Prawa kobiet w Islamskiej Republice Iranu w świetle protestów 2022: „janusowe oblicze” feminizmu
Celem przedstawionych analiz jest namysł nad dynamiką walki o prawa kobiet w Islamskiej Republice Iranu (IRI). Artykuł składa się z trzech głównych elementów. Pierwszy to faktograficzna i ideowa analiza protestów przez pryzmat danych statystycznych oraz treści piosenki Kobieta, życie, wolność (pers...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | deu |
| Published: |
Publishing House of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz
2024-02-01
|
| Series: | Świat Idei i Polityki |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://czasopisma.ukw.edu.pl/index.php/sip/article/view/1929 |
| _version_ | 1797257853196566528 |
|---|---|
| author | Małgorzata Abassy |
| author_facet | Małgorzata Abassy |
| author_sort | Małgorzata Abassy |
| collection | DOAJ |
| description |
Celem przedstawionych analiz jest namysł nad dynamiką walki o prawa kobiet w Islamskiej Republice Iranu (IRI). Artykuł składa się z trzech głównych elementów. Pierwszy to faktograficzna i ideowa analiza protestów przez pryzmat danych statystycznych oraz treści piosenki Kobieta, życie, wolność (pers.zan, zendegi, azadi). Drugi element to omówienie feminizmu w Iranie przez pryzmat zderzenia odmiennych systemów wartości, wyklarowanych wskutek restrykcji po rewolucji 1979. Trzeci element analizy stanowi zjawisko rozbudzenia świadomości wśród aktywistów walczących o prawa kobiet za czasów prezydentury Mohammada Chatamiego (1997–2005). Analizy zostaną przeprowadzone w oparciu o teksty źródłowe konkretnych aktów prawnych, statutów organizacji i innych tekstów kultury, jak autobiografie i tekst piosenki Zan, zendegi, azadi. Podstawowe metody badawcze to analiza treści oraz hermeneutyczna analiza tekstu. Przegląd literatury przedmiotu i stanu badań pozwolił wyłonić lukę badawczą, wyrażoną w pytaniu o wartości stojące u podstaw walki o prawa kobiet w ramach opresyjnych systemów: kulturowego, identyfikowanego jako patriarchalny oraz politycznego utożsamionego z szeroko rozumianym prawem islamskim w wersji szyickiej. Analiza dynamiki walki o prawa kobiet pozwoli prognozować dalszy rozwój wydarzeń, które rozpoczęły się od protestów jesienią 2022 r. Przeprowadzone analizy doprowadziły do wniosku, że nadciągająca rewolucja ma twarz kobiety i jest wymierzona w ustrój patriarchalny – skostniały, opresyjny system tłamszący jednostkę. Rozsadzi od wewnątrz system polityczny poprzez zniszczenie jego struktur. Nie przyniesie jednak rozwiązania problemu zderzenia dwóch wzorców porządkowania relacji społecznych wyrażonych w dwóch odmianach feminizmu w Iranie: „klasycznej” oraz „islamskiej”.
|
| first_indexed | 2024-04-24T22:44:14Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-fc8a352f8b654b76880583f425a91ff2 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1643-8442 |
| language | deu |
| last_indexed | 2024-04-24T22:44:14Z |
| publishDate | 2024-02-01 |
| publisher | Publishing House of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz |
| record_format | Article |
| series | Świat Idei i Polityki |
| spelling | doaj.art-fc8a352f8b654b76880583f425a91ff22024-03-18T19:04:55ZdeuPublishing House of Kazimierz Wielki University in BydgoszczŚwiat Idei i Polityki1643-84422024-02-0122210.34767/SIIP.2023.02.07Prawa kobiet w Islamskiej Republice Iranu w świetle protestów 2022: „janusowe oblicze” feminizmuMałgorzata Abassy0Uniwersytet Jagielloński, Kraków Celem przedstawionych analiz jest namysł nad dynamiką walki o prawa kobiet w Islamskiej Republice Iranu (IRI). Artykuł składa się z trzech głównych elementów. Pierwszy to faktograficzna i ideowa analiza protestów przez pryzmat danych statystycznych oraz treści piosenki Kobieta, życie, wolność (pers.zan, zendegi, azadi). Drugi element to omówienie feminizmu w Iranie przez pryzmat zderzenia odmiennych systemów wartości, wyklarowanych wskutek restrykcji po rewolucji 1979. Trzeci element analizy stanowi zjawisko rozbudzenia świadomości wśród aktywistów walczących o prawa kobiet za czasów prezydentury Mohammada Chatamiego (1997–2005). Analizy zostaną przeprowadzone w oparciu o teksty źródłowe konkretnych aktów prawnych, statutów organizacji i innych tekstów kultury, jak autobiografie i tekst piosenki Zan, zendegi, azadi. Podstawowe metody badawcze to analiza treści oraz hermeneutyczna analiza tekstu. Przegląd literatury przedmiotu i stanu badań pozwolił wyłonić lukę badawczą, wyrażoną w pytaniu o wartości stojące u podstaw walki o prawa kobiet w ramach opresyjnych systemów: kulturowego, identyfikowanego jako patriarchalny oraz politycznego utożsamionego z szeroko rozumianym prawem islamskim w wersji szyickiej. Analiza dynamiki walki o prawa kobiet pozwoli prognozować dalszy rozwój wydarzeń, które rozpoczęły się od protestów jesienią 2022 r. Przeprowadzone analizy doprowadziły do wniosku, że nadciągająca rewolucja ma twarz kobiety i jest wymierzona w ustrój patriarchalny – skostniały, opresyjny system tłamszący jednostkę. Rozsadzi od wewnątrz system polityczny poprzez zniszczenie jego struktur. Nie przyniesie jednak rozwiązania problemu zderzenia dwóch wzorców porządkowania relacji społecznych wyrażonych w dwóch odmianach feminizmu w Iranie: „klasycznej” oraz „islamskiej”. https://czasopisma.ukw.edu.pl/index.php/sip/article/view/1929Iran, protesty, feminizm, Islam, rewolucja |
| spellingShingle | Małgorzata Abassy Prawa kobiet w Islamskiej Republice Iranu w świetle protestów 2022: „janusowe oblicze” feminizmu Świat Idei i Polityki Iran, protesty, feminizm, Islam, rewolucja |
| title | Prawa kobiet w Islamskiej Republice Iranu w świetle protestów 2022: „janusowe oblicze” feminizmu |
| title_full | Prawa kobiet w Islamskiej Republice Iranu w świetle protestów 2022: „janusowe oblicze” feminizmu |
| title_fullStr | Prawa kobiet w Islamskiej Republice Iranu w świetle protestów 2022: „janusowe oblicze” feminizmu |
| title_full_unstemmed | Prawa kobiet w Islamskiej Republice Iranu w świetle protestów 2022: „janusowe oblicze” feminizmu |
| title_short | Prawa kobiet w Islamskiej Republice Iranu w świetle protestów 2022: „janusowe oblicze” feminizmu |
| title_sort | prawa kobiet w islamskiej republice iranu w swietle protestow 2022 janusowe oblicze feminizmu |
| topic | Iran, protesty, feminizm, Islam, rewolucja |
| url | https://czasopisma.ukw.edu.pl/index.php/sip/article/view/1929 |
| work_keys_str_mv | AT małgorzataabassy prawakobietwislamskiejrepubliceiranuwswietleprotestow2022janusoweobliczefeminizmu |