Krakowskie gimnazja żeńskie przełomu XIX i XX wieku
<p>Problem zapewnienia kobietom wykształcenia na poziomie średnim stał się na ziemiach polskich niezwykle istotny w drugiej połowie XIX wieku. Kwestia ta była szczególnie aktualna w zaborze austriackim, gdy w latach 90. XIX wieku dziewczęta zostały dopuszczone do egzaminów maturalnych oraz stu...
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Ignatianum University Press
2016-11-01
|
Series: | Studia Paedagogica Ignatiana |
Subjects: | |
Online Access: | https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/SPI/article/view/11358 |
_version_ | 1819048043172855808 |
---|---|
author | Katarzyna Dormus |
author_facet | Katarzyna Dormus |
author_sort | Katarzyna Dormus |
collection | DOAJ |
description | <p>Problem zapewnienia kobietom wykształcenia na poziomie średnim stał się na ziemiach polskich niezwykle istotny w drugiej połowie XIX wieku. Kwestia ta była szczególnie aktualna w zaborze austriackim, gdy w latach 90. XIX wieku dziewczęta zostały dopuszczone do egzaminów maturalnych oraz studiów uniwersyteckich. W Galicji nie istniały jednak gimnazja żeńskie, a żaden z typów ówczesnych „średnich” szkół żeńskich (takich jak wyższe szkoły wydziałowe, seminaria nauczycielskie czy licea żeńskie) nie dawał możliwości zdania egzaminu maturalnego umożliwiającego wstęp na studia wyższe. Wobec niechęci władz państwowych do tworzenia państwowych gimnazjów żeńskich równych gimnazjom męskim, jedynym rozwiązaniem było tworzenie placówek prywatnych. Powstawały one jako odpowiedź na potrzeby społeczne i były efektem oddolnego społecznego działania. Pierwsza tego typu szkoła średnia – nie tylko na terenie Galicji, ale wszystkich trzech zaborów – powstała w 1896 roku w Krakowie. Przed wybuchem I wojny światowej funkcjonowały w Krakowie trzy klasyczne gimnazja żeńskie: I Prywatne Wyższe Gimnazjum Żeńskie, Prywatne Wyższe Gimnazjum Żeńskie im. Królowej Jadwigi oraz Prywatne Gimnazjum Żeńskie Heleny Strażyńskiej (potem: Józefa i Marii Lewickich) oraz gimnazjum realne sióstr urszulanek. Koncepcja prywatnego gimnazjum żeńskiego zyskała wpierw aprobatę społeczną, a stopniowo również dużą popularność. W galicyjskich gimnazjach uczyła się ponad połowa uczennic uczęszczających do gimnazjów żeńskich położonych na terenie Przedlitawii.</p> |
first_indexed | 2024-12-21T11:09:59Z |
format | Article |
id | doaj.art-efe98158fd3448b798978269e3337dc9 |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 2450-5358 2450-5366 |
language | English |
last_indexed | 2024-12-21T11:09:59Z |
publishDate | 2016-11-01 |
publisher | Ignatianum University Press |
record_format | Article |
series | Studia Paedagogica Ignatiana |
spelling | doaj.art-efe98158fd3448b798978269e3337dc92022-12-21T19:06:08ZengIgnatianum University PressStudia Paedagogica Ignatiana2450-53582450-53662016-11-011928710310.12775/SPI.2016.2.00410023Krakowskie gimnazja żeńskie przełomu XIX i XX wiekuKatarzyna Dormus0Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie Wydział Pedagogiczny, Instytut Pedagogiki Przedszkolnej i Szkolnej<p>Problem zapewnienia kobietom wykształcenia na poziomie średnim stał się na ziemiach polskich niezwykle istotny w drugiej połowie XIX wieku. Kwestia ta była szczególnie aktualna w zaborze austriackim, gdy w latach 90. XIX wieku dziewczęta zostały dopuszczone do egzaminów maturalnych oraz studiów uniwersyteckich. W Galicji nie istniały jednak gimnazja żeńskie, a żaden z typów ówczesnych „średnich” szkół żeńskich (takich jak wyższe szkoły wydziałowe, seminaria nauczycielskie czy licea żeńskie) nie dawał możliwości zdania egzaminu maturalnego umożliwiającego wstęp na studia wyższe. Wobec niechęci władz państwowych do tworzenia państwowych gimnazjów żeńskich równych gimnazjom męskim, jedynym rozwiązaniem było tworzenie placówek prywatnych. Powstawały one jako odpowiedź na potrzeby społeczne i były efektem oddolnego społecznego działania. Pierwsza tego typu szkoła średnia – nie tylko na terenie Galicji, ale wszystkich trzech zaborów – powstała w 1896 roku w Krakowie. Przed wybuchem I wojny światowej funkcjonowały w Krakowie trzy klasyczne gimnazja żeńskie: I Prywatne Wyższe Gimnazjum Żeńskie, Prywatne Wyższe Gimnazjum Żeńskie im. Królowej Jadwigi oraz Prywatne Gimnazjum Żeńskie Heleny Strażyńskiej (potem: Józefa i Marii Lewickich) oraz gimnazjum realne sióstr urszulanek. Koncepcja prywatnego gimnazjum żeńskiego zyskała wpierw aprobatę społeczną, a stopniowo również dużą popularność. W galicyjskich gimnazjach uczyła się ponad połowa uczennic uczęszczających do gimnazjów żeńskich położonych na terenie Przedlitawii.</p>https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/SPI/article/view/11358szkolnictwo żeńskieszkoły średniegalicjamaturastudia uniwersyteckie |
spellingShingle | Katarzyna Dormus Krakowskie gimnazja żeńskie przełomu XIX i XX wieku Studia Paedagogica Ignatiana szkolnictwo żeńskie szkoły średnie galicja matura studia uniwersyteckie |
title | Krakowskie gimnazja żeńskie przełomu XIX i XX wieku |
title_full | Krakowskie gimnazja żeńskie przełomu XIX i XX wieku |
title_fullStr | Krakowskie gimnazja żeńskie przełomu XIX i XX wieku |
title_full_unstemmed | Krakowskie gimnazja żeńskie przełomu XIX i XX wieku |
title_short | Krakowskie gimnazja żeńskie przełomu XIX i XX wieku |
title_sort | krakowskie gimnazja zenskie przelomu xix i xx wieku |
topic | szkolnictwo żeńskie szkoły średnie galicja matura studia uniwersyteckie |
url | https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/SPI/article/view/11358 |
work_keys_str_mv | AT katarzynadormus krakowskiegimnazjazenskieprzełomuxixixxwieku |