مدل‌سازی مطلوبیت زیستگاه جرد لیبی (Meriones libycus) به‌عنوان مخزن بیماری سالک در ایران

جوندگان بزرگ‌ترین راستۀ پستانداران هستند که جمعیت بسیار بزرگی را بر روی کرۀ زمین تشکیل می­دهند و منشأ خسارات اقتصادی و بهداشتی فراوان بوده و همچنین به‌عنوان مخزن برخی از بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان (Zoonosis) مطرح هستند؛ ازجمله این بیماری‌ها می‌توان به بیماری سالک اشاره نمود. هدف از این مطالع...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: شمیم رمضانی ازغندی, آزیتا فراشی, محسن نجاری, مهشید حسینی
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2022-07-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_41748_0da0ca976805fdd7e2fd6770161cad48.pdf
_version_ 1797905500502753280
author شمیم رمضانی ازغندی
آزیتا فراشی
محسن نجاری
مهشید حسینی
author_facet شمیم رمضانی ازغندی
آزیتا فراشی
محسن نجاری
مهشید حسینی
author_sort شمیم رمضانی ازغندی
collection DOAJ
description جوندگان بزرگ‌ترین راستۀ پستانداران هستند که جمعیت بسیار بزرگی را بر روی کرۀ زمین تشکیل می­دهند و منشأ خسارات اقتصادی و بهداشتی فراوان بوده و همچنین به‌عنوان مخزن برخی از بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان (Zoonosis) مطرح هستند؛ ازجمله این بیماری‌ها می‌توان به بیماری سالک اشاره نمود. هدف از این مطالعه، مدل‌سازی مطلوبیت زیستگاه جرد لیبی به‌عنوان مخزن بیماری سالک جلدی در ایران است. بدین منظور 17 متغیر زیستگاهی شامل دو متغیر توپوگرافی، هفت متغیر اقلیمی و هشت متغیر کاربری اراضی/پوشش زمین به همراه نقاط حضور گونه وارد مدل‌ مکسنت گردید. بر اساس نتایج حاصل از مدل‌سازی نرم‌افزار مکسنت، زیستگاه مطلوب جرد لیبی، مساحتی بالغ‌بر 432094 کیلومترمربع، معادل 29 درصد از سطح ایران را به خود اختصاص داده است. همچنین دو متغیر فاصله از روستاها و شیب زمین بیشترین تأثیر را در فرآیند مدل‌سازی دارا بودند. نقشه مطلوبیت زیستگاه گونه مخزن بیماری نشان داد که بیشترین مطلوبیت زیستگاه در استان‌های هرمزگان، خوزستان، بوشهر و خراسان رضوی قرار دارد. با توجه به آثار روحی و زیان اقتصادی محتمل بر بیماری سالک پوستی و نبود واکسن اثربخش و وجود جوندگان در چرخه بیماری‌زایی، شناسایی مخازن و زیستگاه مطلوب مخازن این بیماری برای انجام اقدامات مدیریتی امری لازم و ضروری است؛ تا سنگ بنایی برای مدیریت هرچه بهتر این بیماری شود.
first_indexed 2024-04-10T10:06:20Z
format Article
id doaj.art-fdc4bffcc58c491cbc73bf67d6e1f30a
institution Directory Open Access Journal
issn 2322-1682
2383-3076
language English
last_indexed 2024-04-10T10:06:20Z
publishDate 2022-07-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj.art-fdc4bffcc58c491cbc73bf67d6e1f30a2023-02-15T17:45:28ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762022-07-011129710610.22067/geoeh.2022.70678.106741748مدل‌سازی مطلوبیت زیستگاه جرد لیبی (Meriones libycus) به‌عنوان مخزن بیماری سالک در ایرانشمیم رمضانی ازغندی0آزیتا فراشی1محسن نجاری2مهشید حسینی3کارشناسی ارشد گروه محیط‌زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط‌زیست، دانشگاه فردوسی مشهد،ایرانگروه محیط‌زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط‌زیست، دانشگاه فردوسی مشهد،ایرانگروه انگل شناسی و قارچ شناسی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد،ایرانگروه محیط‌زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط‌زیست، دانشگاه فردوسی مشهد،ایرانجوندگان بزرگ‌ترین راستۀ پستانداران هستند که جمعیت بسیار بزرگی را بر روی کرۀ زمین تشکیل می­دهند و منشأ خسارات اقتصادی و بهداشتی فراوان بوده و همچنین به‌عنوان مخزن برخی از بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان (Zoonosis) مطرح هستند؛ ازجمله این بیماری‌ها می‌توان به بیماری سالک اشاره نمود. هدف از این مطالعه، مدل‌سازی مطلوبیت زیستگاه جرد لیبی به‌عنوان مخزن بیماری سالک جلدی در ایران است. بدین منظور 17 متغیر زیستگاهی شامل دو متغیر توپوگرافی، هفت متغیر اقلیمی و هشت متغیر کاربری اراضی/پوشش زمین به همراه نقاط حضور گونه وارد مدل‌ مکسنت گردید. بر اساس نتایج حاصل از مدل‌سازی نرم‌افزار مکسنت، زیستگاه مطلوب جرد لیبی، مساحتی بالغ‌بر 432094 کیلومترمربع، معادل 29 درصد از سطح ایران را به خود اختصاص داده است. همچنین دو متغیر فاصله از روستاها و شیب زمین بیشترین تأثیر را در فرآیند مدل‌سازی دارا بودند. نقشه مطلوبیت زیستگاه گونه مخزن بیماری نشان داد که بیشترین مطلوبیت زیستگاه در استان‌های هرمزگان، خوزستان، بوشهر و خراسان رضوی قرار دارد. با توجه به آثار روحی و زیان اقتصادی محتمل بر بیماری سالک پوستی و نبود واکسن اثربخش و وجود جوندگان در چرخه بیماری‌زایی، شناسایی مخازن و زیستگاه مطلوب مخازن این بیماری برای انجام اقدامات مدیریتی امری لازم و ضروری است؛ تا سنگ بنایی برای مدیریت هرچه بهتر این بیماری شود.https://geoeh.um.ac.ir/article_41748_0da0ca976805fdd7e2fd6770161cad48.pdfمکسنتمدل‌سازیزیستگاهجوندهمخزن
spellingShingle شمیم رمضانی ازغندی
آزیتا فراشی
محسن نجاری
مهشید حسینی
مدل‌سازی مطلوبیت زیستگاه جرد لیبی (Meriones libycus) به‌عنوان مخزن بیماری سالک در ایران
جغرافیا و مخاطرات محیطی
مکسنت
مدل‌سازی
زیستگاه
جونده
مخزن
title مدل‌سازی مطلوبیت زیستگاه جرد لیبی (Meriones libycus) به‌عنوان مخزن بیماری سالک در ایران
title_full مدل‌سازی مطلوبیت زیستگاه جرد لیبی (Meriones libycus) به‌عنوان مخزن بیماری سالک در ایران
title_fullStr مدل‌سازی مطلوبیت زیستگاه جرد لیبی (Meriones libycus) به‌عنوان مخزن بیماری سالک در ایران
title_full_unstemmed مدل‌سازی مطلوبیت زیستگاه جرد لیبی (Meriones libycus) به‌عنوان مخزن بیماری سالک در ایران
title_short مدل‌سازی مطلوبیت زیستگاه جرد لیبی (Meriones libycus) به‌عنوان مخزن بیماری سالک در ایران
title_sort مدل‌سازی مطلوبیت زیستگاه جرد لیبی meriones libycus به‌عنوان مخزن بیماری سالک در ایران
topic مکسنت
مدل‌سازی
زیستگاه
جونده
مخزن
url https://geoeh.um.ac.ir/article_41748_0da0ca976805fdd7e2fd6770161cad48.pdf
work_keys_str_mv AT sẖmymrmḍạnyạzgẖndy mdlsạzymṭlwbytzystgạhjrdlybymerioneslibycusbhʿnwạnmkẖznbymạrysạlḵdrạyrạn
AT ậzytạfrạsẖy mdlsạzymṭlwbytzystgạhjrdlybymerioneslibycusbhʿnwạnmkẖznbymạrysạlḵdrạyrạn
AT mḥsnnjạry mdlsạzymṭlwbytzystgạhjrdlybymerioneslibycusbhʿnwạnmkẖznbymạrysạlḵdrạyrạn
AT mhsẖydḥsyny mdlsạzymṭlwbytzystgạhjrdlybymerioneslibycusbhʿnwạnmkẖznbymạrysạlḵdrạyrạn