KELAMİ EPİSTEMOLOJİDE AKLIN DEGERi
Kur'an'a göre Allah hem yaratma ve hem de yaratıkları bilgilendirme kaynağıdır. Bu bilgilendirme yöntemlerinden birisi de aracılarin olmasıdır. Hiç kuşkusuz ki bu aracılar, insanlık tarihinin değişik dönemlerinde her kavme gönderilen peygamberler olmuştur. Kur'an'da insıinların p...
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | Turkish |
Published: |
Cumhuriyet Üniversitesi
2001-12-01
|
Series: | Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi |
Subjects: | |
Online Access: | http://dergipark.gov.tr/cuifd/issue/4307/257222?publisher=cumhurilhyt |
_version_ | 1797923123559923712 |
---|---|
author | Ramazan ALTINTAŞ |
author_facet | Ramazan ALTINTAŞ |
author_sort | Ramazan ALTINTAŞ |
collection | DOAJ |
description | Kur'an'a göre Allah hem yaratma ve hem de yaratıkları bilgilendirme
kaynağıdır. Bu bilgilendirme yöntemlerinden birisi de aracılarin olmasıdır. Hiç
kuşkusuz ki bu aracılar, insanlık tarihinin değişik dönemlerinde her kavme
gönderilen peygamberler olmuştur. Kur'an'da insıinların peygamberlerle
bilgilendirildiğini görüyoruz. Örneğin, Hz. A.dem'e nesnelerin isimleri
öğretilmiştir. 1 İlahimesaj olan Kur'an'a göre, bilginin gelişınesi ve çoğalması
Allah'a bağlıdır; insana bilinmeyeni bildiren O'dur.2 O halde hakikatin bilgisini elde
etmede insanın rolü nedir? Kur' an' da bilgi konusunda insan için nesneler dünyasına
bakarak bir şeyleri hatıriama 'tezekkür) ve düşünme (tefekkür)den söz edilmiştir.
Ayrıca, insan nesneler üzerinde tefekkür ve teemmülde bulunmaya davet edildikten
sonra, "akletınez misiniz?"3 şeklinde bir soru ile uyarılır. Akletıne, tefekkür ve
tezekkür gibi kavramların içeriğinde taşıdığı mesaj, insanın aşkm olanla buluşmasına
ve O' nun la bağ kurmasına bir davetiye çıkarmaktır. Kur' an' daki "akletme"
aydınlanma düşüncesindeki "pozitivist rasyonel akim" karşılığı değildir. Çünkü
"rasyonalizm" aklı, istidliill kategoriye indirger, onu ululamakla kalmaz hatta
üstünde bir başka hakikati n olduğunu da kabul etmez. Kur' an' da isim olarak akla
değil de fiil olarak aklın fonksiyonel yapısına gönderme yapılır. Türkçesi, hiilii
akıllarını kullanmıyorlar ını? anlamına gelen; "efe/ii ta' ktltın" ya da "/ii ya' k til'ın"
gibi ifadelerle zihinlerin nesneler dünyasına (kevnl ayetler) yönelmesi ile uyarılınası
amaçlanır. Kur' an' a göre akıl, kalbin bir fonksiyonudur |
first_indexed | 2024-04-10T14:43:10Z |
format | Article |
id | doaj.art-f55be8ac2f9048f68713ee03b56b773e |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 1301-1197 1304-9399 |
language | Turkish |
last_indexed | 2024-04-10T14:43:10Z |
publishDate | 2001-12-01 |
publisher | Cumhuriyet Üniversitesi |
record_format | Article |
series | Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi |
spelling | doaj.art-f55be8ac2f9048f68713ee03b56b773e2023-02-15T16:08:07ZturCumhuriyet ÜniversitesiCumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi1301-11971304-93992001-12-015297130926KELAMİ EPİSTEMOLOJİDE AKLIN DEGERiRamazan ALTINTAŞKur'an'a göre Allah hem yaratma ve hem de yaratıkları bilgilendirme kaynağıdır. Bu bilgilendirme yöntemlerinden birisi de aracılarin olmasıdır. Hiç kuşkusuz ki bu aracılar, insanlık tarihinin değişik dönemlerinde her kavme gönderilen peygamberler olmuştur. Kur'an'da insıinların peygamberlerle bilgilendirildiğini görüyoruz. Örneğin, Hz. A.dem'e nesnelerin isimleri öğretilmiştir. 1 İlahimesaj olan Kur'an'a göre, bilginin gelişınesi ve çoğalması Allah'a bağlıdır; insana bilinmeyeni bildiren O'dur.2 O halde hakikatin bilgisini elde etmede insanın rolü nedir? Kur' an' da bilgi konusunda insan için nesneler dünyasına bakarak bir şeyleri hatıriama 'tezekkür) ve düşünme (tefekkür)den söz edilmiştir. Ayrıca, insan nesneler üzerinde tefekkür ve teemmülde bulunmaya davet edildikten sonra, "akletınez misiniz?"3 şeklinde bir soru ile uyarılır. Akletıne, tefekkür ve tezekkür gibi kavramların içeriğinde taşıdığı mesaj, insanın aşkm olanla buluşmasına ve O' nun la bağ kurmasına bir davetiye çıkarmaktır. Kur' an' daki "akletme" aydınlanma düşüncesindeki "pozitivist rasyonel akim" karşılığı değildir. Çünkü "rasyonalizm" aklı, istidliill kategoriye indirger, onu ululamakla kalmaz hatta üstünde bir başka hakikati n olduğunu da kabul etmez. Kur' an' da isim olarak akla değil de fiil olarak aklın fonksiyonel yapısına gönderme yapılır. Türkçesi, hiilii akıllarını kullanmıyorlar ını? anlamına gelen; "efe/ii ta' ktltın" ya da "/ii ya' k til'ın" gibi ifadelerle zihinlerin nesneler dünyasına (kevnl ayetler) yönelmesi ile uyarılınası amaçlanır. Kur' an' a göre akıl, kalbin bir fonksiyonudurhttp://dergipark.gov.tr/cuifd/issue/4307/257222?publisher=cumhurilhytAkılNakilTevilci Akıl. Fonksiyonel Akıl |
spellingShingle | Ramazan ALTINTAŞ KELAMİ EPİSTEMOLOJİDE AKLIN DEGERi Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi Akıl Nakil Tevilci Akıl. Fonksiyonel Akıl |
title | KELAMİ EPİSTEMOLOJİDE AKLIN DEGERi |
title_full | KELAMİ EPİSTEMOLOJİDE AKLIN DEGERi |
title_fullStr | KELAMİ EPİSTEMOLOJİDE AKLIN DEGERi |
title_full_unstemmed | KELAMİ EPİSTEMOLOJİDE AKLIN DEGERi |
title_short | KELAMİ EPİSTEMOLOJİDE AKLIN DEGERi |
title_sort | kelami epistemolojide aklin degeri |
topic | Akıl Nakil Tevilci Akıl. Fonksiyonel Akıl |
url | http://dergipark.gov.tr/cuifd/issue/4307/257222?publisher=cumhurilhyt |
work_keys_str_mv | AT ramazanaltintas kelamiepistemolojideaklindegeri |