تحلیل عدم قطعیت تراز سطح آب مخازن سد کارون و دز ناشی از عدم قطعیت هیدروگراف جریان‌های ورودی

عملیات کنترل سیل در زمان واقعی یک سیستم مخازن می­تواند تا حد زیادی از خسارت جانی و مالی بکاهد. در این مطالعه، یک مدل برای عملیات کنترل سیل در زمان واقعی در مخازن تحت وقوع سیلاب در فروردین‌ماه سال 1398 و عدم قطعیت هیدروگراف­های جریان‌های ورودی ارائه شده است. مدل ارائه‌شده شامل سه ماژول سیلاب به­وقوع...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: بهار محمدی, مهدی رادفر, حسین فتحیان, رسول میرعباسی نجف آبادی
Format: Article
Language:fas
Published: University of Tehran, College of Aburaihan 2023-12-01
Series:مدیریت آب و آبیاری
Subjects:
Online Access:https://jwim.ut.ac.ir/article_93384_20fd7b20e7dd28233ee9359d290e2217.pdf
Description
Summary:عملیات کنترل سیل در زمان واقعی یک سیستم مخازن می­تواند تا حد زیادی از خسارت جانی و مالی بکاهد. در این مطالعه، یک مدل برای عملیات کنترل سیل در زمان واقعی در مخازن تحت وقوع سیلاب در فروردین‌ماه سال 1398 و عدم قطعیت هیدروگراف­های جریان‌های ورودی ارائه شده است. مدل ارائه‌شده شامل سه ماژول سیلاب به­وقوع پیوسته فروردین‌ماه 1398، شبیه­سازی مونت‌کارلو (Monte Carlo-HEC-ResSim) و بررسی تأثیر عدم قطعیت متغیرهای ورودی (هیدروگراف جریان ورودی و میانی) بر عدم قطعیت تراز سطح آب و حجم آب در مخازن سدها است. برای به کمیت درآوردن عدم قطعیت مدل HEC-ResSim در شبیه‌سازی تراز سطح آب مخزن سد از دو فاکتور باند اطمینان ۹۵ درصد (P-factor) و شاخص عامل عرض باند (d-factor) استفاده شد. براساس نتایج حاصل از شبیه­‌سازی مونت‌کارلو، عدم قطعیت در تراز سطح آب سدهای دز، کارون یک و گتوند به‌علت عدم قطعیت هیدروگراف جریان ورودی به‌ترتیب برابر با 037/0، 107/0 و 034/0 درصد به‌دست آمد. بنابراین بیش‌ترین و کم‌ترین عدم قطعیت در تراز سطح آب به‌علت عدم قطعیت هیدروگراف­ جریان ورودی به‌ترتیب مربوط به سدهای کارون یک و گتوند می‌باشد. علاوه بر این پهنای باند عدم قطعیت مدل HEC-ResSim در شبیه‌سازی تراز سطح آب در مخازن دز، کارون یک و گتوند علیا به‌ترتیب برابر با 151/0، 407/0 و 808/0 حاصل شد. با توجه به این‌که حداکثر میزان مجاز عامل پهنای باند مورد پذیرش برابر با یک است، پهنای باند عدم قطعیت به­‌دست‌آمده در تمام پارمترها (شامل مقادیر ورودی و خروجی از مخازن، حجم مخازن و نقاط کنترل پایین­دست سدها) مورد پذیرش می‌باشد. این امر حاکی از عدم قطعیت پایین مدل HEC-ResSim در عملیات بهره‌برداری از مخازن است. مقادیر درصد  ppu95 داده‌­های مشاهداتی در باند اطمینان 95 درصد برای سطح تراز آب مخازن در سه سد موردمطالعه 100 درصد بود. بالابودن شاخص ppu 95 نشان از برخورداری مدل از یک مبنای فیزیکی و نظری قوی است. برای سایر پارامترها، مقادیر  ppu95 کم بود که این ناشی از پایین‌بودن عدم قطعیت پارامتر است.
ISSN:2251-6298
2382-9931