بررسی خصوصیات فیزیولوژیک مؤثر بر بهبود عملکرد ارقام کلزا
به‌منظور مطالعه تغییرات خصوصیات فیزیولوژیک ارقام و لاین‌های کلزا و اثرات این تغییرات بر بهبود پتانسیل عملکرد، آزمایشی طی سال‌های زراعی 94-1393 و 95-1394 در مجتمع آموزش عالی شیروان، خراسان شمالی انجام شد. در این آزمایش 20 رقم و لاین کلزا در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار آزمایش شدند. به...
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2019-03-01
|
| Series: | پژوهشهای زراعی ایران |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jcesc.um.ac.ir/article_38204_f88e034f1ddc601418731a821bff0d4a.pdf |
| Summary: | به‌منظور مطالعه تغییرات خصوصیات فیزیولوژیک ارقام و لاین‌های کلزا و اثرات این تغییرات بر بهبود پتانسیل عملکرد، آزمایشی طی سال‌های زراعی 94-1393 و 95-1394 در مجتمع آموزش عالی شیروان، خراسان شمالی انجام شد. در این آزمایش 20 رقم و لاین کلزا در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار آزمایش شدند. به منظور بررسی شاخص‌های رشد، ارقام بر اساس تجزیه کلاستر به سه گروه با عملکرد بالا (Bilbao)، متوسط (کرج 3) و پایین (ساری‌گل) تقسیم شدند و از هر گروه یک نماینده انتخاب شد. ارقام از لحاظ خصوصیات فنولوژیک متنوع بودند به‌طوری که ارقامی نظیر ساری‌گل، طلایه، شیرالی، ظفر و زرفام زودتر از سایر ارقام به مرحله رسیدگی فیزیولوژیک رسیدند. همبستگی مثبت و معنی‌دار دوام گل‌دهی با عملکرد (**66/0=r) و تعداد خورجین در بوته (**88/0=r) از اهمیت این دوره در تعیین عملکرد دانه دارد.از نظر شاخص سطح برگ، رقم Bilbao نسبت به دو رقم کرج 3 و ساری‌گل برتری داشت. همچنین رقم ساری‌گل زودتر از دو رقم دیگر به حداکثر شاخص سطح برگ رسید. همبستگی قوی بین حداکثر تجمع ماده‌ی خشک و عملکرد دانه وجود داشت (**81/0=r). شاخص‌های رشد از جمله CGR و RGR در سال اول به‌طور معنی‌داری از سال دوم بیش‌تر بودند. مقدار ضریب خاموشی (K) در سال اول از 65/0 (شیرالی) تا 77/0 (ظفر و ساری‌گل) و در سال دوم از 63/0 (کرج 3) تا 80/0 (ظفر) متغیر بود. متوسط کارایی مصرف نور به‌ترتیب در دو سال آزمایش 80/3 و 63/3 گرم بر مگاژول در متر مربع برآورد گردید. به‌طور کلی عملکرد دانه در سال اول بیش‌تر از سال دوم انجام آزمایش بود. میانگین عملکرد ارقام در سال اول 80/453 گرم در متر مربع و در سال دوم 84/401 گرم در متر مربع بود. بیش‌ترین عملکرد در سال نخست انجام آزمایش متعلق به ارقام Bilbao، Kodiak، SW102، GKH-305 و Traviata با میانگین عملکرد 55/495 گرم در متر مربع و کم‌ترین عملکرد متعلق به ارقام زرفام، ساری‌گل، طلایه، شیرالی و Modena با میانگین عملکرد 48/370 گرم در متر مربع بود. بیش‌ترین عملکرد در سال دوم انجام آزمایش متعلق به ارقام Bilbao، GKH-305، Slm046، L72، SW102، Kodiak و Traviata با میانگین عملکرد 31/450 گرم در متر مربع و کم‌ترین میزان عملکرد متعلق به ارقام طلایه، Opera، کرج3، Okapi، Modena، GKH-2005 و کرج 1 با میانگین عملکرد 66/349 گرم در متر مربع بود. به طور کلی ارقامی که شاخص سطح برگ بالاتری داشتند و نیز زمان رسیدن به شاخص سطح برگ حداکثر، همزمان با تشعشع دریافتی بیش‌تر بود و همچنین از تشعشع دریافتی با کارایی بالاتر بهره‌مند شدند، عملکرد بالاتری داشتند. |
|---|---|
| ISSN: | 2008-1472 2423-3978 |