بررسی رابطه اشکال کارستی و ساختارهای تکتونیکی محدودۀ تمتمان نازلوچای، شمال غرب ارومیه
نتایج حاصل از بررسی منطقه محدودۀ تمتمان نازلوچای، شمال غرب ارومیه، نشان میدهد اقلیم منطقه نیمه‌خشک و سرد بوده و رژیم بارش آن مدیترانهای است. ژئومورفولوژی آن جوان و توپوگرافیاش رابطه مستقیم با ساختارهای زمینشناسی دارد؛ یعنی اغلب چینها و شکستگیها ارتفاعات را میسازند. سنگشناسی سازند همراه با...
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2022-10-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_41823_83ac6b87ff1ee6c9b8dc1b3d4846f448.pdf |
| _version_ | 1797905497348636672 |
|---|---|
| author | رضا عباسیان ولندر شهرام روستایی داود مختاری |
| author_facet | رضا عباسیان ولندر شهرام روستایی داود مختاری |
| author_sort | رضا عباسیان ولندر |
| collection | DOAJ |
| description | نتایج حاصل از بررسی منطقه محدودۀ تمتمان نازلوچای، شمال غرب ارومیه، نشان میدهد اقلیم منطقه نیمه‌خشک و سرد بوده و رژیم بارش آن مدیترانهای است. ژئومورفولوژی آن جوان و توپوگرافیاش رابطه مستقیم با ساختارهای زمینشناسی دارد؛ یعنی اغلب چینها و شکستگیها ارتفاعات را میسازند. سنگشناسی سازند همراه با عملکرد فرآیندهای تکتونیکی که منجر به انحلال و ایجاد درزه و شکاف در سنگها شده است، شرایط لازم را جهت تشکیل اشکال نه‌چندان تکامل‌یافته کارستی فراهم کرده است. مهمترین اشکال کارستی منطقه عبارتند از کارن، پیناکلها، کانالها و دولین انحلالی و حفرات انحلالی، چشمههای کارستی و غارها که در امتداد درزه و شکافها و گسلها گسترش یافتهاند و بیانگر ارتباط بین این اشکال و ساختارهای تکتونیکی منطقه هستند. در این تحقیق به‌منظور پی بردن به ارتباط بین تکتونیک و کارستزایی، اقدام به اندازهگیری شیب و امتداد شکستگیها (درزهها و گسلها) در 7 ناحیه شده است. نتایج به دست آمده از بررسیهای صحرایی و مقایسه آن‌ها با اطلاعات موجود در اسناد سنجش‌ازدور نشان میدهد جهت غالب درزهها در منطقه با جهت گسلها انطباق دارد. همچنین مشخص شده است که اشکال کارستی بیشتر در امتداد همین درزهها به وجود آمده است. از طرف دیگر قسمت اعظم درهها با ساختارهای زمینشناسی منطقه، یعنی گسلها و چینها نیز همخوانی دارد. بنابراین تکتونیک نقش مؤثری در ایجاد اشکال کارستی و مخاطرات آن در منطقه داشته است. بر اساس نقشه پهنهبندی مخاطرات ریزش سنگ تولید شده، 77/3 درصد از کل منطقه در محدودۀ خطر بالا قرار دارد. |
| first_indexed | 2024-04-10T10:06:18Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-f351be0c25964692a14378ae082c0414 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-04-10T10:06:18Z |
| publishDate | 2022-10-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj.art-f351be0c25964692a14378ae082c04142023-02-15T17:46:35ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762022-10-01113436510.22067/geoeh.2022.74930.116041823بررسی رابطه اشکال کارستی و ساختارهای تکتونیکی محدودۀ تمتمان نازلوچای، شمال غرب ارومیهرضا عباسیان ولندر0شهرام روستایی1داود مختاری2دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشکدۀ برنامه‌ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایراناستاد گروه ژئومورفولوژی، دانشکدۀ برنامه‌ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایراناستاد گروه ژئومورفولوژی، دانشکده ی برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایراننتایج حاصل از بررسی منطقه محدودۀ تمتمان نازلوچای، شمال غرب ارومیه، نشان میدهد اقلیم منطقه نیمه‌خشک و سرد بوده و رژیم بارش آن مدیترانهای است. ژئومورفولوژی آن جوان و توپوگرافیاش رابطه مستقیم با ساختارهای زمینشناسی دارد؛ یعنی اغلب چینها و شکستگیها ارتفاعات را میسازند. سنگشناسی سازند همراه با عملکرد فرآیندهای تکتونیکی که منجر به انحلال و ایجاد درزه و شکاف در سنگها شده است، شرایط لازم را جهت تشکیل اشکال نه‌چندان تکامل‌یافته کارستی فراهم کرده است. مهمترین اشکال کارستی منطقه عبارتند از کارن، پیناکلها، کانالها و دولین انحلالی و حفرات انحلالی، چشمههای کارستی و غارها که در امتداد درزه و شکافها و گسلها گسترش یافتهاند و بیانگر ارتباط بین این اشکال و ساختارهای تکتونیکی منطقه هستند. در این تحقیق به‌منظور پی بردن به ارتباط بین تکتونیک و کارستزایی، اقدام به اندازهگیری شیب و امتداد شکستگیها (درزهها و گسلها) در 7 ناحیه شده است. نتایج به دست آمده از بررسیهای صحرایی و مقایسه آن‌ها با اطلاعات موجود در اسناد سنجش‌ازدور نشان میدهد جهت غالب درزهها در منطقه با جهت گسلها انطباق دارد. همچنین مشخص شده است که اشکال کارستی بیشتر در امتداد همین درزهها به وجود آمده است. از طرف دیگر قسمت اعظم درهها با ساختارهای زمینشناسی منطقه، یعنی گسلها و چینها نیز همخوانی دارد. بنابراین تکتونیک نقش مؤثری در ایجاد اشکال کارستی و مخاطرات آن در منطقه داشته است. بر اساس نقشه پهنهبندی مخاطرات ریزش سنگ تولید شده، 77/3 درصد از کل منطقه در محدودۀ خطر بالا قرار دارد.https://geoeh.um.ac.ir/article_41823_83ac6b87ff1ee6c9b8dc1b3d4846f448.pdfاشکال کارستیساختارهای تکتونیکیپهنه‌بندی مخاطراتغار تمتماننازلو چای ارومیه |
| spellingShingle | رضا عباسیان ولندر شهرام روستایی داود مختاری بررسی رابطه اشکال کارستی و ساختارهای تکتونیکی محدودۀ تمتمان نازلوچای، شمال غرب ارومیه جغرافیا و مخاطرات محیطی اشکال کارستی ساختارهای تکتونیکی پهنهبندی مخاطرات غار تمتمان نازلو چای ارومیه |
| title | بررسی رابطه اشکال کارستی و ساختارهای تکتونیکی محدودۀ تمتمان نازلوچای، شمال غرب ارومیه |
| title_full | بررسی رابطه اشکال کارستی و ساختارهای تکتونیکی محدودۀ تمتمان نازلوچای، شمال غرب ارومیه |
| title_fullStr | بررسی رابطه اشکال کارستی و ساختارهای تکتونیکی محدودۀ تمتمان نازلوچای، شمال غرب ارومیه |
| title_full_unstemmed | بررسی رابطه اشکال کارستی و ساختارهای تکتونیکی محدودۀ تمتمان نازلوچای، شمال غرب ارومیه |
| title_short | بررسی رابطه اشکال کارستی و ساختارهای تکتونیکی محدودۀ تمتمان نازلوچای، شمال غرب ارومیه |
| title_sort | بررسی رابطه اشکال کارستی و ساختارهای تکتونیکی محدودۀ تمتمان نازلوچای، شمال غرب ارومیه |
| topic | اشکال کارستی ساختارهای تکتونیکی پهنهبندی مخاطرات غار تمتمان نازلو چای ارومیه |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_41823_83ac6b87ff1ee6c9b8dc1b3d4846f448.pdf |
| work_keys_str_mv | AT rḍạʿbạsyạnwlndr brrsyrạbṭhạsẖḵạlḵạrstywsạkẖtạrhạytḵtwnyḵymḥdwdەtmtmạnnạzlwcẖạysẖmạlgẖrbạrwmyh AT sẖhrạmrwstạyy brrsyrạbṭhạsẖḵạlḵạrstywsạkẖtạrhạytḵtwnyḵymḥdwdەtmtmạnnạzlwcẖạysẖmạlgẖrbạrwmyh AT dạwdmkẖtạry brrsyrạbṭhạsẖḵạlḵạrstywsạkẖtạrhạytḵtwnyḵymḥdwdەtmtmạnnạzlwcẖạysẖmạlgẖrbạrwmyh |