ارزیابی زمانی – مکانی روند خشکسالی و اثرات آن بر تغییرات پوشش گیاهی در استان فارس
هدف از این مقاله ارزیابی وضعیت خشکسالی استان فارس طی سه دهه اخیر است. استان فارس به دلیل وسعت زیاد، تفاوت در موقعیت جغرافیایی و ویژگی‌های توپوگرافیکی نواحی مختلف آن از یک سو و موقعیت قرارگیری این نواحی در برابر توده‌های آب و هوایی مختلف، منطقه‌ای بسیار مناسب جهت ارزیابی تغییرات اقلیمی، به ویژه خشکسا...
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Hakim Sabzevari University
2023-02-01
|
| Series: | مطالعات جغرافیایی مناطق خشک |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jargs.hsu.ac.ir/article_167356_b6805c17de688d459ad319aafb1e52a9.pdf |
| _version_ | 1797258770514968576 |
|---|---|
| author | محمد شریفی پیچون زهرا بهزادی فروغ محمدی |
| author_facet | محمد شریفی پیچون زهرا بهزادی فروغ محمدی |
| author_sort | محمد شریفی پیچون |
| collection | DOAJ |
| description | هدف از این مقاله ارزیابی وضعیت خشکسالی استان فارس طی سه دهه اخیر است. استان فارس به دلیل وسعت زیاد، تفاوت در موقعیت جغرافیایی و ویژگی‌های توپوگرافیکی نواحی مختلف آن از یک سو و موقعیت قرارگیری این نواحی در برابر توده‌های آب و هوایی مختلف، منطقه‌ای بسیار مناسب جهت ارزیابی تغییرات اقلیمی، به ویژه خشکسالی است. به همین دلیل، در این پژوهش استان مذکور جهت بررسی خشکسالی از نظر فراوانی، شدت و گستره مناطق مختلف آن در طول یک دوره‌ی آماری 28ساله (1994-2021) انتخاب شده است. برای انجام این امر از دو شاخص SPI و PNPI و جهت صحت‌سنجی این شاخص‌ها و پیامدهای خشکسالی در این استان از شاخص NDVI استفاده شده است. بر اساس نتایج حاصله از هر دو شاخص فوق، خشکسالی‌های اقلیمی در طول سه دهه گذشته تداوم داشته و شدت و فراوانی آن‌ها نیز افزایش پیدا کرده است. با این تفاوت که شاخص (SPI) شدت خشکسالی را بهتر نمایش می‌دهد و بر روی گستره‌های حداقلی تاکید دارد، اما شاخص PNPI ضمن ارائه طبقه‌بندی بهتر از شدت خشکسالی، گستره‌های سرزمینی حداکثری را برای نمایش خشکسالی در یک منطقه ارائه می‌کند. به علاوه، بر اساس نتایج حاصله از این دو شاخص نه تنها گستره، شدت و فراوانی خشکسالی‌ها افزایش قابل توجهی پیدا کرده است، بلکه جابه‌جایی مکانی در شدت و فراوانی خشکسالی‌ها نیز در محدوده استان فارس روی داده است. دلیل آن به نظر در ارتباط با تغییر در ویژگی توده‌های هوای مرطوب وارده به ایران است. |
| first_indexed | 2024-04-24T22:58:49Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-fa3d5cdc9161476694c63b688ba702eb |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2228-7167 2981-1910 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-04-24T22:58:49Z |
| publishDate | 2023-02-01 |
| publisher | Hakim Sabzevari University |
| record_format | Article |
| series | مطالعات جغرافیایی مناطق خشک |
| spelling | doaj.art-fa3d5cdc9161476694c63b688ba702eb2024-03-17T21:19:21ZfasHakim Sabzevari Universityمطالعات جغرافیایی مناطق خشک2228-71672981-19102023-02-011350574010.22034/jargs.2023.375644.1000167356ارزیابی زمانی – مکانی روند خشکسالی و اثرات آن بر تغییرات پوشش گیاهی در استان فارسمحمد شریفی پیچون0زهرا بهزادی1فروغ محمدی2استادیار گروه جغرافیا دانشگاه یزددانشجوی کارشناسی ارشد مخاطرات محیطی دانشگاه یزددانشجوی کارشناسی ارشد اقلیم‌شناسی محیطی دانشگاه یزدهدف از این مقاله ارزیابی وضعیت خشکسالی استان فارس طی سه دهه اخیر است. استان فارس به دلیل وسعت زیاد، تفاوت در موقعیت جغرافیایی و ویژگی‌های توپوگرافیکی نواحی مختلف آن از یک سو و موقعیت قرارگیری این نواحی در برابر توده‌های آب و هوایی مختلف، منطقه‌ای بسیار مناسب جهت ارزیابی تغییرات اقلیمی، به ویژه خشکسالی است. به همین دلیل، در این پژوهش استان مذکور جهت بررسی خشکسالی از نظر فراوانی، شدت و گستره مناطق مختلف آن در طول یک دوره‌ی آماری 28ساله (1994-2021) انتخاب شده است. برای انجام این امر از دو شاخص SPI و PNPI و جهت صحت‌سنجی این شاخص‌ها و پیامدهای خشکسالی در این استان از شاخص NDVI استفاده شده است. بر اساس نتایج حاصله از هر دو شاخص فوق، خشکسالی‌های اقلیمی در طول سه دهه گذشته تداوم داشته و شدت و فراوانی آن‌ها نیز افزایش پیدا کرده است. با این تفاوت که شاخص (SPI) شدت خشکسالی را بهتر نمایش می‌دهد و بر روی گستره‌های حداقلی تاکید دارد، اما شاخص PNPI ضمن ارائه طبقه‌بندی بهتر از شدت خشکسالی، گستره‌های سرزمینی حداکثری را برای نمایش خشکسالی در یک منطقه ارائه می‌کند. به علاوه، بر اساس نتایج حاصله از این دو شاخص نه تنها گستره، شدت و فراوانی خشکسالی‌ها افزایش قابل توجهی پیدا کرده است، بلکه جابه‌جایی مکانی در شدت و فراوانی خشکسالی‌ها نیز در محدوده استان فارس روی داده است. دلیل آن به نظر در ارتباط با تغییر در ویژگی توده‌های هوای مرطوب وارده به ایران است.https://jargs.hsu.ac.ir/article_167356_b6805c17de688d459ad319aafb1e52a9.pdfخشکسالیاستان فارسشاخص pnpiشاخص spiشاخص ndvi |
| spellingShingle | محمد شریفی پیچون زهرا بهزادی فروغ محمدی ارزیابی زمانی – مکانی روند خشکسالی و اثرات آن بر تغییرات پوشش گیاهی در استان فارس مطالعات جغرافیایی مناطق خشک خشکسالی استان فارس شاخص pnpi شاخص spi شاخص ndvi |
| title | ارزیابی زمانی – مکانی روند خشکسالی و اثرات آن بر تغییرات پوشش گیاهی در استان فارس |
| title_full | ارزیابی زمانی – مکانی روند خشکسالی و اثرات آن بر تغییرات پوشش گیاهی در استان فارس |
| title_fullStr | ارزیابی زمانی – مکانی روند خشکسالی و اثرات آن بر تغییرات پوشش گیاهی در استان فارس |
| title_full_unstemmed | ارزیابی زمانی – مکانی روند خشکسالی و اثرات آن بر تغییرات پوشش گیاهی در استان فارس |
| title_short | ارزیابی زمانی – مکانی روند خشکسالی و اثرات آن بر تغییرات پوشش گیاهی در استان فارس |
| title_sort | ارزیابی زمانی مکانی روند خشکسالی و اثرات آن بر تغییرات پوشش گیاهی در استان فارس |
| topic | خشکسالی استان فارس شاخص pnpi شاخص spi شاخص ndvi |
| url | https://jargs.hsu.ac.ir/article_167356_b6805c17de688d459ad319aafb1e52a9.pdf |
| work_keys_str_mv | AT mḥmdsẖryfypycẖwn ạrzyạbyzmạnymḵạnyrwndkẖsẖḵsạlywạtẖrạtậnbrtgẖyyrạtpwsẖsẖgyạhydrạstạnfạrs AT zhrạbhzạdy ạrzyạbyzmạnymḵạnyrwndkẖsẖḵsạlywạtẖrạtậnbrtgẖyyrạtpwsẖsẖgyạhydrạstạnfạrs AT frwgẖmḥmdy ạrzyạbyzmạnymḵạnyrwndkẖsẖḵsạlywạtẖrạtậnbrtgẖyyrạtpwsẖsẖgyạhydrạstạnfạrs |