تحلیلی بر تأثیر تغییر کاربری زمین بر هویت شهری نمونه موردی خیابان ارگ مشهد

هدف: تغییر هویت شهر در گذر زمان امری بدیهی است؛ اما در این گذر، می‏‌بایست ابعاد بالنده‌‏تری از آن به نمایش درآید. بخشی از این موضوع به تغییرات کاربری‌های شهری مرتبط است. خیابان ارگ در شهر مشهد از جمله محورهای اصلی در توسعه کالبدی این شهر در اوایل سده ۱۴ هجری بوده است. تنوع کاربری‌های فرهنگی و تفریحی...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: مصطفی امیرفخریان, امیررضا رضایی گرگانی
Format: Article
Language:fas
Published: Hakim Sabzevari University 2023-10-01
Series:مطالعات جغرافیایی مناطق خشک
Subjects:
Online Access:https://jargs.hsu.ac.ir/article_172801_4bdcc3e1a240f14f319fece0bbff59b2.pdf
_version_ 1797258770291621888
author مصطفی امیرفخریان
امیررضا رضایی گرگانی
author_facet مصطفی امیرفخریان
امیررضا رضایی گرگانی
author_sort مصطفی امیرفخریان
collection DOAJ
description هدف: تغییر هویت شهر در گذر زمان امری بدیهی است؛ اما در این گذر، می‏‌بایست ابعاد بالنده‌‏تری از آن به نمایش درآید. بخشی از این موضوع به تغییرات کاربری‌های شهری مرتبط است. خیابان ارگ در شهر مشهد از جمله محورهای اصلی در توسعه کالبدی این شهر در اوایل سده ۱۴ هجری بوده است. تنوع کاربری‌های فرهنگی و تفریحی، منجر به شکل‌گیری هویتی منحصر به ‌فرد از این خیابان شده ‏بود که با گذشت زمان و رشد شتابان شهری دچار تغییر شده است. این مقاله با شناسایی مؤلفه‌های هویت‌بخش مصنوع در گذشته و امروز به دنبال تأثیر تغییر کاربری‌های شهری بر میزان هویت‌بخشی در این خیابان است.روش و داده‌ها: روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و متغیرهای آن نیز شامل کاربری‌های شهری محدوده از نظر وسعت و تعداد در گذشته و حال بوده است که در چارچوب مدل مفهومی تحقیق تنظیم یافته است. گردآوری اطلاعات به‌صورت پیمایش میدانی در ارتباط با مطالعات اسنادی انجام شد. نظر به خروج ساکنان اولیه از بافت، در گام اول با شناسایی ۱۰۰ نفر از افراد خبره محلی و تکمیل پرسش‌نامه از آن‌ها، جایگاه عناصر هویتی این خیابان در گذشته و حال با استفاده از روش‌های آمار استنباطی (خی‏دو، ویلکاکسون و مکبث) مورد تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: نتایج بیانگر آن بود که محور هویت‌بخش خیابان ارگ در گذشته کاربری‌های مذهبی و فرهنگی بوده که در طول زمان با تغییرات رخ داده به سمت کاربری‌های اداری تمایل پیدا کرده است. یافته‌های تکمیلی حاکی از آن بود که با تغییر کاربری‌ها، هویت خیابان ارگ نیز دچار تغییر شده است.نتیجه‌گیری:  تغییر کاربری اراضی می‌تواند ابعاد هویتی مکان و فضای شهری را به شدت متاثر از خود کند و سبب ارتقای یا تنزل جایگاه آن شود.نوآوری: نتایج این مطالعه می‌تواند مدیریت شهری را نسبت به اثرات تغییرات کاربری اراضی بر هویت شهری آگاه کند.
first_indexed 2024-04-24T22:58:49Z
format Article
id doaj.art-f8e536250fd14faa81904da75e70957e
institution Directory Open Access Journal
issn 2228-7167
2981-1910
language fas
last_indexed 2024-04-24T22:58:49Z
publishDate 2023-10-01
publisher Hakim Sabzevari University
record_format Article
series مطالعات جغرافیایی مناطق خشک
spelling doaj.art-f8e536250fd14faa81904da75e70957e2024-03-17T21:27:24ZfasHakim Sabzevari Universityمطالعات جغرافیایی مناطق خشک2228-71672981-19102023-10-0114531028510.22034/jargs.2023.373975.0172801تحلیلی بر تأثیر تغییر کاربری زمین بر هویت شهری نمونه موردی خیابان ارگ مشهدمصطفی امیرفخریان0امیررضا رضایی گرگانی1گروه جغرافیا و برنامه‌‏ریزی شهری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی ، شهر مشهد، ایـران.مؤسسه آموزشی خاوران ، شهر مشهد، ایـران.هدف: تغییر هویت شهر در گذر زمان امری بدیهی است؛ اما در این گذر، می‏‌بایست ابعاد بالنده‌‏تری از آن به نمایش درآید. بخشی از این موضوع به تغییرات کاربری‌های شهری مرتبط است. خیابان ارگ در شهر مشهد از جمله محورهای اصلی در توسعه کالبدی این شهر در اوایل سده ۱۴ هجری بوده است. تنوع کاربری‌های فرهنگی و تفریحی، منجر به شکل‌گیری هویتی منحصر به ‌فرد از این خیابان شده ‏بود که با گذشت زمان و رشد شتابان شهری دچار تغییر شده است. این مقاله با شناسایی مؤلفه‌های هویت‌بخش مصنوع در گذشته و امروز به دنبال تأثیر تغییر کاربری‌های شهری بر میزان هویت‌بخشی در این خیابان است.روش و داده‌ها: روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و متغیرهای آن نیز شامل کاربری‌های شهری محدوده از نظر وسعت و تعداد در گذشته و حال بوده است که در چارچوب مدل مفهومی تحقیق تنظیم یافته است. گردآوری اطلاعات به‌صورت پیمایش میدانی در ارتباط با مطالعات اسنادی انجام شد. نظر به خروج ساکنان اولیه از بافت، در گام اول با شناسایی ۱۰۰ نفر از افراد خبره محلی و تکمیل پرسش‌نامه از آن‌ها، جایگاه عناصر هویتی این خیابان در گذشته و حال با استفاده از روش‌های آمار استنباطی (خی‏دو، ویلکاکسون و مکبث) مورد تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: نتایج بیانگر آن بود که محور هویت‌بخش خیابان ارگ در گذشته کاربری‌های مذهبی و فرهنگی بوده که در طول زمان با تغییرات رخ داده به سمت کاربری‌های اداری تمایل پیدا کرده است. یافته‌های تکمیلی حاکی از آن بود که با تغییر کاربری‌ها، هویت خیابان ارگ نیز دچار تغییر شده است.نتیجه‌گیری:  تغییر کاربری اراضی می‌تواند ابعاد هویتی مکان و فضای شهری را به شدت متاثر از خود کند و سبب ارتقای یا تنزل جایگاه آن شود.نوآوری: نتایج این مطالعه می‌تواند مدیریت شهری را نسبت به اثرات تغییرات کاربری اراضی بر هویت شهری آگاه کند.https://jargs.hsu.ac.ir/article_172801_4bdcc3e1a240f14f319fece0bbff59b2.pdfهویت شهریتغییر کاربریخیابان ارگ (مشهد)روش مکبث
spellingShingle مصطفی امیرفخریان
امیررضا رضایی گرگانی
تحلیلی بر تأثیر تغییر کاربری زمین بر هویت شهری نمونه موردی خیابان ارگ مشهد
مطالعات جغرافیایی مناطق خشک
هویت شهری
تغییر کاربری
خیابان ارگ (مشهد)
روش مکبث
title تحلیلی بر تأثیر تغییر کاربری زمین بر هویت شهری نمونه موردی خیابان ارگ مشهد
title_full تحلیلی بر تأثیر تغییر کاربری زمین بر هویت شهری نمونه موردی خیابان ارگ مشهد
title_fullStr تحلیلی بر تأثیر تغییر کاربری زمین بر هویت شهری نمونه موردی خیابان ارگ مشهد
title_full_unstemmed تحلیلی بر تأثیر تغییر کاربری زمین بر هویت شهری نمونه موردی خیابان ارگ مشهد
title_short تحلیلی بر تأثیر تغییر کاربری زمین بر هویت شهری نمونه موردی خیابان ارگ مشهد
title_sort تحلیلی بر تأثیر تغییر کاربری زمین بر هویت شهری نمونه موردی خیابان ارگ مشهد
topic هویت شهری
تغییر کاربری
خیابان ارگ (مشهد)
روش مکبث
url https://jargs.hsu.ac.ir/article_172801_4bdcc3e1a240f14f319fece0bbff59b2.pdf
work_keys_str_mv AT mṣṭfyạmyrfkẖryạn tḥlylybrtạtẖyrtgẖyyrḵạrbryzmynbrhwytsẖhrynmwnhmwrdykẖyạbạnạrgmsẖhd
AT ạmyrrḍạrḍạyygrgạny tḥlylybrtạtẖyrtgẖyyrḵạrbryzmynbrhwytsẖhrynmwnhmwrdykẖyạbạnạrgmsẖhd