تأثیر ورمیکمپوست بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکرد مرزه (Satureja hortensis L.) تحت رژیم‌های مختلف آبیاری
تنش خشکی مهم‌ترین عامل محدودکننده در تولید محصولات کشاورزی، به‌ویژه در مناطق خشک و نیمهخشک جهان است. به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف ورمیکمپوست بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکرد گیاه دارویی مرزه (Satureja hortensis L.) تحت تنش خشکی، آزمایش مزرعهای به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکه...
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2020-10-01
|
| Series: | بوم شناسی کشاورزی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://agry.um.ac.ir/article_37544_6e795da4501e0c62fe3f83eb2c2b02c8.pdf |
| _version_ | 1818672855300177920 |
|---|---|
| author | امید حیدرپور بهروز اسماعیل پور علی اشرف سلطانی سرور خرم دل |
| author_facet | امید حیدرپور بهروز اسماعیل پور علی اشرف سلطانی سرور خرم دل |
| author_sort | امید حیدرپور |
| collection | DOAJ |
| description | تنش خشکی مهم‌ترین عامل محدودکننده در تولید محصولات کشاورزی، به‌ویژه در مناطق خشک و نیمهخشک جهان است. به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف ورمیکمپوست بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکرد گیاه دارویی مرزه (Satureja hortensis L.) تحت تنش خشکی، آزمایش مزرعهای به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال زراعی 96-1395 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه رژیم آبیاری (:S1 آبیاری کامل (100 درصد)، :S2 قطع آبیاری در 50 درصد گل‌دهی و :S3 قطع آبیاری در اوایل گل‌دهی و ورمیکمپوست در چهار سطح (صفر، 1، 5/1 و 2 تن در هکتار) بودند. صفات مورد بررسی شامل ارتفاع گیاه، وزن خشک ساقه، تعداد شاخه جانبی، محتوای نسبی آب برگ، نشت یونی، کلروفیل فلورسانس، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، کاروتنوئید، پرولین، پروتئین، آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز بودند. نتایج نشان داد که اثر متقابل تنش خشکی و ورمیکمپوست بر صفاتی از قبیل ارتفاع بوته، وزن خشک ساقه، محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل فلورسانس، کلروفیل a، کلروفیل b، کاروتنوئید، میزان نشت یونی و پرولین در سطح احتمال پنج درصد معنیدار بود، ولی اثر متقابل تنش خشکی و ورمیکمپوست بر صفاتی مانند تعداد شاخه جانبی، آنزیم پراکسیداز، آنزیم کاتالاز، پروتئین و کلروفیلکل معنیدار نبود. با افزایش مقدار ورمیکمپوست شاخص‌های مورفوفیزیولوژیک از قبیل ارتفاع گیاه، وزن خشک ساقه، تعداد شاخه جانبی، محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل فلورسانس، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، کاروتنوئید و پروتئین افزایش یافت و مقدار نشت یونی، کاتالاز، پراکسیداز و پرولین در شرایط تنش خشکی کاهش یافت. بر اساس نتایج میتوان بیان کرد که مصرف ورمیکمپوست به‌میزان دو تن در هکتار میتواند باعث تولید پایدار و بهبود رشد و عملکرد گیاه دارویی مرزه در شرایط تنش خشکی شدید مد نظر قرار گیرد. |
| first_indexed | 2024-12-17T07:46:32Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-fa8066a310ae43f6aab1d7835557243f |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2008-7713 2423-4281 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-12-17T07:46:32Z |
| publishDate | 2020-10-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | بوم شناسی کشاورزی |
| spelling | doaj.art-fa8066a310ae43f6aab1d7835557243f2022-12-21T21:58:00ZfasFerdowsi University of Mashhadبوم شناسی کشاورزی2008-77132423-42812020-10-0112350752237544تأثیر ورمیکمپوست بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکرد مرزه (Satureja hortensis L.) تحت رژیم‌های مختلف آبیاریامید حیدرپور0بهروز اسماعیل پور1علی اشرف سلطانی2سرور خرم دل3دانشگاه محقق اردبیلیدانشگاه محقق اردبیلیدانشگاه محقق اردبیلیدانشگاه فردوسی مشهدتنش خشکی مهم‌ترین عامل محدودکننده در تولید محصولات کشاورزی، به‌ویژه در مناطق خشک و نیمهخشک جهان است. به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف ورمیکمپوست بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکرد گیاه دارویی مرزه (Satureja hortensis L.) تحت تنش خشکی، آزمایش مزرعهای به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال زراعی 96-1395 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه رژیم آبیاری (:S1 آبیاری کامل (100 درصد)، :S2 قطع آبیاری در 50 درصد گل‌دهی و :S3 قطع آبیاری در اوایل گل‌دهی و ورمیکمپوست در چهار سطح (صفر، 1، 5/1 و 2 تن در هکتار) بودند. صفات مورد بررسی شامل ارتفاع گیاه، وزن خشک ساقه، تعداد شاخه جانبی، محتوای نسبی آب برگ، نشت یونی، کلروفیل فلورسانس، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، کاروتنوئید، پرولین، پروتئین، آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز بودند. نتایج نشان داد که اثر متقابل تنش خشکی و ورمیکمپوست بر صفاتی از قبیل ارتفاع بوته، وزن خشک ساقه، محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل فلورسانس، کلروفیل a، کلروفیل b، کاروتنوئید، میزان نشت یونی و پرولین در سطح احتمال پنج درصد معنیدار بود، ولی اثر متقابل تنش خشکی و ورمیکمپوست بر صفاتی مانند تعداد شاخه جانبی، آنزیم پراکسیداز، آنزیم کاتالاز، پروتئین و کلروفیلکل معنیدار نبود. با افزایش مقدار ورمیکمپوست شاخص‌های مورفوفیزیولوژیک از قبیل ارتفاع گیاه، وزن خشک ساقه، تعداد شاخه جانبی، محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل فلورسانس، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، کاروتنوئید و پروتئین افزایش یافت و مقدار نشت یونی، کاتالاز، پراکسیداز و پرولین در شرایط تنش خشکی کاهش یافت. بر اساس نتایج میتوان بیان کرد که مصرف ورمیکمپوست به‌میزان دو تن در هکتار میتواند باعث تولید پایدار و بهبود رشد و عملکرد گیاه دارویی مرزه در شرایط تنش خشکی شدید مد نظر قرار گیرد.https://agry.um.ac.ir/article_37544_6e795da4501e0c62fe3f83eb2c2b02c8.pdfپرولینکاتالازکلروفیل aگیاه دارویینشت یونی |
| spellingShingle | امید حیدرپور بهروز اسماعیل پور علی اشرف سلطانی سرور خرم دل تأثیر ورمیکمپوست بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکرد مرزه (Satureja hortensis L.) تحت رژیم‌های مختلف آبیاری بوم شناسی کشاورزی پرولین کاتالاز کلروفیل a گیاه دارویی نشت یونی |
| title | تأثیر ورمیکمپوست بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکرد مرزه (Satureja hortensis L.) تحت رژیم‌های مختلف آبیاری |
| title_full | تأثیر ورمیکمپوست بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکرد مرزه (Satureja hortensis L.) تحت رژیم‌های مختلف آبیاری |
| title_fullStr | تأثیر ورمیکمپوست بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکرد مرزه (Satureja hortensis L.) تحت رژیم‌های مختلف آبیاری |
| title_full_unstemmed | تأثیر ورمیکمپوست بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکرد مرزه (Satureja hortensis L.) تحت رژیم‌های مختلف آبیاری |
| title_short | تأثیر ورمیکمپوست بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکرد مرزه (Satureja hortensis L.) تحت رژیم‌های مختلف آبیاری |
| title_sort | تأثیر ورمیکمپوست بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکرد مرزه satureja hortensis l تحت رژیم‌های مختلف آبیاری |
| topic | پرولین کاتالاز کلروفیل a گیاه دارویی نشت یونی |
| url | https://agry.um.ac.ir/article_37544_6e795da4501e0c62fe3f83eb2c2b02c8.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ạmydḥydrpwr tạtẖyrwrmyḵmpwstbrkẖṣwṣyạtmwrfwfyzywlwzẖyḵybywsẖymyạyywʿmlḵrdmrzhsaturejahortensisltḥtrzẖymhạymkẖtlfậbyạry AT bhrwzạsmạʿylpwr tạtẖyrwrmyḵmpwstbrkẖṣwṣyạtmwrfwfyzywlwzẖyḵybywsẖymyạyywʿmlḵrdmrzhsaturejahortensisltḥtrzẖymhạymkẖtlfậbyạry AT ʿlyạsẖrfslṭạny tạtẖyrwrmyḵmpwstbrkẖṣwṣyạtmwrfwfyzywlwzẖyḵybywsẖymyạyywʿmlḵrdmrzhsaturejahortensisltḥtrzẖymhạymkẖtlfậbyạry AT srwrkẖrmdl tạtẖyrwrmyḵmpwstbrkẖṣwṣyạtmwrfwfyzywlwzẖyḵybywsẖymyạyywʿmlḵrdmrzhsaturejahortensisltḥtrzẖymhạymkẖtlfậbyạry |