Milli ve Modern Köylünün Peşinde: Halkevlerinin Köy Gezileri
Erken Cumhuriyet Dönemi’nin yaklaşık ilk on yılı sonucunda rejimle halk ve köylüler arasındaki açıyı kapatmak üzere kurulan Halkevleri, o güne kadar genellikle dağınık cemaatler halinde yaşayan Anadolu köylülüğünden modern bir millet yaratmanın peşine düşmüş ve Türkiye’nin birçok bölgesinde kurulan...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Abant İzzet Baysal University
2023-02-01
|
| Series: | Alternatif Politika |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2951313 |
| _version_ | 1797654061851344896 |
|---|---|
| author | Özgür Balkılıç |
| author_facet | Özgür Balkılıç |
| author_sort | Özgür Balkılıç |
| collection | DOAJ |
| description | Erken Cumhuriyet Dönemi’nin yaklaşık ilk on yılı sonucunda rejimle halk ve köylüler arasındaki açıyı kapatmak üzere kurulan Halkevleri, o güne kadar genellikle dağınık cemaatler halinde yaşayan Anadolu köylülüğünden modern bir millet yaratmanın peşine düşmüş ve Türkiye’nin birçok bölgesinde kurulan bu kurum milletin özü olarak tarif ettikleri köylüyü keşfetmek ve medeni ve milli bilgiler doğrultusunda ıslah etmek için köylere geziler düzenlemişti. Ancak dönemin milliyetçi söyleminde romantik bir tarzla yüceltilen köylere düzenlenen bu geziler köy ve köylüyle gerçek karşılaşma anlarına denk düştü ve söylemsel olarak yüceltilen köylü ile var olduğu halde haliyle keşfedilen köylü arasındaki açı dönemin kadrolarına bir hayal kırıklığı olarak yansıdı. Bu makale, Kemalizm’in modern millet projesinin araçlarından birisi olarak köy gezilerine odaklanarak, Erken Cumhuriyet döneminde millet tahayyülünün köy gezileri gibi gerçek karşılaşma anlarında yaşadığı sarsıntıyı incelemekte ve köyü söz konusu milli ve modern imgeye göre dönüştürebilmek adına, köylünün içinde bulunduğu mevcut “geri” durumun tarihsel ve toplumsal kökenlerini neredeyse hiç dikkate almaksızın yapılan tavsiyelerin ve sınırlı da olsa bazı “bilimsel” uygulamaların köye ve köylüye dışsal kaldığını iddia etmektedir. Gerçekten de köy gezileri, rejim ile halkın kaynaştığı anlardan ziyade, köycü açısından yücelttikleri imgenin gerçekliğiyle karşılaştıklarında yaşadıkları bir hayal kırıklığı, köylüler açısından ise bir takım güç sahibi “dışarlılıkların” toplumsal yaşamlarına dokunmayan buyurgan tavsiye ve öğütlerinden ibaret kalmış, dolayısıyla, amaçlananın tersine rejim ve aydınlar ile köy ve köylü arasında bir sınır çekme edimine denk düşmüştür. |
| first_indexed | 2024-03-11T16:53:54Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-f1b56a958ad34c3bad6e7782499c9e14 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1309-0593 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-11T16:53:54Z |
| publishDate | 2023-02-01 |
| publisher | Abant İzzet Baysal University |
| record_format | Article |
| series | Alternatif Politika |
| spelling | doaj.art-f1b56a958ad34c3bad6e7782499c9e142023-10-20T20:27:53ZengAbant İzzet Baysal UniversityAlternatif Politika1309-05932023-02-0115119623910.53376/ap.2023.082306Milli ve Modern Köylünün Peşinde: Halkevlerinin Köy GezileriÖzgür Balkılıç0ABDULLAH GÜL ÜNİVERSİTESİ, İNSAN VE TOPLUM BİLİMLERİ FAKÜLTESİ, SOSYOLOJİ BÖLÜMÜErken Cumhuriyet Dönemi’nin yaklaşık ilk on yılı sonucunda rejimle halk ve köylüler arasındaki açıyı kapatmak üzere kurulan Halkevleri, o güne kadar genellikle dağınık cemaatler halinde yaşayan Anadolu köylülüğünden modern bir millet yaratmanın peşine düşmüş ve Türkiye’nin birçok bölgesinde kurulan bu kurum milletin özü olarak tarif ettikleri köylüyü keşfetmek ve medeni ve milli bilgiler doğrultusunda ıslah etmek için köylere geziler düzenlemişti. Ancak dönemin milliyetçi söyleminde romantik bir tarzla yüceltilen köylere düzenlenen bu geziler köy ve köylüyle gerçek karşılaşma anlarına denk düştü ve söylemsel olarak yüceltilen köylü ile var olduğu halde haliyle keşfedilen köylü arasındaki açı dönemin kadrolarına bir hayal kırıklığı olarak yansıdı. Bu makale, Kemalizm’in modern millet projesinin araçlarından birisi olarak köy gezilerine odaklanarak, Erken Cumhuriyet döneminde millet tahayyülünün köy gezileri gibi gerçek karşılaşma anlarında yaşadığı sarsıntıyı incelemekte ve köyü söz konusu milli ve modern imgeye göre dönüştürebilmek adına, köylünün içinde bulunduğu mevcut “geri” durumun tarihsel ve toplumsal kökenlerini neredeyse hiç dikkate almaksızın yapılan tavsiyelerin ve sınırlı da olsa bazı “bilimsel” uygulamaların köye ve köylüye dışsal kaldığını iddia etmektedir. Gerçekten de köy gezileri, rejim ile halkın kaynaştığı anlardan ziyade, köycü açısından yücelttikleri imgenin gerçekliğiyle karşılaştıklarında yaşadıkları bir hayal kırıklığı, köylüler açısından ise bir takım güç sahibi “dışarlılıkların” toplumsal yaşamlarına dokunmayan buyurgan tavsiye ve öğütlerinden ibaret kalmış, dolayısıyla, amaçlananın tersine rejim ve aydınlar ile köy ve köylü arasında bir sınır çekme edimine denk düşmüştür.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2951313halkevlerikemalist milliyetçilik ve halkçılıkköy gezilerimodern millet i̇nşasıthe people’s housesthe kemalist nationalism and populismthe village excursionsinvention of the modern nation |
| spellingShingle | Özgür Balkılıç Milli ve Modern Köylünün Peşinde: Halkevlerinin Köy Gezileri Alternatif Politika halkevleri kemalist milliyetçilik ve halkçılık köy gezileri modern millet i̇nşası the people’s houses the kemalist nationalism and populism the village excursions invention of the modern nation |
| title | Milli ve Modern Köylünün Peşinde: Halkevlerinin Köy Gezileri |
| title_full | Milli ve Modern Köylünün Peşinde: Halkevlerinin Köy Gezileri |
| title_fullStr | Milli ve Modern Köylünün Peşinde: Halkevlerinin Köy Gezileri |
| title_full_unstemmed | Milli ve Modern Köylünün Peşinde: Halkevlerinin Köy Gezileri |
| title_short | Milli ve Modern Köylünün Peşinde: Halkevlerinin Köy Gezileri |
| title_sort | milli ve modern koylunun pesinde halkevlerinin koy gezileri |
| topic | halkevleri kemalist milliyetçilik ve halkçılık köy gezileri modern millet i̇nşası the people’s houses the kemalist nationalism and populism the village excursions invention of the modern nation |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2951313 |
| work_keys_str_mv | AT ozgurbalkılıc millivemodernkoylununpesindehalkevlerininkoygezileri |