Obiekty obronne na obszarze ziemi łęczyckiej w świetle źródeł pisanych do schyłku epoki jagiellońskiej

Celem artykułu jest zweryfikowanie i uzupełnienie informacji na temat obiektów obronnych występujących na obszarze dawnej ziemi łęczyckiej od średniowiecza do końca epoki jagiellońskiej (1572). Zaproponowana w tekście tematyka (szeroko rozumiane budownictwo obronne) doczekała się już kilku opracowań...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: Tadeusz Nowak, Łukasz Ćwikła
Format: Article
Language:English
Published: Lodz University Press 2023-09-01
Series:Acta Universitatis Lodziensis: Folia Historica
Subjects:
Online Access:https://czasopisma.uni.lodz.pl/historica/article/view/19028
_version_ 1797689897413246976
author Tadeusz Nowak
Łukasz Ćwikła
author_facet Tadeusz Nowak
Łukasz Ćwikła
author_sort Tadeusz Nowak
collection DOAJ
description Celem artykułu jest zweryfikowanie i uzupełnienie informacji na temat obiektów obronnych występujących na obszarze dawnej ziemi łęczyckiej od średniowiecza do końca epoki jagiellońskiej (1572). Zaproponowana w tekście tematyka (szeroko rozumiane budownictwo obronne) doczekała się już kilku opracowań (dysponujemy publikacjami z zakresu archeologii pióra prof. Leszka Kajzera oraz przyczynkiem na temat fortalicji i dworów obronnych w dawnym powiecie brzezińskim autorstwa prof. Anny Marciniak-Kajzer). Zamysłem autorów jest skonfrontowanie dotychczasowego stanu wiedzy, opierającego się przede wszystkim na wynikach badań archeologicznych, z niewykorzystanymi dotąd przekazami źródeł pisanych. Głównym przedmiotem podjętych rozważań są fortalicje, zamki, fragmenty obwarowań miejskich itp. W tekście sięgnięto przede wszystkim do niewykorzystywanych dotąd, w kontekście proponowanej tematyki, średniowiecznych i nowożytnych zasobów źródeł rękopiśmiennych, tj. ksiąg grodzkich i ziemskich z terenu dawnego województwa łęczyckiego, w których zachowały się wzmianki na ich temat, a także zwrócono uwagę na niejednoznaczność łacińskich terminów (np. castrum), odnoszących się do budowli o charakterze obronnym. Rezultaty podjętych badań mogą okazać się przydatne do bardziej precyzyjnego określenia datacji tego typu budowli i pozwolą w wielu miejscach uzupełnić wyniki badań archeologów, a także ukazać potencjał obronny interesującego nas terytorium. Niniejszy tekst stanowi przyczynek do ewentualnych badań porównawczych nad sformułowanym problemem w odniesieniu do innych historycznych regionów Polski.
first_indexed 2024-03-12T01:52:48Z
format Article
id doaj.art-edd5c97bce6a4a3f9286886463bc4e36
institution Directory Open Access Journal
issn 0208-6050
2450-6990
language English
last_indexed 2024-03-12T01:52:48Z
publishDate 2023-09-01
publisher Lodz University Press
record_format Article
series Acta Universitatis Lodziensis: Folia Historica
spelling doaj.art-edd5c97bce6a4a3f9286886463bc4e362023-09-08T12:02:36ZengLodz University PressActa Universitatis Lodziensis: Folia Historica0208-60502450-69902023-09-01113477010.18778/0208-6050.113.0418885Obiekty obronne na obszarze ziemi łęczyckiej w świetle źródeł pisanych do schyłku epoki jagiellońskiejTadeusz Nowak0Łukasz Ćwikła1https://orcid.org/0000-0002-3564-7838Uniwersytet ŁódzkiUniwersytet Łódzki Celem artykułu jest zweryfikowanie i uzupełnienie informacji na temat obiektów obronnych występujących na obszarze dawnej ziemi łęczyckiej od średniowiecza do końca epoki jagiellońskiej (1572). Zaproponowana w tekście tematyka (szeroko rozumiane budownictwo obronne) doczekała się już kilku opracowań (dysponujemy publikacjami z zakresu archeologii pióra prof. Leszka Kajzera oraz przyczynkiem na temat fortalicji i dworów obronnych w dawnym powiecie brzezińskim autorstwa prof. Anny Marciniak-Kajzer). Zamysłem autorów jest skonfrontowanie dotychczasowego stanu wiedzy, opierającego się przede wszystkim na wynikach badań archeologicznych, z niewykorzystanymi dotąd przekazami źródeł pisanych. Głównym przedmiotem podjętych rozważań są fortalicje, zamki, fragmenty obwarowań miejskich itp. W tekście sięgnięto przede wszystkim do niewykorzystywanych dotąd, w kontekście proponowanej tematyki, średniowiecznych i nowożytnych zasobów źródeł rękopiśmiennych, tj. ksiąg grodzkich i ziemskich z terenu dawnego województwa łęczyckiego, w których zachowały się wzmianki na ich temat, a także zwrócono uwagę na niejednoznaczność łacińskich terminów (np. castrum), odnoszących się do budowli o charakterze obronnym. Rezultaty podjętych badań mogą okazać się przydatne do bardziej precyzyjnego określenia datacji tego typu budowli i pozwolą w wielu miejscach uzupełnić wyniki badań archeologów, a także ukazać potencjał obronny interesującego nas terytorium. Niniejszy tekst stanowi przyczynek do ewentualnych badań porównawczych nad sformułowanym problemem w odniesieniu do innych historycznych regionów Polski.https://czasopisma.uni.lodz.pl/historica/article/view/19028polskaśredniowieczeokres jagiellońskibudownictwo obronnezamki
spellingShingle Tadeusz Nowak
Łukasz Ćwikła
Obiekty obronne na obszarze ziemi łęczyckiej w świetle źródeł pisanych do schyłku epoki jagiellońskiej
Acta Universitatis Lodziensis: Folia Historica
polska
średniowiecze
okres jagielloński
budownictwo obronne
zamki
title Obiekty obronne na obszarze ziemi łęczyckiej w świetle źródeł pisanych do schyłku epoki jagiellońskiej
title_full Obiekty obronne na obszarze ziemi łęczyckiej w świetle źródeł pisanych do schyłku epoki jagiellońskiej
title_fullStr Obiekty obronne na obszarze ziemi łęczyckiej w świetle źródeł pisanych do schyłku epoki jagiellońskiej
title_full_unstemmed Obiekty obronne na obszarze ziemi łęczyckiej w świetle źródeł pisanych do schyłku epoki jagiellońskiej
title_short Obiekty obronne na obszarze ziemi łęczyckiej w świetle źródeł pisanych do schyłku epoki jagiellońskiej
title_sort obiekty obronne na obszarze ziemi leczyckiej w swietle zrodel pisanych do schylku epoki jagiellonskiej
topic polska
średniowiecze
okres jagielloński
budownictwo obronne
zamki
url https://czasopisma.uni.lodz.pl/historica/article/view/19028
work_keys_str_mv AT tadeusznowak obiektyobronnenaobszarzeziemiłeczyckiejwswietlezrodełpisanychdoschyłkuepokijagiellonskiej
AT łukaszcwikła obiektyobronnenaobszarzeziemiłeczyckiejwswietlezrodełpisanychdoschyłkuepokijagiellonskiej