزههای اقتصادی−اجتماعی قرآن، تأکید بر انفاق و پرداختهای مالی واجب و مستحب به محرومان جامعه است؛ مسئلهای که در جامعه اسلامی امروزی با وجود فقر و فاصله طبقاتی، در حد مطلوب قرار ندارد. براساس آیات قرآنی و شواهد مسلم تاریخی در وضعیت اولیه جامعه صدر اسلام، انفاق چندان رواج نداشت، اما...
Main Authors: | , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | fas |
Published: |
Research Institute of Hawzah and University (RIHU)
2022-09-01
|
Series: | Islām va ̒ulūm-i ijtimā̒ī |
Subjects: | |
Online Access: | https://soci.rihu.ac.ir/article_1965_93e4627d992db8bd97fca0bac8daf963.pdf |
_version_ | 1797311018781638656 |
---|---|
author | عبدالخالق کریمی سید رضا حسینی |
author_facet | عبدالخالق کریمی سید رضا حسینی |
author_sort | عبدالخالق کریمی |
collection | DOAJ |
description | یکی از مهمترین آموزههای اقتصادی−اجتماعی قرآن، تأکید بر انفاق و پرداختهای مالی واجب و مستحب به محرومان جامعه است؛ مسئلهای که در جامعه اسلامی امروزی با وجود فقر و فاصله طبقاتی، در حد مطلوب قرار ندارد. براساس آیات قرآنی و شواهد مسلم تاریخی در وضعیت اولیه جامعه صدر اسلام، انفاق چندان رواج نداشت، اما تدابیر فرهنگسازانه قرآن و پیامبر گرامی اسلامn، این امر را با استفاده از عاملیت و ساختار/نهادها در عالیترین شکل خود نهادینه کرد، بهطوریکه فقیری وجود نداشت تا از بیتالمال زکات دریافت کند؛ بنابراین، الگوی فرهنگسازی انفاق برگرفته از قرآن و سیره عملی پیامبر اسلامn بهعنوان تنها الگوی راهگشا و نجاتبخش جوامع امروز مطرح است؛ بنابراین، مسئله اصلی پژوهش، ارائۀ الگوی فرهنگسازی رفتار اقتصادی−اجتماعی انفاق در رویکرد قرآنی است. مقالۀ حاضر با بهرهگیری از روش توصیفی−تحلیلی و با رویکرد تفسیر موضوعی، به بررسی مبانی بینشی و انگیزشی مؤثر بر رفتار اقتصادی−اجتماعی انفاق براساس نقش عامل انسانی، ساختار/نهادها پرداخته است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که الگوی فرهنگسازی رفتار اقتصادی−اجتماعی انفاق از فرایند تبیین عناصر فرهنگسازی، عوامل فرهنگساز و راهبردهای فرهنگسازی تشکیل شده است. تبیین راهبردهای فرهنگسازی انفاق با استفاده از رویکرد عاملیت و ساختار/نهادها صورت گرفته است که تقویت بینشی، انگیزشی عاملان انفاق، الگونمایی انفاقکنندگان، آموزش و آگاهیبخشی، تبلیغات فرهنگی و استفاده از ظرافتهای هنری تبلیغ، قانونگذاری و وضع حقوق اقتصادی انفاق از مهمترین راهبردهای قرآنی در فرهنگسازی انفاق با توجه به نقش عاملیت و ساختار/نهادها هستند. |
first_indexed | 2024-03-08T01:51:26Z |
format | Article |
id | doaj.art-ebc06f2e630a4111b0a07bf2fca9330e |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 2322-2506 2588-4700 |
language | fas |
last_indexed | 2024-03-08T01:51:26Z |
publishDate | 2022-09-01 |
publisher | Research Institute of Hawzah and University (RIHU) |
record_format | Article |
series | Islām va ̒ulūm-i ijtimā̒ī |
spelling | doaj.art-ebc06f2e630a4111b0a07bf2fca9330e2024-02-14T10:19:20ZfasResearch Institute of Hawzah and University (RIHU)Islām va ̒ulūm-i ijtimā̒ī2322-25062588-47002022-09-01142817519610.30471/soci.2022.7921.17121965الگوی فرهنگسازی رفتار اقتصادی−اجتماعی انفاق در رویکرد قرآنیعبدالخالق کریمی0سید رضا حسینی1موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاهیکی از مهمترین آموزههای اقتصادی−اجتماعی قرآن، تأکید بر انفاق و پرداختهای مالی واجب و مستحب به محرومان جامعه است؛ مسئلهای که در جامعه اسلامی امروزی با وجود فقر و فاصله طبقاتی، در حد مطلوب قرار ندارد. براساس آیات قرآنی و شواهد مسلم تاریخی در وضعیت اولیه جامعه صدر اسلام، انفاق چندان رواج نداشت، اما تدابیر فرهنگسازانه قرآن و پیامبر گرامی اسلامn، این امر را با استفاده از عاملیت و ساختار/نهادها در عالیترین شکل خود نهادینه کرد، بهطوریکه فقیری وجود نداشت تا از بیتالمال زکات دریافت کند؛ بنابراین، الگوی فرهنگسازی انفاق برگرفته از قرآن و سیره عملی پیامبر اسلامn بهعنوان تنها الگوی راهگشا و نجاتبخش جوامع امروز مطرح است؛ بنابراین، مسئله اصلی پژوهش، ارائۀ الگوی فرهنگسازی رفتار اقتصادی−اجتماعی انفاق در رویکرد قرآنی است. مقالۀ حاضر با بهرهگیری از روش توصیفی−تحلیلی و با رویکرد تفسیر موضوعی، به بررسی مبانی بینشی و انگیزشی مؤثر بر رفتار اقتصادی−اجتماعی انفاق براساس نقش عامل انسانی، ساختار/نهادها پرداخته است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که الگوی فرهنگسازی رفتار اقتصادی−اجتماعی انفاق از فرایند تبیین عناصر فرهنگسازی، عوامل فرهنگساز و راهبردهای فرهنگسازی تشکیل شده است. تبیین راهبردهای فرهنگسازی انفاق با استفاده از رویکرد عاملیت و ساختار/نهادها صورت گرفته است که تقویت بینشی، انگیزشی عاملان انفاق، الگونمایی انفاقکنندگان، آموزش و آگاهیبخشی، تبلیغات فرهنگی و استفاده از ظرافتهای هنری تبلیغ، قانونگذاری و وضع حقوق اقتصادی انفاق از مهمترین راهبردهای قرآنی در فرهنگسازی انفاق با توجه به نقش عاملیت و ساختار/نهادها هستند.https://soci.rihu.ac.ir/article_1965_93e4627d992db8bd97fca0bac8daf963.pdfالگوفرهنگسازیرفتار اقتصادی−اجتماعی انفاقعاملیتنهادقرآن کریم |
spellingShingle | عبدالخالق کریمی سید رضا حسینی الگوی فرهنگسازی رفتار اقتصادی−اجتماعی انفاق در رویکرد قرآنی Islām va ̒ulūm-i ijtimā̒ī الگو فرهنگسازی رفتار اقتصادی−اجتماعی انفاق عاملیت نهاد قرآن کریم |
title | الگوی فرهنگسازی رفتار اقتصادی−اجتماعی انفاق در رویکرد قرآنی |
title_full | الگوی فرهنگسازی رفتار اقتصادی−اجتماعی انفاق در رویکرد قرآنی |
title_fullStr | الگوی فرهنگسازی رفتار اقتصادی−اجتماعی انفاق در رویکرد قرآنی |
title_full_unstemmed | الگوی فرهنگسازی رفتار اقتصادی−اجتماعی انفاق در رویکرد قرآنی |
title_short | الگوی فرهنگسازی رفتار اقتصادی−اجتماعی انفاق در رویکرد قرآنی |
title_sort | الگوی فرهنگسازی رفتار اقتصادی اجتماعی انفاق در رویکرد قرآنی |
topic | الگو فرهنگسازی رفتار اقتصادی−اجتماعی انفاق عاملیت نهاد قرآن کریم |
url | https://soci.rihu.ac.ir/article_1965_93e4627d992db8bd97fca0bac8daf963.pdf |
work_keys_str_mv | AT ʿbdạlkẖạlqḵrymy ạlgwyfrhngsạzyrftạrạqtṣạdyạjtmạʿyạnfạqdrrwyḵrdqrậny AT sydrḍạḥsyny ạlgwyfrhngsạzyrftạrạqtṣạdyạjtmạʿyạnfạqdrrwyḵrdqrậny |