Krakowskie gimnazja żeńskie przełomu XIX i XX wieku

<p>Problem zapewnienia kobietom wykształcenia na poziomie średnim stał się na ziemiach polskich niezwykle istotny w drugiej połowie XIX wieku. Kwestia ta była szczególnie aktualna w zaborze austriackim, gdy w latach 90. XIX wieku dziewczęta zostały dopuszczone do egzaminów maturalnych oraz stu...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Katarzyna Dormus
Format: Article
Language:English
Published: Ignatianum University Press 2016-11-01
Series:Studia Paedagogica Ignatiana
Subjects:
Online Access:https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/SPI/article/view/11358
_version_ 1819048043172855808
author Katarzyna Dormus
author_facet Katarzyna Dormus
author_sort Katarzyna Dormus
collection DOAJ
description <p>Problem zapewnienia kobietom wykształcenia na poziomie średnim stał się na ziemiach polskich niezwykle istotny w drugiej połowie XIX wieku. Kwestia ta była szczególnie aktualna w zaborze austriackim, gdy w latach 90. XIX wieku dziewczęta zostały dopuszczone do egzaminów maturalnych oraz studiów uniwersyteckich. W Galicji nie istniały jednak gimnazja żeńskie, a żaden z typów ówczesnych „średnich” szkół żeńskich (takich jak wyższe szkoły wydziałowe, seminaria nauczycielskie czy licea żeńskie) nie dawał możliwości zdania egzaminu maturalnego umożliwiającego wstęp na studia wyższe. Wobec niechęci władz państwowych do tworzenia państwowych gimnazjów żeńskich równych gimnazjom męskim, jedynym rozwiązaniem było tworzenie placówek prywatnych. Powstawały one jako odpowiedź na potrzeby społeczne i były efektem oddolnego społecznego działania. Pierwsza tego typu szkoła średnia – nie tylko na terenie Galicji, ale wszystkich trzech zaborów – powstała w 1896 roku w Krakowie. Przed wybuchem I wojny światowej funkcjonowały w Krakowie trzy klasyczne gimnazja żeńskie: I Prywatne Wyższe Gimnazjum Żeńskie, Prywatne Wyższe Gimnazjum Żeńskie im. Królowej Jadwigi oraz Prywatne Gimnazjum Żeńskie Heleny Strażyńskiej (potem: Józefa i Marii Lewickich) oraz gimnazjum realne sióstr urszulanek. Koncepcja prywatnego gimnazjum żeńskiego zyskała wpierw aprobatę społeczną, a stopniowo również dużą popularność. W galicyjskich gimnazjach uczyła się ponad połowa uczennic uczęszczających do gimnazjów żeńskich położonych na terenie Przedlitawii.</p>
first_indexed 2024-12-21T11:09:59Z
format Article
id doaj.art-efe98158fd3448b798978269e3337dc9
institution Directory Open Access Journal
issn 2450-5358
2450-5366
language English
last_indexed 2024-12-21T11:09:59Z
publishDate 2016-11-01
publisher Ignatianum University Press
record_format Article
series Studia Paedagogica Ignatiana
spelling doaj.art-efe98158fd3448b798978269e3337dc92022-12-21T19:06:08ZengIgnatianum University PressStudia Paedagogica Ignatiana2450-53582450-53662016-11-011928710310.12775/SPI.2016.2.00410023Krakowskie gimnazja żeńskie przełomu XIX i XX wiekuKatarzyna Dormus0Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie Wydział Pedagogiczny, Instytut Pedagogiki Przedszkolnej i Szkolnej<p>Problem zapewnienia kobietom wykształcenia na poziomie średnim stał się na ziemiach polskich niezwykle istotny w drugiej połowie XIX wieku. Kwestia ta była szczególnie aktualna w zaborze austriackim, gdy w latach 90. XIX wieku dziewczęta zostały dopuszczone do egzaminów maturalnych oraz studiów uniwersyteckich. W Galicji nie istniały jednak gimnazja żeńskie, a żaden z typów ówczesnych „średnich” szkół żeńskich (takich jak wyższe szkoły wydziałowe, seminaria nauczycielskie czy licea żeńskie) nie dawał możliwości zdania egzaminu maturalnego umożliwiającego wstęp na studia wyższe. Wobec niechęci władz państwowych do tworzenia państwowych gimnazjów żeńskich równych gimnazjom męskim, jedynym rozwiązaniem było tworzenie placówek prywatnych. Powstawały one jako odpowiedź na potrzeby społeczne i były efektem oddolnego społecznego działania. Pierwsza tego typu szkoła średnia – nie tylko na terenie Galicji, ale wszystkich trzech zaborów – powstała w 1896 roku w Krakowie. Przed wybuchem I wojny światowej funkcjonowały w Krakowie trzy klasyczne gimnazja żeńskie: I Prywatne Wyższe Gimnazjum Żeńskie, Prywatne Wyższe Gimnazjum Żeńskie im. Królowej Jadwigi oraz Prywatne Gimnazjum Żeńskie Heleny Strażyńskiej (potem: Józefa i Marii Lewickich) oraz gimnazjum realne sióstr urszulanek. Koncepcja prywatnego gimnazjum żeńskiego zyskała wpierw aprobatę społeczną, a stopniowo również dużą popularność. W galicyjskich gimnazjach uczyła się ponad połowa uczennic uczęszczających do gimnazjów żeńskich położonych na terenie Przedlitawii.</p>https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/SPI/article/view/11358szkolnictwo żeńskieszkoły średniegalicjamaturastudia uniwersyteckie
spellingShingle Katarzyna Dormus
Krakowskie gimnazja żeńskie przełomu XIX i XX wieku
Studia Paedagogica Ignatiana
szkolnictwo żeńskie
szkoły średnie
galicja
matura
studia uniwersyteckie
title Krakowskie gimnazja żeńskie przełomu XIX i XX wieku
title_full Krakowskie gimnazja żeńskie przełomu XIX i XX wieku
title_fullStr Krakowskie gimnazja żeńskie przełomu XIX i XX wieku
title_full_unstemmed Krakowskie gimnazja żeńskie przełomu XIX i XX wieku
title_short Krakowskie gimnazja żeńskie przełomu XIX i XX wieku
title_sort krakowskie gimnazja zenskie przelomu xix i xx wieku
topic szkolnictwo żeńskie
szkoły średnie
galicja
matura
studia uniwersyteckie
url https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/SPI/article/view/11358
work_keys_str_mv AT katarzynadormus krakowskiegimnazjazenskieprzełomuxixixxwieku