| Summary: | Hoca Ahmed
Yesevi, kendi adına izafe edilen Yeseviyye tarikatının kurucusudur. Yeseviyye,
Türk milletinin manevî hayatını şekillendiren temel yapı taşlarından biri olarak
değerlendirilebilir. Yesevîlik, Türkler arasında yayılan ilk tarikattır. Dinî
ve tasavvufî geleneğe bağlı olarak yetişen Ahmed Yesevî, fikirlerini Kur’an ve Hadis
merkezinde şekillendirmiştir. Ona göre, şeriat ile tarikat birbirinden ayrı
alanlar değildir. Tarikatın gerçek mahiyetinin anlaşılması şeriata bağlıdır; şeriata
bağlı olmayan tarikat düşüncesinin sağlıklı olması mümkün değildir ve bâtıl bir
mahiyet taşımaktadır. Seyr u sülûk eğitiminden geçmiş bir sûfînin hakikate
ermesi için önce şeriatın sonra da tarikatın gereklerini yerine getirmesi icâb
eder. Tasavvufî mertebelerin işlenişinde dört kapı olarak ifade edilen şeriat,
tarikat, hakikat ve mârifet kavramlarını, Ahmed Yesevî de geniş bir şekilde ele
almış ve bu mertebelerin bir bütün olduğunu ifade etmiştir. Hepsinin temelini
de şeriatın teşkil ettiğini vurgulamış ve şeriat olmadan bu mertebelere
ulaşılamayacağını dile getirmiştir. Tasavvuf geleneğinde birçok mutasavvıf
şeriat, tarikat ve hakikat alanları şeklinde üçlü tasnifi benimsemiştir.
Bu çalışmamızda, Ahmed Yesevî’nin
şeriat, tarikat ve hakikat kavramlarına yaklaşımı konu edilecektir.
|
|---|