مطالعه آزمایشگاهی ضریب جریان سرریزهای تناسبی خطی در آبگیر جانبی

اندازه­گیری دقیق بده جریان در مجاری روباز و شبکه­های انتقال آب و فاضلاب از اهمیت ویژه­ای برخوردار بوده، به­طوری که تاکنون انواع مختلفی از سازه­ها از قبیل سرریزها، روزنه­ها، فلوم­ها و دریچه­های کشویی به منظور اندازه­گیری بده جریان ارائه شده­اند. سرریزهای تناسبی دسته­ای از سرریزهای لبه تیز هستند که به...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: جواد غفاری گوشه, روح الله فتاحی نافچی, حسین صمدی بروجنی
Format: Article
Language:fas
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2021-02-01
Series:مهندسی عمران فردوسی
Subjects:
Online Access:https://civil-ferdowsi.um.ac.ir/article_40131_037fb7ce2e649964ea6a2683757576fa.pdf
_version_ 1798042352967745536
author جواد غفاری گوشه
روح الله فتاحی نافچی
حسین صمدی بروجنی
author_facet جواد غفاری گوشه
روح الله فتاحی نافچی
حسین صمدی بروجنی
author_sort جواد غفاری گوشه
collection DOAJ
description اندازه­گیری دقیق بده جریان در مجاری روباز و شبکه­های انتقال آب و فاضلاب از اهمیت ویژه­ای برخوردار بوده، به­طوری که تاکنون انواع مختلفی از سازه­ها از قبیل سرریزها، روزنه­ها، فلوم­ها و دریچه­های کشویی به منظور اندازه­گیری بده جریان ارائه شده­اند. سرریزهای تناسبی دسته­ای از سرریزهای لبه تیز هستند که به­دلیل حساسیت کم نسبت به تغییر عمق بالادست از دقت بالایی برخوردار می­باشند. در سرریزهای تناسبی نوع خطی، رابطه میان بده و بار آبی خطی است، در حالی­که در انواع جذری و لگاریتمی آن، رابطه خطی به ترتیب میان بده و جذر بار آبی و لگاریتم بار آبی برقرار می­باشد. در این تحقیق بر اساس مبانی نظری موجود در زمینه سرریزهای تناسبی و روش طراحی بدون بعد، سه نوع سرریز تناسبی خطی با مقاطع دودکشی، مثلثی معکوس و دو مثلثی معکوس طراحی و ساخته شده و در آبگیر جانبی یک کانال با مقطع مستطیلی تعبیه شدند. با انجام حدود ۴00 آزمایش در محدوده بده 2 الی 1۶ لیتر بر ثانیه بر روی سرریزها، برقراری رابطه خطی میان بده و بار آبی در سرریزهای جانبی از نوع تناسبی خطی، به­صورت آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایش­ها نشان دادند که ضریب بده در شرایطی که این سریزها به­عنوان آبگیر جانبی مورد استفاده قرار گیرند تابعی از نسبت­های بدون بعد بار آبی به ارتفاع تاج سرریز و طول تاج سرریز به ارتفاع تاج سرریز می­باشد. با استفاده از بخش عمده­ای از نتایج آزمایشگاهی رابطه­ای میان بده و ضریب جریان برای هر کدام از سرریزها به­دست آمد. مقایسه نتایج حاصل از روابط به­دست آمده با باقیمانده نتایج آزمایشگاهی نشان داد که متوسط خطای معادلات ارائه شده برابر با 5/1 درصد است که بیانگر دقت مناسب روابط ارائه شده می­باشد. به­منظور برآورد حساسیت آزمایشگاهی سرریزهای فوق از رابطه­ی برازش داده شده میان بده و بار آبی هر یک از سرریزها استفاده گردید. نتایج نشان داد که در میان سرریزهای تناسبی خطی، سرریز دو مثلثی معکوس با محدوده­ی رفتار خطی بیشتر دارای عملکرد بهتر و مطلوب­تری به­عنوان آبگیر جانبی دارا می­باشد.
first_indexed 2024-04-11T22:34:21Z
format Article
id doaj.art-ef0fd179e627449d91f689477faf1408
institution Directory Open Access Journal
issn 2783-2805
2783-199X
language fas
last_indexed 2024-04-11T22:34:21Z
publishDate 2021-02-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series مهندسی عمران فردوسی
spelling doaj.art-ef0fd179e627449d91f689477faf14082022-12-22T03:59:15ZfasFerdowsi University of Mashhadمهندسی عمران فردوسی2783-28052783-199X2021-02-0133411410.22067/jfcei.2021.60900.040131مطالعه آزمایشگاهی ضریب جریان سرریزهای تناسبی خطی در آبگیر جانبیجواد غفاری گوشه0روح الله فتاحی نافچی1حسین صمدی بروجنی2گروه مهندسی آب، دانشگاه شهرکرد.گروه مهندسی آب، دانشگاه شهرکرد.گروه مهندسی آب، دانشگاه شهرکرد.اندازه­گیری دقیق بده جریان در مجاری روباز و شبکه­های انتقال آب و فاضلاب از اهمیت ویژه­ای برخوردار بوده، به­طوری که تاکنون انواع مختلفی از سازه­ها از قبیل سرریزها، روزنه­ها، فلوم­ها و دریچه­های کشویی به منظور اندازه­گیری بده جریان ارائه شده­اند. سرریزهای تناسبی دسته­ای از سرریزهای لبه تیز هستند که به­دلیل حساسیت کم نسبت به تغییر عمق بالادست از دقت بالایی برخوردار می­باشند. در سرریزهای تناسبی نوع خطی، رابطه میان بده و بار آبی خطی است، در حالی­که در انواع جذری و لگاریتمی آن، رابطه خطی به ترتیب میان بده و جذر بار آبی و لگاریتم بار آبی برقرار می­باشد. در این تحقیق بر اساس مبانی نظری موجود در زمینه سرریزهای تناسبی و روش طراحی بدون بعد، سه نوع سرریز تناسبی خطی با مقاطع دودکشی، مثلثی معکوس و دو مثلثی معکوس طراحی و ساخته شده و در آبگیر جانبی یک کانال با مقطع مستطیلی تعبیه شدند. با انجام حدود ۴00 آزمایش در محدوده بده 2 الی 1۶ لیتر بر ثانیه بر روی سرریزها، برقراری رابطه خطی میان بده و بار آبی در سرریزهای جانبی از نوع تناسبی خطی، به­صورت آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایش­ها نشان دادند که ضریب بده در شرایطی که این سریزها به­عنوان آبگیر جانبی مورد استفاده قرار گیرند تابعی از نسبت­های بدون بعد بار آبی به ارتفاع تاج سرریز و طول تاج سرریز به ارتفاع تاج سرریز می­باشد. با استفاده از بخش عمده­ای از نتایج آزمایشگاهی رابطه­ای میان بده و ضریب جریان برای هر کدام از سرریزها به­دست آمد. مقایسه نتایج حاصل از روابط به­دست آمده با باقیمانده نتایج آزمایشگاهی نشان داد که متوسط خطای معادلات ارائه شده برابر با 5/1 درصد است که بیانگر دقت مناسب روابط ارائه شده می­باشد. به­منظور برآورد حساسیت آزمایشگاهی سرریزهای فوق از رابطه­ی برازش داده شده میان بده و بار آبی هر یک از سرریزها استفاده گردید. نتایج نشان داد که در میان سرریزهای تناسبی خطی، سرریز دو مثلثی معکوس با محدوده­ی رفتار خطی بیشتر دارای عملکرد بهتر و مطلوب­تری به­عنوان آبگیر جانبی دارا می­باشد.https://civil-ferdowsi.um.ac.ir/article_40131_037fb7ce2e649964ea6a2683757576fa.pdfآبگیر جانبیﺳﺮرﯾﺰ ﺗﻨﺎﺳﺒﯽ ﺧﻄﯽﺿﺮﯾﺐ ﺑﺪهﮐﺎﻧﺎل ﻣﺴﺘﻄﯿﻠﯽ
spellingShingle جواد غفاری گوشه
روح الله فتاحی نافچی
حسین صمدی بروجنی
مطالعه آزمایشگاهی ضریب جریان سرریزهای تناسبی خطی در آبگیر جانبی
مهندسی عمران فردوسی
آبگیر جانبی
ﺳﺮرﯾﺰ ﺗﻨﺎﺳﺒﯽ ﺧﻄﯽ
ﺿﺮﯾﺐ ﺑﺪه
ﮐﺎﻧﺎل ﻣﺴﺘﻄﯿﻠﯽ
title مطالعه آزمایشگاهی ضریب جریان سرریزهای تناسبی خطی در آبگیر جانبی
title_full مطالعه آزمایشگاهی ضریب جریان سرریزهای تناسبی خطی در آبگیر جانبی
title_fullStr مطالعه آزمایشگاهی ضریب جریان سرریزهای تناسبی خطی در آبگیر جانبی
title_full_unstemmed مطالعه آزمایشگاهی ضریب جریان سرریزهای تناسبی خطی در آبگیر جانبی
title_short مطالعه آزمایشگاهی ضریب جریان سرریزهای تناسبی خطی در آبگیر جانبی
title_sort مطالعه آزمایشگاهی ضریب جریان سرریزهای تناسبی خطی در آبگیر جانبی
topic آبگیر جانبی
ﺳﺮرﯾﺰ ﺗﻨﺎﺳﺒﯽ ﺧﻄﯽ
ﺿﺮﯾﺐ ﺑﺪه
ﮐﺎﻧﺎل ﻣﺴﺘﻄﯿﻠﯽ
url https://civil-ferdowsi.um.ac.ir/article_40131_037fb7ce2e649964ea6a2683757576fa.pdf
work_keys_str_mv AT jwạdgẖfạrygwsẖh mṭạlʿhậzmạysẖgạhyḍrybjryạnsrryzhạytnạsbykẖṭydrậbgyrjạnby
AT rwḥạllhftạḥynạfcẖy mṭạlʿhậzmạysẖgạhyḍrybjryạnsrryzhạytnạsbykẖṭydrậbgyrjạnby
AT ḥsynṣmdybrwjny mṭạlʿhậzmạysẖgạhyḍrybjryạnsrryzhạytnạsbykẖṭydrậbgyrjạnby