امکان‌سنجی تعیین نواحی کاشت محصولات گندم (Triticum aestivum L.) و کلزا (Brassica napus L.) در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: حوضه مارون استان خوزستان)

یکی از روش‌های مؤثر برای مطالعه و شناسایی پتانسیل اراضی کشاورزی، پهنه‌بندی آن‌ها است. در این تحقیق به‌منظور امکان‌سنجی تعیین نواحی کاشت محصولات گندم (Triticum aestivum L.) و کلزا (Brassica napus L.) در حوضه مارون استان خوزستان که یکی از مهم‌ترین استان‌های تولیدکننده محصولات کشاورزی است، از برنامه سی...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: نصرت اله حیدرپور, هوشنگ بهرامی, یعقوب منصوری, سعید حجتی
Format: Article
Language:fas
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2018-09-01
Series:بوم شناسی کشاورزی
Subjects:
Online Access:https://agry.um.ac.ir/article_36469_e6e894c757cb07c3f0ca7f0af2af05f7.pdf
_version_ 1818863561355558912
author نصرت اله حیدرپور
هوشنگ بهرامی
یعقوب منصوری
سعید حجتی
author_facet نصرت اله حیدرپور
هوشنگ بهرامی
یعقوب منصوری
سعید حجتی
author_sort نصرت اله حیدرپور
collection DOAJ
description یکی از روش‌های مؤثر برای مطالعه و شناسایی پتانسیل اراضی کشاورزی، پهنه‌بندی آن‌ها است. در این تحقیق به‌منظور امکان‌سنجی تعیین نواحی کاشت محصولات گندم (Triticum aestivum L.) و کلزا (Brassica napus L.) در حوضه مارون استان خوزستان که یکی از مهم‌ترین استان‌های تولیدکننده محصولات کشاورزی است، از برنامه سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده گردید. ازاین‌رو تمام لایه‌های اطلاعاتی زراعی- بوم‌شناختی شامل اقلیم (دما و بارش)، توپوگرافی (شیب و ارتفاع)، خاک (بافت، pH، شوری و کربن آلی) به همراه پتانسیل منابع آبی، پس از وزن‌دهی با روش تحلیل سلسله مراتبی در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی تهیه و مطابق با نیازمندی‌های محیطی محصولات گندم و کلزا، بر اساس دستورالعمل فائو، طبقه‌بندی شدند. لایه‌های همپوشانی شده به‌عنوان معیاری برای قضاوت در خصوص تناسب اراضی برای محصولات گندم و کلزا لحاظ گردید و نقشه‌های حاصل از آن‌ها بر اساس معیارهای موجود و دستورالعمل فائو در پنج طبقه بسیار مناسب، مناسب، تناسب متوسط، تناسب کم و نامناسب طبقه‌بندی شدند. نتایج نشان داد که 4/7 و 8/9 درصد از کل سطح اراضی موجود در محدوده مطالعاتی، به‌ترتیب در طبقات بسیار مناسب و مناسب برای کاشت هر دو محصول قرار گرفتند. در حالی‌که 2/57 درصد از کل اراضی در طبقات تناسب متوسط و تناسب کم و 6/25 درصد باقیمانده نیز در طبقه نامناسب واقع شدند. در این طبقه‌بندی عوامل شوری خاک و دسترسی به منابع آب (بارش و پتانسیل منابع آبی)، عوامل محدودکننده اصلی بودند. این نتایج می‌تواند به سیاست‌گذاران، برای طراحی الگوی کشت مناسب در جهت حاصلخیزی خاک، کمک نماید.
first_indexed 2024-12-19T10:17:43Z
format Article
id doaj.art-efb4147cdcf24fada19bf26dac059add
institution Directory Open Access Journal
issn 2008-7713
2423-4281
language fas
last_indexed 2024-12-19T10:17:43Z
publishDate 2018-09-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series بوم شناسی کشاورزی
spelling doaj.art-efb4147cdcf24fada19bf26dac059add2022-12-21T20:26:11ZfasFerdowsi University of Mashhadبوم شناسی کشاورزی2008-77132423-42812018-09-0110247348910.22067/jag.v10i2.5804336469امکان‌سنجی تعیین نواحی کاشت محصولات گندم (Triticum aestivum L.) و کلزا (Brassica napus L.) در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: حوضه مارون استان خوزستان)نصرت اله حیدرپور0هوشنگ بهرامی1یعقوب منصوری2سعید حجتی3دانشگاه شهیدچمران اهوازشهید چمران اهوازدانشگاه شهیدچمران اهوازدانشگاه شهیدچمران اهوازیکی از روش‌های مؤثر برای مطالعه و شناسایی پتانسیل اراضی کشاورزی، پهنه‌بندی آن‌ها است. در این تحقیق به‌منظور امکان‌سنجی تعیین نواحی کاشت محصولات گندم (Triticum aestivum L.) و کلزا (Brassica napus L.) در حوضه مارون استان خوزستان که یکی از مهم‌ترین استان‌های تولیدکننده محصولات کشاورزی است، از برنامه سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده گردید. ازاین‌رو تمام لایه‌های اطلاعاتی زراعی- بوم‌شناختی شامل اقلیم (دما و بارش)، توپوگرافی (شیب و ارتفاع)، خاک (بافت، pH، شوری و کربن آلی) به همراه پتانسیل منابع آبی، پس از وزن‌دهی با روش تحلیل سلسله مراتبی در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی تهیه و مطابق با نیازمندی‌های محیطی محصولات گندم و کلزا، بر اساس دستورالعمل فائو، طبقه‌بندی شدند. لایه‌های همپوشانی شده به‌عنوان معیاری برای قضاوت در خصوص تناسب اراضی برای محصولات گندم و کلزا لحاظ گردید و نقشه‌های حاصل از آن‌ها بر اساس معیارهای موجود و دستورالعمل فائو در پنج طبقه بسیار مناسب، مناسب، تناسب متوسط، تناسب کم و نامناسب طبقه‌بندی شدند. نتایج نشان داد که 4/7 و 8/9 درصد از کل سطح اراضی موجود در محدوده مطالعاتی، به‌ترتیب در طبقات بسیار مناسب و مناسب برای کاشت هر دو محصول قرار گرفتند. در حالی‌که 2/57 درصد از کل اراضی در طبقات تناسب متوسط و تناسب کم و 6/25 درصد باقیمانده نیز در طبقه نامناسب واقع شدند. در این طبقه‌بندی عوامل شوری خاک و دسترسی به منابع آب (بارش و پتانسیل منابع آبی)، عوامل محدودکننده اصلی بودند. این نتایج می‌تواند به سیاست‌گذاران، برای طراحی الگوی کشت مناسب در جهت حاصلخیزی خاک، کمک نماید.https://agry.um.ac.ir/article_36469_e6e894c757cb07c3f0ca7f0af2af05f7.pdfالگوی کشتتحلیل سلسله مراتبیتناسب اراضی
spellingShingle نصرت اله حیدرپور
هوشنگ بهرامی
یعقوب منصوری
سعید حجتی
امکان‌سنجی تعیین نواحی کاشت محصولات گندم (Triticum aestivum L.) و کلزا (Brassica napus L.) در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: حوضه مارون استان خوزستان)
بوم شناسی کشاورزی
الگوی کشت
تحلیل سلسله مراتبی
تناسب اراضی
title امکان‌سنجی تعیین نواحی کاشت محصولات گندم (Triticum aestivum L.) و کلزا (Brassica napus L.) در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: حوضه مارون استان خوزستان)
title_full امکان‌سنجی تعیین نواحی کاشت محصولات گندم (Triticum aestivum L.) و کلزا (Brassica napus L.) در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: حوضه مارون استان خوزستان)
title_fullStr امکان‌سنجی تعیین نواحی کاشت محصولات گندم (Triticum aestivum L.) و کلزا (Brassica napus L.) در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: حوضه مارون استان خوزستان)
title_full_unstemmed امکان‌سنجی تعیین نواحی کاشت محصولات گندم (Triticum aestivum L.) و کلزا (Brassica napus L.) در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: حوضه مارون استان خوزستان)
title_short امکان‌سنجی تعیین نواحی کاشت محصولات گندم (Triticum aestivum L.) و کلزا (Brassica napus L.) در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: حوضه مارون استان خوزستان)
title_sort امکان‌سنجی تعیین نواحی کاشت محصولات گندم triticum aestivum l و کلزا brassica napus l در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی مطالعه موردی حوضه مارون استان خوزستان
topic الگوی کشت
تحلیل سلسله مراتبی
تناسب اراضی
url https://agry.um.ac.ir/article_36469_e6e894c757cb07c3f0ca7f0af2af05f7.pdf
work_keys_str_mv AT nṣrtạlhḥydrpwr ạmḵạnsnjytʿyynnwạḥyḵạsẖtmḥṣwlạtgndmtriticumaestivumlwḵlzạbrassicanapusldrmḥyṭsystmạṭlạʿạtjgẖrạfyạyymṭạlʿhmwrdyḥwḍhmạrwnạstạnkẖwzstạn
AT hwsẖngbhrạmy ạmḵạnsnjytʿyynnwạḥyḵạsẖtmḥṣwlạtgndmtriticumaestivumlwḵlzạbrassicanapusldrmḥyṭsystmạṭlạʿạtjgẖrạfyạyymṭạlʿhmwrdyḥwḍhmạrwnạstạnkẖwzstạn
AT yʿqwbmnṣwry ạmḵạnsnjytʿyynnwạḥyḵạsẖtmḥṣwlạtgndmtriticumaestivumlwḵlzạbrassicanapusldrmḥyṭsystmạṭlạʿạtjgẖrạfyạyymṭạlʿhmwrdyḥwḍhmạrwnạstạnkẖwzstạn
AT sʿydḥjty ạmḵạnsnjytʿyynnwạḥyḵạsẖtmḥṣwlạtgndmtriticumaestivumlwḵlzạbrassicanapusldrmḥyṭsystmạṭlạʿạtjgẖrạfyạyymṭạlʿhmwrdyḥwḍhmạrwnạstạnkẖwzstạn