Mistisizmin Bağlamsalcı Okuması II: Mistik Tecrübe Bağlam İlişkisi

Tarihsel tecrübenin neredeyse tamamında, farklı koşullara rağmen bir grup insan Hakikati, Mutlağı, Boşluğu, Gerçeği, Varlığı veya Tanrı’yı hiçbir aracı olmaksızın tecrübe ettiklerini ve bu tecrübeleri ile gerçek bilgiye ulaştıklarını anlatırlar. Bu tecrübeler, modern dönemde William James başta olma...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Betül Akdemir-süleyman
Format: Article
Language:Arabic
Published: Mardin Artuklu University 2020-12-01
Series:Artuklu Akademi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1300512
_version_ 1797315354281639936
author Betül Akdemir-süleyman
author_facet Betül Akdemir-süleyman
author_sort Betül Akdemir-süleyman
collection DOAJ
description Tarihsel tecrübenin neredeyse tamamında, farklı koşullara rağmen bir grup insan Hakikati, Mutlağı, Boşluğu, Gerçeği, Varlığı veya Tanrı’yı hiçbir aracı olmaksızın tecrübe ettiklerini ve bu tecrübeleri ile gerçek bilgiye ulaştıklarını anlatırlar. Bu tecrübeler, modern dönemde William James başta olmak üzere pek çok felsefeci ve teoloğun dikkatini çekmiş, mevut felsefi ve teolojik tartışmalar bağlamında mistik tecrübeyi açıklayan pek kuram geliştirilmiştir. Bunlar arasında mistik tecrübenin saf, dolaysız, evrensel bir Birlik tecrübesi olduğu karşısındaki en önemli eleştiri ise bağlamsalcı yaklaşımın (contextual approach) mistik tecrübenin içerisinde ortaya çıktığı bağlam dolayımıyla yapılandırılmış ve dolayısıyla da buna göre anlamlandırılmış bir tecrübe olduğu iddiasıdır. Steven T. Katz başta olmak üzere bu bağlamsalcılığı savunanlar, Kant’ın tecrübenin inşası ve Wittgenstein’ın dil oyunu anlayışı zemininde, mistik tecrübenin, mistiğin tecrübesi öncesinde bir dini veya mistik geleneğe dahil olmasından tecrübe sonrasında tecrübeyi yine bağlı olduğu bağlama göre yorumlamasına kadar mistik tecrübenin bağlamla ilişkisini göstermeye çalışırlar. Bağlamsalcı yaklaşımı tanıtmayı amaç edinen iki çalışmadan ikincisi olan bu makalede, önce bağlamsalcılığa göre tecrübe öncesi kullanılan dilin, tecrübe esnasında bilincin yönelimselliğinin ve mistik tecrübe sonrasında tecrübeyi ifadede kullanılan dilin tecrübenin yapılandırılmasına nasıl aracılık ettiği ele alınacak, ardından tecrübenin kendi bağlamında anlamlı olduğu sonucunun ortaya çıkardığı mistik çoğulculuğa yer verilecektir. Böylece mistik tecrübenin mevcut açıklamaları arasında öne çıkan bağlamsalcılığın temel çerçevesi netlik kazanacaktır.
first_indexed 2024-03-08T02:59:36Z
format Article
id doaj.art-f783bd8118314fc5a880c7355ebc82f5
institution Directory Open Access Journal
issn 2148-3264
2687-427X
language Arabic
last_indexed 2024-03-08T02:59:36Z
publishDate 2020-12-01
publisher Mardin Artuklu University
record_format Article
series Artuklu Akademi
spelling doaj.art-f783bd8118314fc5a880c7355ebc82f52024-02-13T11:38:17ZaraMardin Artuklu UniversityArtuklu Akademi2148-32642687-427X2020-12-017236338810.34247/artukluakademi.79757050Mistisizmin Bağlamsalcı Okuması II: Mistik Tecrübe Bağlam İlişkisiBetül Akdemir-süleymanTarihsel tecrübenin neredeyse tamamında, farklı koşullara rağmen bir grup insan Hakikati, Mutlağı, Boşluğu, Gerçeği, Varlığı veya Tanrı’yı hiçbir aracı olmaksızın tecrübe ettiklerini ve bu tecrübeleri ile gerçek bilgiye ulaştıklarını anlatırlar. Bu tecrübeler, modern dönemde William James başta olmak üzere pek çok felsefeci ve teoloğun dikkatini çekmiş, mevut felsefi ve teolojik tartışmalar bağlamında mistik tecrübeyi açıklayan pek kuram geliştirilmiştir. Bunlar arasında mistik tecrübenin saf, dolaysız, evrensel bir Birlik tecrübesi olduğu karşısındaki en önemli eleştiri ise bağlamsalcı yaklaşımın (contextual approach) mistik tecrübenin içerisinde ortaya çıktığı bağlam dolayımıyla yapılandırılmış ve dolayısıyla da buna göre anlamlandırılmış bir tecrübe olduğu iddiasıdır. Steven T. Katz başta olmak üzere bu bağlamsalcılığı savunanlar, Kant’ın tecrübenin inşası ve Wittgenstein’ın dil oyunu anlayışı zemininde, mistik tecrübenin, mistiğin tecrübesi öncesinde bir dini veya mistik geleneğe dahil olmasından tecrübe sonrasında tecrübeyi yine bağlı olduğu bağlama göre yorumlamasına kadar mistik tecrübenin bağlamla ilişkisini göstermeye çalışırlar. Bağlamsalcı yaklaşımı tanıtmayı amaç edinen iki çalışmadan ikincisi olan bu makalede, önce bağlamsalcılığa göre tecrübe öncesi kullanılan dilin, tecrübe esnasında bilincin yönelimselliğinin ve mistik tecrübe sonrasında tecrübeyi ifadede kullanılan dilin tecrübenin yapılandırılmasına nasıl aracılık ettiği ele alınacak, ardından tecrübenin kendi bağlamında anlamlı olduğu sonucunun ortaya çıkardığı mistik çoğulculuğa yer verilecektir. Böylece mistik tecrübenin mevcut açıklamaları arasında öne çıkan bağlamsalcılığın temel çerçevesi netlik kazanacaktır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1300512mistik tecrübesaf tecrübesteven t. katz
spellingShingle Betül Akdemir-süleyman
Mistisizmin Bağlamsalcı Okuması II: Mistik Tecrübe Bağlam İlişkisi
Artuklu Akademi
mistik tecrübe
saf tecrübe
steven t. katz
title Mistisizmin Bağlamsalcı Okuması II: Mistik Tecrübe Bağlam İlişkisi
title_full Mistisizmin Bağlamsalcı Okuması II: Mistik Tecrübe Bağlam İlişkisi
title_fullStr Mistisizmin Bağlamsalcı Okuması II: Mistik Tecrübe Bağlam İlişkisi
title_full_unstemmed Mistisizmin Bağlamsalcı Okuması II: Mistik Tecrübe Bağlam İlişkisi
title_short Mistisizmin Bağlamsalcı Okuması II: Mistik Tecrübe Bağlam İlişkisi
title_sort mistisizmin baglamsalci okumasi ii mistik tecrube baglam iliskisi
topic mistik tecrübe
saf tecrübe
steven t. katz
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1300512
work_keys_str_mv AT betulakdemirsuleyman mistisizminbaglamsalcıokumasıiimistiktecrubebaglamiliskisi