بررسی عوامل مؤثر بر مخاطره زمین‌لغزش‌های بالادست سد لتیان با استفاده از روش‌های ارزیابی آنتروپی و فازی

زمین‌لغزش‌ ها ازجمله مخاطرات کاتاستروفیک هستند که شناسایی و بخش‌بندی نواحی مستعد آن، نقشی‌ مهم در ارزیابی خطرات محیطی و مدیریت حوضه آبخیز ایفا می‌کند. حوضه لتیان در بالادست سد لتیان قرار دارد و بیش از ده لغزش با مجموع مساحت 53/2 کیلومترمربع در آن شناسایی شده که علاوه بر تهدید مناطق مسکونی، زراعی و ب...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: مهران مقصودی, شیرین محمدخان, پریسا پیرانی, سمانه ریاهی, فاطمه گراوند
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2019-01-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_32766_dcddd5095dc406fb995a33ab905a6b7d.pdf
_version_ 1797665039131344896
author مهران مقصودی
شیرین محمدخان
پریسا پیرانی
سمانه ریاهی
فاطمه گراوند
author_facet مهران مقصودی
شیرین محمدخان
پریسا پیرانی
سمانه ریاهی
فاطمه گراوند
author_sort مهران مقصودی
collection DOAJ
description زمین‌لغزش‌ ها ازجمله مخاطرات کاتاستروفیک هستند که شناسایی و بخش‌بندی نواحی مستعد آن، نقشی‌ مهم در ارزیابی خطرات محیطی و مدیریت حوضه آبخیز ایفا می‌کند. حوضه لتیان در بالادست سد لتیان قرار دارد و بیش از ده لغزش با مجموع مساحت 53/2 کیلومترمربع در آن شناسایی شده که علاوه بر تهدید مناطق مسکونی، زراعی و باغات منطقه، در محدوده فرسایش بالا قرار دارند که تهدیدی برای افزایش حجم رسوبات ورودی به سد لتیان به شمار می‌روند. در این تحقیق، ده فاکتور مؤثر بر لغزش‌های منطقه شناسایی و پس از تهیه ماتریس مربوطه با مدل آنتروپی اولویت ‌بندی شدند، سپس با استفاده از این مدل و روش فازی، پهنه‌ های پرخطر شناسایی شدند، نقشه پراکندگی لغزش ها با نقشه خطر به دست آمده همپوشانی شد و سهم هر یک از مناطق خطر از نظر وقوع لغزش مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان می‌ دهند که بافت خاک 65/17 درصد، فاصله از گسل 42/14 درصد، پوشش گیاهی 05/13 درصد، فاصله از رودخانه 7314/11 درصد و کاربری اراضی 57/11 درصد و شیب و سنگ‌شناسی 73/9 درصد در وقوع زمین‌لغزش‌ های منطقه تأثیرگذار بوده‌اند. همچنین در مدل آنتروپی تعداد لغزش‌ های رخ‌داده نسبت به پهنه‌ های خطر توزیع منطقی ‌تری داراست؛ درصورتی­که در مدل فازی این رابطه برقرار نیست.
first_indexed 2024-03-11T19:39:08Z
format Article
id doaj.art-f7b0a27322f044a0b0432a4c7828d104
institution Directory Open Access Journal
issn 2322-1682
2383-3076
language English
last_indexed 2024-03-11T19:39:08Z
publishDate 2019-01-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj.art-f7b0a27322f044a0b0432a4c7828d1042023-10-06T13:06:25ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762019-01-017411810.22067/geo.v0i0.6982332766بررسی عوامل مؤثر بر مخاطره زمین‌لغزش‌های بالادست سد لتیان با استفاده از روش‌های ارزیابی آنتروپی و فازیمهران مقصودی0شیرین محمدخان1پریسا پیرانی2سمانه ریاهی3فاطمه گراوند4دانشگاه تهراندانشگاه تهراندانشگاه تهراندانشگاه خوارزمیدانشگاه خوارزمیزمین‌لغزش‌ ها ازجمله مخاطرات کاتاستروفیک هستند که شناسایی و بخش‌بندی نواحی مستعد آن، نقشی‌ مهم در ارزیابی خطرات محیطی و مدیریت حوضه آبخیز ایفا می‌کند. حوضه لتیان در بالادست سد لتیان قرار دارد و بیش از ده لغزش با مجموع مساحت 53/2 کیلومترمربع در آن شناسایی شده که علاوه بر تهدید مناطق مسکونی، زراعی و باغات منطقه، در محدوده فرسایش بالا قرار دارند که تهدیدی برای افزایش حجم رسوبات ورودی به سد لتیان به شمار می‌روند. در این تحقیق، ده فاکتور مؤثر بر لغزش‌های منطقه شناسایی و پس از تهیه ماتریس مربوطه با مدل آنتروپی اولویت ‌بندی شدند، سپس با استفاده از این مدل و روش فازی، پهنه‌ های پرخطر شناسایی شدند، نقشه پراکندگی لغزش ها با نقشه خطر به دست آمده همپوشانی شد و سهم هر یک از مناطق خطر از نظر وقوع لغزش مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان می‌ دهند که بافت خاک 65/17 درصد، فاصله از گسل 42/14 درصد، پوشش گیاهی 05/13 درصد، فاصله از رودخانه 7314/11 درصد و کاربری اراضی 57/11 درصد و شیب و سنگ‌شناسی 73/9 درصد در وقوع زمین‌لغزش‌ های منطقه تأثیرگذار بوده‌اند. همچنین در مدل آنتروپی تعداد لغزش‌ های رخ‌داده نسبت به پهنه‌ های خطر توزیع منطقی ‌تری داراست؛ درصورتی­که در مدل فازی این رابطه برقرار نیست.https://geoeh.um.ac.ir/article_32766_dcddd5095dc406fb995a33ab905a6b7d.pdfمخاطرهلغزشسد لتیانآنتروپیفازی
spellingShingle مهران مقصودی
شیرین محمدخان
پریسا پیرانی
سمانه ریاهی
فاطمه گراوند
بررسی عوامل مؤثر بر مخاطره زمین‌لغزش‌های بالادست سد لتیان با استفاده از روش‌های ارزیابی آنتروپی و فازی
جغرافیا و مخاطرات محیطی
مخاطره
لغزش
سد لتیان
آنتروپی
فازی
title بررسی عوامل مؤثر بر مخاطره زمین‌لغزش‌های بالادست سد لتیان با استفاده از روش‌های ارزیابی آنتروپی و فازی
title_full بررسی عوامل مؤثر بر مخاطره زمین‌لغزش‌های بالادست سد لتیان با استفاده از روش‌های ارزیابی آنتروپی و فازی
title_fullStr بررسی عوامل مؤثر بر مخاطره زمین‌لغزش‌های بالادست سد لتیان با استفاده از روش‌های ارزیابی آنتروپی و فازی
title_full_unstemmed بررسی عوامل مؤثر بر مخاطره زمین‌لغزش‌های بالادست سد لتیان با استفاده از روش‌های ارزیابی آنتروپی و فازی
title_short بررسی عوامل مؤثر بر مخاطره زمین‌لغزش‌های بالادست سد لتیان با استفاده از روش‌های ارزیابی آنتروپی و فازی
title_sort بررسی عوامل مؤثر بر مخاطره زمین‌لغزش‌های بالادست سد لتیان با استفاده از روش‌های ارزیابی آنتروپی و فازی
topic مخاطره
لغزش
سد لتیان
آنتروپی
فازی
url https://geoeh.um.ac.ir/article_32766_dcddd5095dc406fb995a33ab905a6b7d.pdf
work_keys_str_mv AT mhrạnmqṣwdy brrsyʿwạmlmwtẖrbrmkẖạṭrhzmynlgẖzsẖhạybạlạdstsdltyạnbạạstfạdhạzrwsẖhạyạrzyạbyậntrwpywfạzy
AT sẖyrynmḥmdkẖạn brrsyʿwạmlmwtẖrbrmkẖạṭrhzmynlgẖzsẖhạybạlạdstsdltyạnbạạstfạdhạzrwsẖhạyạrzyạbyậntrwpywfạzy
AT prysạpyrạny brrsyʿwạmlmwtẖrbrmkẖạṭrhzmynlgẖzsẖhạybạlạdstsdltyạnbạạstfạdhạzrwsẖhạyạrzyạbyậntrwpywfạzy
AT smạnhryạhy brrsyʿwạmlmwtẖrbrmkẖạṭrhzmynlgẖzsẖhạybạlạdstsdltyạnbạạstfạdhạzrwsẖhạyạrzyạbyậntrwpywfạzy
AT fạṭmhgrạwnd brrsyʿwạmlmwtẖrbrmkẖạṭrhzmynlgẖzsẖhạybạlạdstsdltyạnbạạstfạdhạzrwsẖhạyạrzyạbyậntrwpywfạzy