Doktoranci – grupa wybrana czy przegrana? Prezentacja wniosków studium teoretyczno-empirycznego na temat studiów doktoranckich w Polsce

Artykuł prezentuje wnioski z badań dotyczących studiów doktoranckich w Polsce, będących częścią szerzej zakrojonego projektu badawczego na temat kreowania elit społecznych. Celem poznawczym przytaczanych badań był próba opisania i wyjaśnienia faktu społecznego, jakim jest kształcenie elitarne na poz...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Anna Maria Kola
Format: Article
Language:Polish
Published: Adam Mickiewicz University 2016-06-01
Series:Nauka i Szkolnictwo Wyższe
Subjects:
Online Access:https://pressto.amu.edu.pl/index.php/nsw/article/view/7635
_version_ 1818789792564903936
author Anna Maria Kola
author_facet Anna Maria Kola
author_sort Anna Maria Kola
collection DOAJ
description Artykuł prezentuje wnioski z badań dotyczących studiów doktoranckich w Polsce, będących częścią szerzej zakrojonego projektu badawczego na temat kreowania elit społecznych. Celem poznawczym przytaczanych badań był próba opisania i wyjaśnienia faktu społecznego, jakim jest kształcenie elitarne na poziomie wyższym. Z tego powodu należy naszkicować obraz ważneg i dotąd nieopisanego zjawiska na gruncie polskiej edukacji, czyli studiów doktoranckich w ich nowym kształcie. Nieobowiązująca już ustawa o szkolnictwie wyższym z dnia 27 lipca 2005 r. w Dziale IV, w Rozdziale 4 precyzyjnie przedstawiała sposób funkcjonowania studiów doktoranckich, ze szczególnym uwzględnieniem praw i obowiązków doktoranta. Dzięki tym regulacjom przypominały one formalnie studia pierwszego i drugiego stopnia. Różnicowało je zaś coś, co można byłoby nazwać ich „misją”. Doktorant bowiem był potencjalnym kandydatem na pracownika naukowego, mającego być w przyszłości członkiem elity intelektualnej. Posiadał on predyspozycje (intelektualne, interpersonalne, społeczne, emocjonalne, a nawet fizyczne) umożliwiające pracę naukową, będące częścią jego kapitałów – społecznego, kulturowego czy finansowego. Od nich, według badaczy problemu stratyfikacji społecznej, zależał sukces życiowy i uniwersytecki, silnie związany z determinacją, motywacjami, ale też wsparciem osób trzecich (głównie promotora). Od 2011 r., a zatem wraz ze zmianą ustawodawstwa, forma kształcenia na poziomie studiów doktoranckich uległa zmianie. By jak najlepiej scharakteryzować fenomen studiów trzeciego stopnia, biorąc pod uwagę ich wartość i zadania, ale też praktykę uniwersytecką, i – być może – wskazać sposoby udoskonalenia tego modelu studiów, należy zasięgnąć opinii tych, którym analizowana forma kształcenia jest oferowana. Z tego powodu przedmiotem badań zostały identyfikacje i orientacje życiowe grupy 31 doktorantów z różnych polskich uniwersytetów, przedstawiane w wywiadach narracyjnych. Całość wniosków z badań zawiera oddana do druku monografia pt. Kształcenie elit społecznych? Studia doktoranckie w Polsce jako forma i potrzeba konstruowania zapoznanego mitu.
first_indexed 2024-12-18T14:45:12Z
format Article
id doaj.art-f752232df0e64f708993434d63de6eb6
institution Directory Open Access Journal
issn 1231-0298
language Polish
last_indexed 2024-12-18T14:45:12Z
publishDate 2016-06-01
publisher Adam Mickiewicz University
record_format Article
series Nauka i Szkolnictwo Wyższe
spelling doaj.art-f752232df0e64f708993434d63de6eb62022-12-21T21:04:18ZpolAdam Mickiewicz UniversityNauka i Szkolnictwo Wyższe1231-02982016-06-01482(48)10.14746/nisw.2016.2.8Doktoranci – grupa wybrana czy przegrana? Prezentacja wniosków studium teoretyczno-empirycznego na temat studiów doktoranckich w PolsceAnna Maria Kola0Anna Maria Kola – doktor, adiunkt w Katedrze Pracy Socjalnej na Wydziale Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, magister socjologii i filologii polskiej, dyplomowana logopedka oraz lektorka języka polskiego dla obcokrajowców. Członkini Polskiej Komisji Akredytacyjnej (2016-2019). Jej zainteresowania naukowe mają charakter interdyscyplinarny, ale dotyczą głównie socjologii edukacji (szkoły wyższej) oraz pracy socjalnej w kontekście przemian globalizacyjnych. Badaczka elitarnych uniwersytetów na całym świecie (USA, Anglia, Chiny). Propagatorka i inicjatorka wielu projektów społecznych w trzecim sektorze.Artykuł prezentuje wnioski z badań dotyczących studiów doktoranckich w Polsce, będących częścią szerzej zakrojonego projektu badawczego na temat kreowania elit społecznych. Celem poznawczym przytaczanych badań był próba opisania i wyjaśnienia faktu społecznego, jakim jest kształcenie elitarne na poziomie wyższym. Z tego powodu należy naszkicować obraz ważneg i dotąd nieopisanego zjawiska na gruncie polskiej edukacji, czyli studiów doktoranckich w ich nowym kształcie. Nieobowiązująca już ustawa o szkolnictwie wyższym z dnia 27 lipca 2005 r. w Dziale IV, w Rozdziale 4 precyzyjnie przedstawiała sposób funkcjonowania studiów doktoranckich, ze szczególnym uwzględnieniem praw i obowiązków doktoranta. Dzięki tym regulacjom przypominały one formalnie studia pierwszego i drugiego stopnia. Różnicowało je zaś coś, co można byłoby nazwać ich „misją”. Doktorant bowiem był potencjalnym kandydatem na pracownika naukowego, mającego być w przyszłości członkiem elity intelektualnej. Posiadał on predyspozycje (intelektualne, interpersonalne, społeczne, emocjonalne, a nawet fizyczne) umożliwiające pracę naukową, będące częścią jego kapitałów – społecznego, kulturowego czy finansowego. Od nich, według badaczy problemu stratyfikacji społecznej, zależał sukces życiowy i uniwersytecki, silnie związany z determinacją, motywacjami, ale też wsparciem osób trzecich (głównie promotora). Od 2011 r., a zatem wraz ze zmianą ustawodawstwa, forma kształcenia na poziomie studiów doktoranckich uległa zmianie. By jak najlepiej scharakteryzować fenomen studiów trzeciego stopnia, biorąc pod uwagę ich wartość i zadania, ale też praktykę uniwersytecką, i – być może – wskazać sposoby udoskonalenia tego modelu studiów, należy zasięgnąć opinii tych, którym analizowana forma kształcenia jest oferowana. Z tego powodu przedmiotem badań zostały identyfikacje i orientacje życiowe grupy 31 doktorantów z różnych polskich uniwersytetów, przedstawiane w wywiadach narracyjnych. Całość wniosków z badań zawiera oddana do druku monografia pt. Kształcenie elit społecznych? Studia doktoranckie w Polsce jako forma i potrzeba konstruowania zapoznanego mitu.https://pressto.amu.edu.pl/index.php/nsw/article/view/7635studia doktoranckiedoktorantelity społecznekształcenie elitarne
spellingShingle Anna Maria Kola
Doktoranci – grupa wybrana czy przegrana? Prezentacja wniosków studium teoretyczno-empirycznego na temat studiów doktoranckich w Polsce
Nauka i Szkolnictwo Wyższe
studia doktoranckie
doktorant
elity społeczne
kształcenie elitarne
title Doktoranci – grupa wybrana czy przegrana? Prezentacja wniosków studium teoretyczno-empirycznego na temat studiów doktoranckich w Polsce
title_full Doktoranci – grupa wybrana czy przegrana? Prezentacja wniosków studium teoretyczno-empirycznego na temat studiów doktoranckich w Polsce
title_fullStr Doktoranci – grupa wybrana czy przegrana? Prezentacja wniosków studium teoretyczno-empirycznego na temat studiów doktoranckich w Polsce
title_full_unstemmed Doktoranci – grupa wybrana czy przegrana? Prezentacja wniosków studium teoretyczno-empirycznego na temat studiów doktoranckich w Polsce
title_short Doktoranci – grupa wybrana czy przegrana? Prezentacja wniosków studium teoretyczno-empirycznego na temat studiów doktoranckich w Polsce
title_sort doktoranci grupa wybrana czy przegrana prezentacja wnioskow studium teoretyczno empirycznego na temat studiow doktoranckich w polsce
topic studia doktoranckie
doktorant
elity społeczne
kształcenie elitarne
url https://pressto.amu.edu.pl/index.php/nsw/article/view/7635
work_keys_str_mv AT annamariakola doktorancigrupawybranaczyprzegranaprezentacjawnioskowstudiumteoretycznoempirycznegonatematstudiowdoktoranckichwpolsce