Mistisizmin Bağlamsalcı Okuması II: Mistik Tecrübe Bağlam İlişkisi
Tarihsel tecrübenin neredeyse tamamında, farklı koşullara rağmen bir grup insan Hakikati, Mutlağı, Boşluğu, Gerçeği, Varlığı veya Tanrı’yı hiçbir aracı olmaksızın tecrübe ettiklerini ve bu tecrübeleri ile gerçek bilgiye ulaştıklarını anlatırlar. Bu tecrübeler, modern dönemde William James başta olma...
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | Arabic |
Published: |
Mardin Artuklu University
2020-12-01
|
Series: | Artuklu Akademi |
Subjects: | |
Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1300512 |
_version_ | 1797315354281639936 |
---|---|
author | Betül Akdemir-süleyman |
author_facet | Betül Akdemir-süleyman |
author_sort | Betül Akdemir-süleyman |
collection | DOAJ |
description | Tarihsel tecrübenin neredeyse tamamında, farklı koşullara rağmen bir grup insan Hakikati, Mutlağı, Boşluğu, Gerçeği, Varlığı veya Tanrı’yı hiçbir aracı olmaksızın tecrübe ettiklerini ve bu tecrübeleri ile gerçek bilgiye ulaştıklarını anlatırlar. Bu tecrübeler, modern dönemde William James başta olmak üzere pek çok felsefeci ve teoloğun dikkatini çekmiş, mevut felsefi ve teolojik tartışmalar bağlamında mistik tecrübeyi açıklayan pek kuram geliştirilmiştir. Bunlar arasında mistik tecrübenin saf, dolaysız, evrensel bir Birlik tecrübesi olduğu karşısındaki en önemli eleştiri ise bağlamsalcı yaklaşımın (contextual approach) mistik tecrübenin içerisinde ortaya çıktığı bağlam dolayımıyla yapılandırılmış ve dolayısıyla da buna göre anlamlandırılmış bir tecrübe olduğu iddiasıdır. Steven T. Katz başta olmak üzere bu bağlamsalcılığı savunanlar, Kant’ın tecrübenin inşası ve Wittgenstein’ın dil oyunu anlayışı zemininde, mistik tecrübenin, mistiğin tecrübesi öncesinde bir dini veya mistik geleneğe dahil olmasından tecrübe sonrasında tecrübeyi yine bağlı olduğu bağlama göre yorumlamasına kadar mistik tecrübenin bağlamla ilişkisini göstermeye çalışırlar. Bağlamsalcı yaklaşımı tanıtmayı amaç edinen iki çalışmadan ikincisi olan bu makalede, önce bağlamsalcılığa göre tecrübe öncesi kullanılan dilin, tecrübe esnasında bilincin yönelimselliğinin ve mistik tecrübe sonrasında tecrübeyi ifadede kullanılan dilin tecrübenin yapılandırılmasına nasıl aracılık ettiği ele alınacak, ardından tecrübenin kendi bağlamında anlamlı olduğu sonucunun ortaya çıkardığı mistik çoğulculuğa yer verilecektir. Böylece mistik tecrübenin mevcut açıklamaları arasında öne çıkan bağlamsalcılığın temel çerçevesi netlik kazanacaktır. |
first_indexed | 2024-03-08T02:59:36Z |
format | Article |
id | doaj.art-f783bd8118314fc5a880c7355ebc82f5 |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 2148-3264 2687-427X |
language | Arabic |
last_indexed | 2024-03-08T02:59:36Z |
publishDate | 2020-12-01 |
publisher | Mardin Artuklu University |
record_format | Article |
series | Artuklu Akademi |
spelling | doaj.art-f783bd8118314fc5a880c7355ebc82f52024-02-13T11:38:17ZaraMardin Artuklu UniversityArtuklu Akademi2148-32642687-427X2020-12-017236338810.34247/artukluakademi.79757050Mistisizmin Bağlamsalcı Okuması II: Mistik Tecrübe Bağlam İlişkisiBetül Akdemir-süleymanTarihsel tecrübenin neredeyse tamamında, farklı koşullara rağmen bir grup insan Hakikati, Mutlağı, Boşluğu, Gerçeği, Varlığı veya Tanrı’yı hiçbir aracı olmaksızın tecrübe ettiklerini ve bu tecrübeleri ile gerçek bilgiye ulaştıklarını anlatırlar. Bu tecrübeler, modern dönemde William James başta olmak üzere pek çok felsefeci ve teoloğun dikkatini çekmiş, mevut felsefi ve teolojik tartışmalar bağlamında mistik tecrübeyi açıklayan pek kuram geliştirilmiştir. Bunlar arasında mistik tecrübenin saf, dolaysız, evrensel bir Birlik tecrübesi olduğu karşısındaki en önemli eleştiri ise bağlamsalcı yaklaşımın (contextual approach) mistik tecrübenin içerisinde ortaya çıktığı bağlam dolayımıyla yapılandırılmış ve dolayısıyla da buna göre anlamlandırılmış bir tecrübe olduğu iddiasıdır. Steven T. Katz başta olmak üzere bu bağlamsalcılığı savunanlar, Kant’ın tecrübenin inşası ve Wittgenstein’ın dil oyunu anlayışı zemininde, mistik tecrübenin, mistiğin tecrübesi öncesinde bir dini veya mistik geleneğe dahil olmasından tecrübe sonrasında tecrübeyi yine bağlı olduğu bağlama göre yorumlamasına kadar mistik tecrübenin bağlamla ilişkisini göstermeye çalışırlar. Bağlamsalcı yaklaşımı tanıtmayı amaç edinen iki çalışmadan ikincisi olan bu makalede, önce bağlamsalcılığa göre tecrübe öncesi kullanılan dilin, tecrübe esnasında bilincin yönelimselliğinin ve mistik tecrübe sonrasında tecrübeyi ifadede kullanılan dilin tecrübenin yapılandırılmasına nasıl aracılık ettiği ele alınacak, ardından tecrübenin kendi bağlamında anlamlı olduğu sonucunun ortaya çıkardığı mistik çoğulculuğa yer verilecektir. Böylece mistik tecrübenin mevcut açıklamaları arasında öne çıkan bağlamsalcılığın temel çerçevesi netlik kazanacaktır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1300512mistik tecrübesaf tecrübesteven t. katz |
spellingShingle | Betül Akdemir-süleyman Mistisizmin Bağlamsalcı Okuması II: Mistik Tecrübe Bağlam İlişkisi Artuklu Akademi mistik tecrübe saf tecrübe steven t. katz |
title | Mistisizmin Bağlamsalcı Okuması II: Mistik Tecrübe Bağlam İlişkisi |
title_full | Mistisizmin Bağlamsalcı Okuması II: Mistik Tecrübe Bağlam İlişkisi |
title_fullStr | Mistisizmin Bağlamsalcı Okuması II: Mistik Tecrübe Bağlam İlişkisi |
title_full_unstemmed | Mistisizmin Bağlamsalcı Okuması II: Mistik Tecrübe Bağlam İlişkisi |
title_short | Mistisizmin Bağlamsalcı Okuması II: Mistik Tecrübe Bağlam İlişkisi |
title_sort | mistisizmin baglamsalci okumasi ii mistik tecrube baglam iliskisi |
topic | mistik tecrübe saf tecrübe steven t. katz |
url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1300512 |
work_keys_str_mv | AT betulakdemirsuleyman mistisizminbaglamsalcıokumasıiimistiktecrubebaglamiliskisi |